Cao su thiên nhiên xuất khẩu: 80% không được kiểm soát chất lượng

Có đến 80% cao su thiên nhiên của Việt Nam xuất khẩu (Ảnh minh họa)
Có đến 80% cao su thiên nhiên của Việt Nam xuất khẩu (Ảnh minh họa)
(PLO) - Là nước xuất khẩu cao su thiên nhiên đứng thứ 3 trên thế giới với trên 80% cao su thiên nhiên được xuất khẩu, trong đó thị trường Trung Quốc chiếm tới 60 – 70%, ngành cao su Việt Nam không những đang đứng trước rủi ro về thị trường mà cho đến nay vẫn chưa có bất cứ một quy định hay cơ quan nào kiểm soát chất lượng cao su…

Thông tin được đưa ra tại Báo cáo “Ngành cao su Việt Nam: Thực trạng và giải pháp phát triển bền vững” do Hiệp hội Cao su Việt Nam (VRA), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFORES), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP HCM (HAWA), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định (FPA Bình Định) và Tổ chức Forest Trends phối hợp thực hiện vừa công bố.

Với ba nhóm sản phẩm xuất khẩu chủ lực của ngành hiện nay là nguyên liệu cao su thiên nhiên, sản phẩm cao su và gần đây là gỗ cao su và đồ gỗ được làm từ gỗ cao su, năm 2017, tổng kim ngạch xuất khẩu của 3 nhóm mặt hàng này đạt trên 6,4 tỷ USD, đóng góp 5,4% vào tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước năm 2017. 

Trong số đó, riêng cao su thiên nhiên, năm 2017 có khoảng 80,4% lượng cao su sản xuất tại Việt Nam được sử dung để xuất khẩu; phần còn lại (19,6%) được sử dụng nội địa cho ngành chế biến sản phẩm cao su. Năm 2017 lượng xuất khẩu là trên 1,3 triệu tấn, kim ngạch đạt gần 2,25 tỷ USD. Mặc dù giá xuất khẩu cao su thiên nhiên năm 2017 cao hơn giá các năm 2015, 2016 (1.629 USD/tấn)  nhưng thấp hơn rất nhiều so với giá từ năm 2013 trở về trước, thậm chí có năm giá lên tới gần 4.000 USD/tấn (năm 2011).

Theo ông Tô Xuân Phúc (Forest Trends), thành viên nhóm nghiên cứu, ngoài phụ thuộc vào giá thế giới khi diện tích trồng cao su và sản lượng trên thế giới đang tăng lên thì xuất khẩu cao su thiên nhiên của Việt Nam còn phụ thuộc quá lớn vào thị trường Trung Quốc khi hàng năm thị trường này tiêu thụ trên 65% tổng lượng cao su thiên nhiên của Việt Nam.

Theo nhận định của chuyên gia này, khả năng chiến tranh thương mại Mỹ - Trung sẽ ảnh hưởng đến việc xuất khẩu cao su của Việt Nam sang Trung Quốc, tuy nhiên cao su thiên nhiên của Việt Nam hay sản phẩm cao su chế biến của Việt Nam có vào được thị trường Mỹ hay không lại là chuyên khác.

Không những rủi ro về thị trường, khi nghiên cứu về ngành hàng này, ông Phúc cũng giật mình phát hiện ngành sản xuất lâm nghiệp được xếp vào loại quan trọng này cho đến nay vẫn chưa có bất cứ quy định nào hay cơ quan nào kiểm soát chất lượng cao su thiên nhiên. “Đâu đó có một số quy định về chất lượng đầu ra, nhưng đầu vào hầu như không có!”- ông Phúc cho hay và cảnh báo, điều này sẽ dẫn đến chất lượng cao su thiên nhiên kém, lẫn nhiều tạp chất và không loại trừ bị nước ngoài quay lại ép giá.

Đặc biệt, so với các ngành khác, ngành cao su đang rất thiếu thông tin về thị trường. Cho đến nay vẫn chưa có một nghiên cứu hay hướng dẫn làm thế nào để đối mặt với rủi ro khi tham gia thị trường quốc tế. “Hiện các thành viên của VRA chủ yếu là các doanh nghiệp (DN) thuộc Tập đoàn Cao su Việt Nam trong khi 264 nghìn hộ cao su tiểu điền đang trồng gần 500 nghìn ha cao su, còn lớn hơn diện tích của 60 DN nhà nước và 95 DN tư nhân cộng lại (chưa đến 400 nghìn ha) thì lại chẳng phải thành viên của VRA. Có thể họ nằm trọng Hội Nông dân hay Hiệp hội Chủ rừng nhưng có như vậy thì thông tin về ngành cao su hầu như họ không nắm được…”- ông Phúc cho hay.

