Cao Bằng: Hướng tới chính quyền điện tử thân thiện, gần dân

Từ chỉ đạo của Trung ương đến hành động cụ thể ở địa phương

Ngay sau khi Bộ Chính trị giao nhiệm vụ và Bộ Tư pháp ban hành Công văn số 6723/BTP-CTXDVBQPPL ngày 23/10/2025, Sở Tư pháp Cao Bằng đã nhanh chóng triển khai hàng loạt hoạt động cụ thể. UBND tỉnh ban hành Công văn số 3351/UBND-TTPCHCC ngày 25/10/2025, yêu cầu các sở, ngành rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính dựa trên dữ liệu thay cho hồ sơ giấy.

Trên tinh thần đó, ông Đoàn Trọng Hùng - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cao Bằng cho biết: “Sở đã triển khai đến từng phòng, trung tâm thuộc Sở, đồng thời đề xuất bổ sung 12 danh mục thủ tục hành chính có thành phần hồ sơ thay thế bằng dữ liệu trong lĩnh vực Tư pháp. Các báo cáo được tổng hợp, gửi đúng hạn về Bộ Tư pháp, thể hiện tinh thần chủ động, quyết liệt của địa phương trong tiến trình cải cách hành chính”.

Ông cũng chia sẻ, hiện Sở Tư pháp tỉnh đang quản lý 158 thủ tục hành chính, trong đó 118 thủ tục đã được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, 32 thủ tục thực hiện một phần, chỉ còn 08 thủ tục thực hiện trực tiếp. Đáng chú ý, toàn bộ quy trình nghiệp vụ giải quyết TTHC, từ tiếp nhận, xử lý, giải quyết đến trả kết quả đều được chuẩn hóa, số hóa và vận hành trên môi trường điện tử.

Các kết quả giải quyết TTHC điện tử (như đăng ký khai sinh, khai tử, kết hôn, trích lục hộ tịch...) đều có giá trị pháp lý như bản giấy, được ký số, lưu trữ và truy xuất dễ dàng. Người dân chỉ cần thao tác qua mạng là có thể nhận kết quả hợp lệ, không phải nộp lại giấy tờ đã có trong cơ sở dữ liệu quốc gia.

Ông Đoàn Trọng Hùng cho biết, Sở cũng đã hoàn tất việc rà soát, tái cấu trúc quy trình TTHC nội bộ, sửa đổi các quy trình điện tử, điều chỉnh thẩm quyền và trình tự thực hiện theo đúng quy định. Đây là bước nền tảng để đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất giữa các cấp chính quyền, đồng thời tạo điều kiện cho chính quyền hai cấp (tỉnh và cấp xã) hoạt động trơn tru trong môi trường số.

Một trong những điểm nhấn quan trọng của Cao Bằng là công tác số hóa dữ liệu hộ tịch. Từ năm 2021, tỉnh được Bộ Tư pháp giao nhiệm vụ “cập nhật, số hóa dữ liệu hộ tịch điện tử từ Sổ hộ tịch trên địa bàn”. Tính đến nay, đã có 484.467/497.978 dữ liệu hộ tịch được chuyển vào CSDL điện tử của Bộ Tư pháp, đạt tỷ lệ 97,28%. Phần dữ liệu còn lại (2,72%) đang được các đơn vị tiếp tục rà soát, xử lý để hoàn thiện.

Việc kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa CSDL hộ tịch và CSDL quốc gia về dân cư đã được thực hiện theo hướng dẫn chi tiết của Bộ Tư pháp. Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn gặp không ít thách thức: dữ liệu bị sai lệch do sổ sách cũ mờ, mối mọt, chênh lệch dân tộc, hoặc sai thông tin do đăng ký hộ tịch không đúng quy định từ nhiều năm trước. Để xử lý, cán bộ hộ tịch phải trực tiếp liên hệ người dân, đối chiếu hồ sơ, kiểm tra tính hợp pháp rồi mới số hóa. Công việc tuy tỉ mỉ, mất thời gian nhưng là nền tảng cho một cơ sở dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống”.

