Cảnh giác cao độ trước “quả bom” trong bếp

Các vụ cháy nổ bình gas xẩy ra gần đây  cho thấy  dụng cụ đựng nhiên liệu thường trực trong mỗi gia đình đang có nguy cơ  trở thành “nguồn nguy hiểm cao độ”.

Lực lượng QLTT đã c gần 90.000 vụ vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường gas. Ảnh minh họa

Độc quyền, cân điêu, đong thiếu!

Trong một buổi tọa đàm về thị trường gas minh bạch và an toàn diễn ra mới đây tại Hà Nội, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam – kể, cách đây chưa lâu, hội này nhận được thư kiến nghị khẩn về việc 148 hộ dân (có cả người nước ngoài) sống trong một tòa nhà bị đơn vị cung cấp nhiên liệu là Công ty CP Dầu khí Sông Hồng cắt gas, trong khi hai bên chưa đi đến thỏa thuận chung, khiến các hộ trong tòa nhà không thể nấu ăn được, gây nên cảnh hỗn loạn mất an toàn. Người thì mua bình gas khác, người thì dùng bếp điện để giải quyết tình thế.

Trước đó, công ty này có công văn “đe” nếu khách hàng không thanh toán đủ tiền sẽ ngừng cung cấp. Về phía mình, Ban quản trị tòa nhà cho rằng, công ty đơn phương điều chỉnh tỷ trọng bán gas từ 1,2kg/m3 lên 2,35kg/m3 không đúng hợp đồng gây nên thiệt hại cho người tiêu dùng. Do giá điều chỉnh quá cao, người mua bức xúc nên không thanh toán tiền. Vấn đề là, dù ngừng cung cấp gas, nhưng DN này lại muốn “độc chiếm” tòa nhà, không cho DN khác cung cấp, gây khó khăn cho cư dân.

Thực ra, tại khu chung cư ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh, vấn nạn doanh nghiệp dịch vụ “cánh hẩu” với chủ đầu tư ỉ thế “một mình một chợ” tác oai tác quái với người tiêu dùng đã diễn ra từ lâu.  Không chỉ gas, mà còn truyền hình cáp, internet, điện thoại, cứ doanh nghiệp nào được chủ đầu tư chọn trước là con như độc quyền luôn đối với tất cả hộ dân.

Riêng đối với thị trường gas, ngoài nạn độc quyền như vậy, Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam còn thường xuyên nhận được những phản ánh của người tiêu dùng về  tình trạng làm ăn bát nháo, tăng giá vô tội vạ, cân điêu, đong thiếu của các doanh nghiệp, có trường hợp bình gas 12kg lẽ ra được dùng trong 2 tháng nhưng mới 7 ngày đã hết...

Thanh tra không xuể!?

Ông Đỗ Thanh Lam, Phó cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho biết, lực lượng QLTT đã kiểm tra xử lý gần 90.000 vụ vi phạm pháp luật liên quan đến thị trường gas. Từ đầu năm đến nay, QLTT đã xử lý 400 vụ, phạt hành chính 2 tỷ đồng, tịch thu lượng lớn tang vật gồm hơn 15.000 bình LPG, hơn 20.000 bình gas mini và nhiều dụng cụ sang chiết ga trái phép.

Dù phát hiện, xử lý nhiều vụ việc nhưng nhìn chung, tình trạng sang chiết gas trái phép vẫn diễn biến phức tạp. Do nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân chính là các đối tượng làm ăn phi pháp thì trăm phương, nghìn kế để đối phó mà lực lượng chức năng lại mỏng.  

Đáng quan ngại là gần đây các đối tượng càng tỏ ra liều lĩnh, không từ thủ đoạn nào để trục lợi, bất chấp tính mạng người tiêu dùng, như mua lại vỏ bình trôi nổi, cắt tai, mài chữ, sơn lại để làm giả. Như trong loạt bài “Nội soi” bình gas dỏm đăng tải cách đây chưa lâu PLVN đã phản ánh, qua kiểm tra lực lượng chức năng phát hiện nhiều trường hợp bình gas bị mài mỏng chỉ còn phân nửa so với nguyên bản, không khác gì quả bom bỏ bếp người tiêu dùng.

Ngày 31/7/2013 Bộ Công thương đã ban hành Thông tư 18/2013/TT-BCT về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn chai chứa khí dầu mỏ hóa lỏng bằng thép. Đây được coi là hành lang kỹ thuật bắt buộc đối các DN kinh doanh gas. Tuy nhiên, theo nhiều ý kiến thì vấn đề chủ yếu nằm ở khâu quản lý thị trường, nếu quản lý không chặt thì cũng không thể tránh được việc trà trộn bình gas không đảm bảo an toàn, dù quy chẩn đã có rồi.

Ngoài ra, theo  ông Trần Trọng Hữu, Phó tổng thư ký Hiệp hội gas Việt Nam, người tiêu dùng cũng phải hết sức cẩn thận, vì nhiều vụ cháy nổ xuất phát từ  chính lỗi sử dụng không an toàn, như đun nấu tắt không hết, dây dẫn gas nối từ bình gas đến bếp bị chuột cắn gây rò rỉ gas, đặc biệt là việc mua gas ở những cửa hàng không có bảo hiểm... “Vì vậy, chúng tôi đề nghị, Bộ Công Thương, Cục An toàn kỹ thuật và môi trường công nghiệp (Bộ Công Thương) sớm đưa ra quy chuẩn về phụ kiện  như dây dẫn gas và van điều áp bình gas an toàn” – ông Hữu cho hay.