Báo cáo của nhóm nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, khi thị trường đã phát triển, cơ chế chính sách của các quốc gia liên quan đến đầu tư cởi mở hơn, lao động giá rẻ không còn tồn tại, hoặc không còn là lợi thế của quốc gia, xuất khẩu sản phẩm thô không những không tạo được giá trị gia tăng, không khuyến khích được các DN cải tiến công nghệ và đầu tư lao động tay nghề cao mà còn làm mất lợi thế cạnh tranh của ngành trên thị trường thế giới. 

“Đã đến lúc ngành cao su của Việt Nam, đặc biệt là đối với các DN nhà nước đang tham gia khâu sản xuất và chế biến thô hiện nay, cần thay đổi chiến lược sản xuất kinh doanh, thay vì nỗ lực chỉ trú trọng mở rộng xuất khẩu dựa trên sự gia tăng lượng sản phẩm thô xuất khẩu, cần trú trọng tăng hàm lượng khoa học công nghệ trong các sản phẩm xuất khẩu nhằm nâng cao năng suất, tăng hiệu quả sử dụng vốn, lao động và công nghệ…”- Báo cáo khuyến cáo. 

Diện tích vượt xa quy hoạch, xuất khẩu đứng thứ 3 thế giới

Nếu như năm 1975, diện tích cao su của cả nước khoảng 75.200 ha, trong đó Tổng Công ty Cao su Việt Nam quản lý 55.790 ha, phần còn lại (19.410 ha) do chính quyền địa phương và tư nhân quản lý thì đến giai đoạn 1980 - 2015, diện tích cây cao su phát triển nhanh, với tốc độ tăng trưởng khoảng 7,4%/năm. Bắt đầu từ năm 2016, diện tích cao su giảm dần, chủ yếu do áp lực giá giảm sâu. Đến năm 2017, diện tích này còn khoảng 969.700ha, giảm 3.800 ha so với diện tích năm 2016 (973.500 ha) và giảm 15.900 ha so với diện tích 985.600 ha của năm 2015.

Cùng với diện tích, sản lượng cao su Việt Nam đã tăng nhanh, từ  khoảng 700 kg/ha/năm vào những năm 1980 lên bình quân 1.700kg/ha/năm trong giai đoạn 2009 – 2017. Hiện Việt Nam trở thành một trong những nước dẫn đầu về năng suất ở châu Á. Bình quân sản lượng tăng trưởng đạt 9,5%/năm trong những thập kỷ vừa qua, từ 41.100 tấn năm 1980 lên 1.094.500 tấn năm 2017, tăng 26,6 lần. Với con số sản lượng này, Việt Nam là nước đứng thứ ba về cung cấp cao su thiên nhiên, chiếm khoảng 8,1% tổng sản lượng cao su thế giới, đứng sau Thái Lan (33,2% thị phần thế giới) và Indonesia (27,2%).

Tin cùng chuyên mục

Ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch VCCI), Chủ tịch ASEAN BAC Việt Nam.

Việt Nam đăng cai tổ chức Kỳ họp lần thứ 101 của ASEAN BAC

(PLVN) - Kỳ họp của Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN lần thứ 101 sẽ diễn ra từ ngày 13-14/09/2024 tại khách sạn InterContinental Westlake, Hà Nội. Sự kiện đánh dấu một bước quan trọng trong nỗ lực của ASEAN BAC Việt Nam nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế khu vực và nâng cao vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế.

Đọc thêm

Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 8 tăng 9,5%, ngành chế biến, chế tạo tiếp tục dẫn đầu

Tháng 8, ngành chế biến, chế tạo tăng 10,6%. (Ảnh minh hoạ)
(PLVN) - Sản xuất công nghiệp tháng 8/2024 ghi nhận xu hướng tăng trưởng tích cực, với chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) ước tính tăng 2,0% so với tháng trước và tăng 9,5% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, ngành chế biến, chế tạo đóng vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng này, với mức tăng 10,6%.

CPI tháng 8 ổn định bất chấp giá tăng ở 10 nhóm hàng

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo báo cáo tình hình kinh tế - xã hội của Tổng cục Thống kê công bố sáng 6/9, Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 8 khá ổn định so với tháng trước mặc dù trong 11 nhóm hàng hoá và dịch vụ tiêu dùng chính có 10 nhóm hàng tăng giá.

Xuất khẩu cuối năm nhiều thuận lợi

Sau 8 tháng của năm 2024, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 40,08 tỷ USD. (Ảnh minh họa/VNE)
(PLVN) - Nhiều kỳ vọng cho rằng, xuất khẩu năm 2024 sẽ đạt được mục tiêu đề ra khi các mặt hàng xuất khẩu trọng điểm đều đang có những cơ hội lớn để gia tăng kim ngạch trong những tháng cuối năm nay.