Tính từ đầu năm 2025 đến nay, các thủ tục hành chính trong lĩnh vực Tư pháp của tỉnh không có phản ánh, khiếu nại nào từ người dân. Tất cả 158 thủ tục đều đã được niêm yết rõ ràng trên Cổng Dịch vụ công quốc gia và Cổng Dịch vụ công của tỉnh, kèm hướng dẫn chi tiết về thành phần hồ sơ, thời gian và lệ phí.

Người dân được cán bộ hướng dẫn tận tình, hồ sơ được tiếp nhận và xử lý đúng quy định, không còn tình trạng “đi lại nhiều lần”. Đây là minh chứng cho hiệu quả thực chất của cải cách, không chỉ dừng ở văn bản hay kế hoạch.

Tác động của Nghị quyết 66/NQ-CP: Phân quyền, phân cấp mạnh mẽ hơn

Ông Đoàn Trọng Hùng chia sẻ, thực hiện Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ về chương trình cắt giảm TTHC, UBND tỉnh Cao Bằng đã ban hành Kế hoạch số 1099/KH-UBND ngày 16/4/2025. Trong đó, Sở Tư pháp được giao nhiều nhiệm vụ trọng tâm, nổi bật gồm: Phân cấp, phân quyền: Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1634/QĐ-UBND ngày 24/9/2025, ủy quyền cho Giám đốc Sở Tư pháp thực hiện thu hồi, hủy bỏ, khôi phục dữ liệu hộ tịch điện tử.

Thực hiện thủ tục không phụ thuộc địa giới hành chính: Ngày 16/10/2025, tỉnh công bố danh mục 12 thủ tục hành chính trong lĩnh vực hộ tịch, chứng thực, nuôi con nuôi có thể thực hiện ở bất kỳ địa phương nào trong tỉnh, thay vì bị ràng buộc theo địa bàn.

Số hóa 100% hồ sơ: 150/158 thủ tục được cung cấp trực tuyến toàn trình, toàn bộ kết quả được lưu trữ, chia sẻ trên hệ thống điện tử liên thông.

Những bước đi này không chỉ giảm tải cho người dân và doanh nghiệp mà còn giúp chính quyền địa phương quản lý hiệu quả hơn, giảm chi phí vận hành, đồng thời góp phần vào mục tiêu quốc gia về Chính phủ số.

Tỷ lệ số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết TTHC đạt 100% 

Đến nay, Cao Bằng đã hoàn thành việc chuyển đổi 100% dữ liệu hộ tịch đủ điều kiện lên hệ thống phần mềm hộ tịch dùng chung của Bộ Tư pháp. Cùng với sự phối hợp của VNPT Cao Bằng và Sở Khoa học & Công nghệ, hệ thống giải quyết thủ tục hành chính liên thông đã được triển khai cho hai nhóm thủ tục quan trọng: Đăng ký khai sinh, thường trú, cấp thẻ BHYT cho trẻ dưới 6 tuổi; Đăng ký khai tử, xóa đăng ký thường trú, giải quyết mai táng phí, tử tuất.

Từ tháng 7 đến hết tháng 10/2025, toàn tỉnh đã thực hiện được 4.140 trường hợp (trong đó 2.810 khai sinh và 1.330 khai tử). Đây là bước tiến rõ rệt trong việc liên thông dữ liệu giữa các cơ quan: Tư pháp, Công an, Y tế, Bảo hiểm xã hội.

