Hoa cắm ghim, quả dính keo
Anh Phạm Hồng Hải ở phố Lê Lợi hồ hởi mang cây hoa hải đường mua từ người bán rong tại khu vực đường Lê Hồng Phong về nhà. Cây khá nhiều nụ và hoa được bán với giá hơn 100 nghìn đồng. Nhưng đến ngày thứ 2 thì một số hoa và nụ bắt đầu héo. Anh Hải ngắt hoa và nụ phát hiện chúng đều được gắn đinh ghim phía sau. Anh Hòa ở ngõ 52, đường Miếu Hai Xã bức xúc: “Khi mua cây hồng trà, tôi đã chọn kỹ, thân to chắc, lá xanh mướt, trông khoẻ khoắn và nhiều hoa, nụ. Những tưởng mua được cây đẹp, nhiều lộc để bày phòng khách đón bạn bè mấy ngày Tết, không ngờ chỉ sau 2 hôm, phát hiện hoa và nụ được gắn rất tinh vi bằng đinh ghim và keo. May mà hoa và nụ héo sớm trước Tết để còn thay cây khác chứ không thì xúi cả năm”.
Chẳng phải mua cây cảnh của người bán rong mới hay bị lừa, nhiều người mua cây cảnh tại chợ Hàng hay các khu vực bán cây cảnh tập trung như đường Lê Hồng Phong, Hồ Sen, Dư Hàng…cũng gặp tình trạng này. Anh Nguyễn Nam Khánh ở đường Văn Cao cho biết: “Tôi mua được cây sung quả trĩu trịt từ gốc đến ngọn, vừa đẹp, vừa rẻ nhưng, mấy ngày sau thấy quả bị héo, teo lại. Kiểm tra mới phát hiện sung được gắn với thân cây bằng keo. Khi mua tôi đã cảnh giác kiểm tra kỹ, không thấy có gì bất thường. Tôi định dùng tay rung chùm quả sung nhưng người bán hàng mắng, bảo chẳng may rụng quả thì phải đền. Do vậy, nên đành trả tiền, vác cây về nhà”. Theo phản ánh của không ít người dân, các loại cây cảnh, hoa cảnh như trà, sung, lộc vừng...được làm giả khá phổ biến.
"Công nghệ" làm cây cảnh giả
Theo một hộ kinh doanh cây cảnh ở Đặng Cương (An Dương), nắm bắt nhu cầu mua cây cảnh gia tăng vào những dịp cuối năm để chơi Tết nên không ít người bán rong cây cảnh ở các tỉnh Hưng Yên, Hải Dương và một vài xã thuộc các huyện An Dương, An Lão, Thủy Nguyên chuyên làm nghề cây cảnh "mông má" cây đem bán khắp ngõ ngách trong nội thành. Cách mông má phổ biến nhất vẫn là "râu ông nọ cắm cằm bà kia", dùng hoa cây này cắm vào thân cây khác hoặc mua hoa rời ngoài chợ rồi về dùng keo 502 dính vào cành để cây có nhiều lộc, nhiều hoa. Đối với loại cây cảnh có trái dễ làm giả hơn, nhất là quất cảnh, khế cảnh, sung... Anh Phạm Quang Trưởng, ở huyện Thanh Hà (Hải Dương) cho biết: “Ở một số xã tại Thanh Hà có những hộ chuyên nghề phù phép cây cảnh. Các “nghệ nhân” ở đây thường dùng máy khoan khoan từng lỗ nhỏ trên thân cây rồi dùng dùi khoét sâu vào lỗ khoan và phủi sạch bụi gỗ. Sau đó, tỉ mỉ trét keo dính vào những lỗ trống, rồi cẩn thận đính từng chùm quả hay hoa rất đẹp quanh gốc, cành. Không chỉ ghép cây cảnh, họ còn dùng keo 502 gắn núm, cành lá cho bưởi, hồng, hoặc gắn cây quýt trĩu quả bán dịp Tết”.
Tầm sáng sớm hoặc chiều muộn đi qua khu vực chuyên bán đào rừng quanh Hồ Sen (quận Lê Chân) chỉ cần chú ý một chút là sẽ tận mắt chứng kiến công nghệ phù phép đào rừng của một số chủ hàng ở đây. Một gốc đào cổ thụ xù xì sau khi được người bán dùng keo con voi dính cành nở rộ hoa, nụ và ít rong rêu, quét dung dịch tạo màu vỏ, là đã trở thành một cành đào rừng cổ thụ đẹp bán tới hàng triệu đồng. Thường người bán đào cổ thụ giả không cho người mua đụng vào hoa với lý do giữ gìn “cành vàng lá ngọc”. Với tâm lý sợ phải bắt đền nên người mua rất khó phát hiện cây bị “mông má” lại.
Anh Phạm Hồng Sơn, người có kinh nghiệm trồng cây cảnh cho rằng, những người ít am tường hoa, cây cảnh nên cẩn trọng với những cây được mang bán rong vì giá thực của cây như trà, quất, lan... thường tới vài trăm nghìn đồng chứ không có giá vài chục nghìn. Muốn mua, khách nên xem xét kỹ cuống lá, cuống hoa ; tránh mua loại cây bị đứt rễ và cây cành non mà lại quá nhiều quả. Tốt nhất là mua ở những vườn hoa kiểng, cửa hàng cố định, không nên ham rẻ mà "mua" bực vào mình. Nghệ nhân Nguyễn Trọng Nguyên chuyên trồng cây cảnh ở phường Dư Hàng Kênh (quận Lê Chân) có kinh nghiệm để phân biệt cây cảnh giả với cây thật. Chẳng hạn như đối với cây sung hoặc quýt cảnh, người mua chỉ cần lay nhẹ cuống chùm quả là biết thật hay giả vì những loại quả này cuống rất dai. Nếu được dính bằng keo thì khi rung nhẹ sẽ hở mối gắn ngay. Đối với cây cảnh có hoa, chỉ cần uốn cong nhẹ cuống hoa và nhành hoa là các điểm dán keo sẽ lộ hàng. Điều quan trọng nhất là không nên vì tham giá rẻ, thói quen tiện đâu mua đấy mà chọn mua cây cảnh của những người bán rong dọc đường, nên chọn mua ở các nhà vườn, làng cây cảnh có uy tín…
Hoàng Yên
