Qua thực tiễn công tác xét xử, phát sinh tình huống, để ban hành quyết định hành chính thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh đã căn cứ trên cơ sở ý kiến của Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện (tại một số công văn, báo cáo...). Vậy, trường hợp quyết định hành chính của Chủ tịch UBND cấp tỉnh bị khởi kiện thì Tòa án có phải đưa Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan hay không?
Giải thích về tình huống này, Hội đồng thẩm phản Tòa án nhân dân tối cao cho hay, theo quy định tại khoản 10 Điều 3 của Luật Tố tụng Hành chính thì: “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cơ quan, tổ chức, cá nhân tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án hành chính có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ tự mình hoặc đương sự khác đề nghị và được Tòa án nhân dân chấp nhận hoặc được Tòa án đưa vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan”.
Theo quy định tại khoản 2 Điều 21 của Luật Khiếu nại thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND cấp huyện. Theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 203 của Luật Đất đai thì Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu nại đối với quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Chủ tịch UBND cấp huyện.
Theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 193 của Luật Tố tụng Hành chính thì:
“1. Hội đồng xét xử xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính... quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan.
2. Hội đồng xét xử có quyền quyết định:
...b) Chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện, tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định hành chính trái pháp luật và quyết định giải quyết khiếu nại có liên quan (nếu có)...”.
Theo các quy định nêu trên thì khi xem xét yêu cầu khởi kiện mà Tòa án phải xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính có liên quan do Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện ban hành, thì phải đưa Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.
Tuy nhiên, đối với trường hợp này, các văn bản hành chính của Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện ban hành (công văn, báo cáo...) không phải là quyết định hành chính có liên quan nên Tòa án không đưa Chủ tịch UBND cấp huyện, UBND cấp huyện tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án.
