Cặp nghệ sĩ Xiếc trẻ nhất nhận danh hiệu NSƯT: Khi đam mê Xiếc vượt mọi chấn thương

Với nghệ sĩ Xiếc, phía sau ánh đèn rực rỡ là những tháng ngày khổ luyện và có khi là cả chấn thương tưởng chừng phải giã từ sự nghiệp. Với cặp đôi nghệ sĩ Thu Hương – Thanh Tuấn, khát khao được trình diễn trên sân khấu còn lớn hơn nỗi đau khi đối mặt với chấn thương.

Dù tuổi đời còn khá trẻ nhưng NSƯT Thu Hương và NSƯT Thanh Tuấn đã gắn bó với Xiếc được gần 20 năm. Họ gặp nhau lần đầu vào năm 2009 khi cùng tham gia một vở diễn tại Trường Xiếc. Sau 7 năm hẹn hò, cặp đôi đã nên duyên vợ chồng với đám cưới diễn ra ngay tại Rạp Xiếc Trung ương.

Qua nhiều năm theo nghề, hai vợ chồng đã gặt hái được nhiều giải thưởng cùng nhiều bằng khen, giấy khen... Họ vinh dự được trao tặng danh hiệu NSƯT đợt xét tặng lần thứ 10 ngày 6/3/2024 tại Hà Nội. Các tiết mục Đu quan họ, Chuyện tình Romeo và Juliet hay gần đây là màn đu dây đôi Duo Love đã đoạt nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế.

Để có được những thành tựu ấy, họ đã phải đánh đổi bằng không ít mồ hôi, nước mắt và cả những lần chấn thương. NSƯT Thu Hương từng trải qua hai chấn thương nghiêm trọng: một lần rạn xương gót chân, một lần gãy mu bàn chân. Khi bác sĩ nói phải phẫu thuật cắt bỏ, cô thấy bầu trời như sụp đổ, chỉ biết khóc và gọi điện về cho mẹ tâm sự. Nhưng vì nhớ nghề nên sau 2 tháng bó bột và đắp lá thuốc, cố gắng gượng trở lại sàn tập để chuẩn bị cho Liên hoan Xiếc. “Bởi vì niềm khao khát đứng trên sân khấu còn hơn cả nỗi sợ và nỗi đau khi chấn thương, nên tôi nghĩ rằng mình mà vượt qua được khó khăn này thì chắc chắn có thể làm tốt trong các cuộc thi tiếp theo”, NSƯT Thu Hương chia sẻ.

 Mỗi một động tác đều được nghệ sĩ Xiếc thực hiện cẩn thận, nghiêm túc và tập trung cao độ.
 Mỗi một động tác đều được nghệ sĩ Xiếc thực hiện cẩn thận, nghiêm túc và tập trung cao độ.
 Nghề Xiếc không thể “làm giả ăn thật”, ngày nào cũng phải tập đều đặn.
 Nghề Xiếc không thể “làm giả ăn thật”, ngày nào cũng phải tập đều đặn.

Nghệ sĩ Thanh Tuấn cũng gặp chấn thương rạn xương gót chân từ cú ngã ở độ cao cách mặt đất khoảng 4m trong một lần biểu diễn tại cuộc thi Tài năng trẻ Việt Nam - Lào - Campuchia (năm 2011). Sau những lần chấn thương buộc phải tạm nghỉ, họ lại kiên trì làm quen lại với các động tác. Hai nghệ sĩ chưa từng nghĩ mình sẽ từ bỏ nghề, không chỉ vì khao khát phục vụ khán giả mà còn bởi mong muốn đưa Xiếc Việt ra đấu trường quốc tế và khẳng định rằng nghệ sĩ Việt Nam đủ bản lĩnh, đủ tự tin khi đứng cùng sân khấu với bạn bè thế giới.