Triển khai thuế tối thiểu toàn cầu: Doanh nghiệp cần chủ động trao đổi với công ty mẹ

Triển khai thuế tối thiểu toàn cầu: Doanh nghiệp cần chủ động trao đổi với công ty mẹ
(PLVN) - Nghị định quy định chi tiết Nghị quyết 107/2023/QH15 về áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu dự kiến được ban hành trước ngày 31/10/2024. Cơ quan Thuế khuyến cáo doanh nghiệp (DN) cần chủ động trao đổi thông tin trước với công ty mẹ…

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân: Cần vốn hỗ trợ doanh nghiệp để tận dụng cơ hội từ FTA

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân.
(PLVN) - Tổng số hiệp định thương mại tự do (FTA) đã được đàm phán, ký kết và thực thi đến nay là 19. Để tận dụng hiệu quả các cơ hội từ các FTA này, các Bộ, ngành và doanh nghiệp cần làm gì? Phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam phỏng vấn Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân về vấn đề này.

Năm 2024: Có thể đạt được mức tăng GDP 7,0%

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng năm 2024, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kiến nghị khẩn trương cụ thể hóa, đưa các Luật, Nghị quyết đã được Quốc hội thông qua vào cuộc cuộc sống. (Ảnh minh họa - VNEconomy)
(PLVN) - Nhiều nhận định cho thấy, triển vọng tăng trưởng của Việt Nam đang nghiêng về kịch bản tích cực và trong kịch bản lạc quan, tăng trưởng cả năm nay có thể vượt mục tiêu cận trên của Chính phủ và có thể đạt được mức tăng 7,0%.

Quyết tâm gỡ được 'thẻ vàng' IUU trong năm 2024

Lực lượng Cảnh sát biển tuyên truyền, phổ biến pháp luật đến ngư dân chống khai thác IUU.
(PLVN) - Việc gỡ “thẻ vàng” không còn chỉ là sự quyết liệt ở Trung ương và các cơ quan chức năng ở địa phương mà ngư dân cũng đã hiểu được đây là sự sống còn, bởi không phải là IUU nữa mà là một nghề cá bền vững cho chính chúng ta trong tương lai.

Trách nhiệm người đứng đầu với IUU

Ảnh minh họa
(PLVN) -  Tại Hội nghị về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) tổ chức mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh phải xử lý trách nhiệm người đứng đầu các ngành, các cấp, các cơ quan, các địa phương nếu không thực hiện nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về chống khai thác IUU.

Supe Lâm Thao bổ nhiệm Tân Phó Tổng Giám đốc

Ông Nguyễn Quốc An vào vị trí Phó Tổng Giám đốc phụ trách lĩnh vực tiêu thụ sản phẩm của Công ty cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao. (Ông An đứng thứ 5 từ phải sang trái).
(PLVN) - Ngày 29/8, Công ty cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao đã tổ chức buổi lễ công bố quyết định bổ nhiệm Phó Tổng Giám đốc mới và trao Quyết định nghỉ chế độ hưu trí cho một lãnh đạo lâu năm của công ty.

Lào Cai có thể trở thành một trung tâm kết nối giao thương giữa Việt Nam và khu vực

Lào Cai có thể trở thành một trung tâm kết nối giao thương giữa Việt Nam và khu vực
(PLVN) -  Lào Cai cần c hú trọng đầu tư hạ tầng logistics, kho, bãi, nhất là ở Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai, tạo thuận lợi cho phát triển lưu thông hàng hóa và khai thác hiệu quả kinh tế cửa khẩu, góp phần xây dựng Lào Cai trở thành trung tâm kết nối giao thương giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc và xa hơn nữa là Đông Âu

Điều chỉnh hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng

Điều chỉnh hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng
(PLVN) - Mức tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống hiện mới đạt 6,63% so với cuối năm 2023, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu định hướng đầu năm (15%). Do đó, căn cứ vào điểm xếp hạng của tổ chức tín dụng, Ngân hàng nhà nước sẽ điều chỉnh hạn mức tín dụng cho một số tổ chức.

Tọa đàm trực tiếp với các doanh nghiệp về hệ sinh thái tận dụng các FTA, trong đó có Hiệp định EVFTA trong lĩnh vực da giày tại Hải Phòng

Toàn cảnh buổi tọa đàm tại Hải Phòng.
(PLVN) - Trong khuôn khổ triển khai Hệ sinh thái tận dụng các Hiệp định Thương mại tự do (FTA), vừa qua tại thành phố Hải Phòng, Bộ Công thương đã phối hợp với Sở Công thương thành phố Hải Phòng tổ chức “Tọa đàm trao đổi trực tiếp với lãnh đạo các doanh nghiệp tại các tỉnh, thành phố về hệ sinh thái tận dụng các FTA, trong đó có Hiệp định EVFTA, trong lĩnh vực da giày ”.

Kinh nghiệm từ dự án mạch 3

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Dự án đường dây tải điện 500kV mạch 3 Quảng Trạch (tỉnh Quảng Bình) đến Phố Nối (tỉnh Hưng Yên) - dự án trọng điểm quốc gia, đã hoàn thành, chính thức vận hành. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong phát biểu tại Lễ khánh thành hôm qua (29/8) cho biết, có nhiều kỷ lục được xác lập tại dự án này.