Dù đạt nhiều kết quả nổi bật, quá trình triển khai tại cấp xã, phường vẫn còn một số trở ngại. Hiện toàn tỉnh có 56 xã, phường được bố trí công chức phụ trách tiếp nhận, giải quyết TTHC tại Trung tâm phục vụ hành chính. Tuy nhiên, nhiều xã vùng sâu, vùng xa vẫn gặp hạn chế về nhân lực chuyên môn công nghệ thông tin; khối lượng công việc lớn khiến cán bộ phải kiêm nhiệm nhiều lĩnh vực.

Một bộ phận người dân chưa quen với dịch vụ công trực tuyến, vẫn có thói quen nộp hồ sơ trực tiếp. Bên cạnh đó, kinh phí đầu tư trang thiết bị ở một số nơi còn hạn chế, dẫn đến tiến độ xử lý chưa đồng đều giữa các địa phương.

Ông Đoàn Trọng Hùng nhấn mạnh, việc thay thế hồ sơ giấy bằng dữ liệu điện tử đã mang lại nhiều lợi ích, cụ thể: tiết kiệm thời gian, giảm chi phí, hạn chế sai sót, đồng thời tăng tính minh bạch và khả năng truy xuất thông tin. Người dân có thể sử dụng ứng dụng VNeID để thực hiện các giao dịch hành chính mọi lúc, mọi nơi, thay cho việc mang theo giấy tờ.

Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cao Bằng chia sẻ, Sở đã lựa chọn các thủ tục ưu tiên số hóa là những thủ tục phát sinh nhiều, liên quan trực tiếp đến người dân như hộ tịch, nuôi con nuôi, chứng thực... Đây là những lĩnh vực có tiềm năng thay thế hồ sơ giấy bằng dữ liệu điện tử một cách toàn diện.

Hướng tới chính quyền điện tử thân thiện, gần dân

Việc Chính phủ đặt mục tiêu cắt giảm 60% thủ tục hành chính trên toàn quốc không chỉ giúp giảm gánh nặng cho doanh nghiệp, mà còn tạo ra hiệu ứng lan tỏa tích cực đến cấp tỉnh, cấp huyện. Tại Cao Bằng, sự chuyển động này đã mang lại những thay đổi rõ rệt: thủ tục nhanh hơn, dữ liệu đồng bộ hơn, tinh thần phục vụ người dân được nâng cao.

Theo đánh giá của ông Đoàn Trọng Hùng, cải cách hành chính không chỉ là thay đổi quy trình, mà còn là thay đổi tư duy. Khi dữ liệu được chia sẻ giữa các cơ quan, người dân chỉ cần khai một lần, hệ thống sẽ tự động nhận diện, xác thực và sử dụng cho các giao dịch tiếp theo. Đó chính là nền tảng của một nền hành chính minh bạch, hiện đại và phục vụ.

Bên cạnh đó, ông cũng khẳng định việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho cán bộ cơ sở cũng được coi là yếu tố then chốt, giúp nâng cao năng lực vận hành hệ thống dịch vụ công trực tuyến. Khi cả cán bộ và người dân đều “thông thạo” công nghệ, hành trình chuyển đổi số hành chính công mới thực sự đi vào chiều sâu.

Cải cách hành chính không còn là khẩu hiệu, mà đã trở thành hành động cụ thể tại Cao Bằng. Từ những dữ liệu số hóa hộ tịch đầu tiên cho đến việc người dân có thể đăng ký khai sinh cho con qua điện thoại, tất cả đều là minh chứng cho nỗ lực của tỉnh trong hành trình xây dựng một chính quyền điện tử thân thiện, gần dân, phục vụ dân.

Cao Bằng đang từng bước chứng minh rằng: dù là tỉnh miền núi biên giới, nhưng khi quyết tâm, sáng tạo và tận dụng tốt công nghệ, thì việc hiện thực hóa mục tiêu “Chính quyền số - Dữ liệu mở - Dân phục vụ” hoàn toàn khả thi. Và trong hành trình đó, Sở Tư pháp đã tiên phong, góp phần đưa cải cách thủ tục hành chính đi vào thực chất, chạm tới từng người dân.