Vừa qua, tiết mục đu dây đôi “Duo Love” của cặp đôi đã xuất sắc giành giải Vàng Liên hoan Xiếc quốc tế lần thứ III tại Kazakhstan và giải Bạc Liên hoan Xiếc không biên giới 2025 tại Nga. Chia sẻ về quá trình chuẩn bị cho tiết mục, bộ đôi tiết lộ rằng dù trình diễn trong nước hay thi đấu quốc tế thì mục tiêu vẫn là mang đến những gì tốt nhất tới khán giả. Tuy nhiên, mỗi lần tham gia tranh giải phải đạt một trình độ mới, vượt qua chính những gì đã làm trước đó. Chỉ khi tìm ra những động tác đủ độ khó và đủ đẹp, nghệ sĩ mới có thể tự tin đại diện cho Việt Nam cạnh tranh cùng các đoàn Xiếc trên thế giới.

Tiết mục đu dây đôi nổi tiếng của NSƯT Thu Hương và NSƯT Thanh Tuấn.
Tiết mục đu dây đôi nổi tiếng của NSƯT Thu Hương và NSƯT Thanh Tuấn.
Giây phút thăng hoa trên sân khấu của bộ đôi.
Giây phút thăng hoa trên sân khấu của bộ đôi.

Trên sân khấu, họ là những người nghệ sĩ tỏa sáng trong từng tiết mục. Nhưng khi bước xuống cánh gà, cặp đôi lại trở về với một vai trò thiêng liêng khác, là bố mẹ của bé Mì. Bé Mì mới 4 tuổi nhưng đã quen với nhịp sinh hoạt của Liên đoàn, thường xuyên có mặt ở các buổi tập của bố mẹ. 

Bao nhiêu mỏi mệt đều tan biến trong khoảnh khắc vui đùa bên con.
Bao nhiêu mỏi mệt đều tan biến trong khoảnh khắc vui đùa bên con.
Những động tác Xiếc đơn giản là cách vận động, vui chơi của bé.
Những động tác Xiếc đơn giản là cách vận động, vui chơi của bé.

Ở Rạp Xiếc Trung ương, không có ekip hay thợ trang điểm, mọi khâu chuẩn bị từ lớn tới nhỏ đều do nghệ sĩ tự tay thực hiện. Căn nhà nhỏ của hai nghệ sĩ còn có một góc để đồ diễn, trang phục tự bảo quản, đến khi hết vở gửi lại đoàn. 

 Nghệ sĩ Thanh Tuấn tỉ mỉ là trang phục trước buổi biểu diễn.
Nghệ sĩ Thanh Tuấn tỉ mỉ là trang phục trước buổi biểu diễn.
Nghệ sĩ Thu Hương được đồng nghiệp giúp là ủi trang phục trước giờ diễn vở “Ước Mơ Xanh”.
Nghệ sĩ Thu Hương được đồng nghiệp giúp là ủi trang phục trước giờ diễn vở “Ước Mơ Xanh”.

Chia sẻ về dự định trong tương lai, nghệ sĩ Thu Hương tiết lộ mình đang học thêm để sau này có đủ kiến thức, tự tin đứng lớp truyền nghề. “Bản thân tôi được trưởng thành dưới sự dìu dắt của thế hệ trước, nên việc hỗ trợ và chuyển giao kinh nghiệm cho lớp trẻ là trách nhiệm. Tôi mong muốn tiếp nối truyền thống nghề, đồng thời gìn giữ chất lượng nghề cho đội ngũ kế cận”, cô chia sẻ thêm.

Trong các buổi tập, hai nghệ sĩ liên tục hỗ trợ, hướng dẫn các diễn viên trẻ hoàn thiện kỹ thuật và cách xử lý động tác.
Trong các buổi tập, hai nghệ sĩ liên tục hỗ trợ, hướng dẫn các diễn viên trẻ hoàn thiện kỹ thuật và cách xử lý động tác.
Bộ ảnh do đội ngũ dự án “Xiếc Việt Kể Chuyện Ta” – dự án tôn vinh nghệ thuật Xiếc Việt do nhóm sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền thực hiện, với sự đồng hành của Liên đoàn Xiếc Việt Nam.
Hồng Nhung - Lam Giang