Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ vừa tiếp nhận một trường hợp nữ bệnh nhân, 79 tuổi, vào viện vì mệt mỏi, khó thở. Người bệnh có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường nhiều năm vẫn duy trì dùng thuốc điều trị đều đặn (Metformin 2000mg/ngày).
Người bệnh nhập viện trong tình trạng tỉnh, kích thích, khó thở nhiều, thở nhanh, huyết áp tụt 70/50mmHg. Xét nghiệm khí máu động mạch tại giường cho thấy tình trạng nhiễm toan rất nặng. Người bệnh được làm xét nghiệm cận lâm sàng, chụp chiếu khảo sát.
Kết hợp với hồ sơ bệnh án lưu trữ cho thấy, người bệnh có tiền sử đái tháo đường nhiều năm, biến chứng suy thận mạn. Các bác sĩ chẩn đoán theo dõi toan lactic.
Bệnh nhân được nhanh chóng cấp đặt ống nội khí quản, thở máy, truyền dịch, vận mạch, truyền kiềm. Đây là một trường hợp người bệnh cao tuổi, nhiều bệnh lý nền nên nguy cơ tử vong rất cao. Thời điểm nhập viện, người bệnh còn trong tình trạng suy đa tạng: suy gan, suy thận, rối loạn chuyển hóa, tăng lipid máu, tăng acid uric rất cao. Suy đa tạng kèm theo tình trạng sốc không đáp ứng vận mạch, bù dịch nên bệnh nhân được chỉ định lọc máu liên tục.
Sau 24 giờ điều trị tích cực, người bệnh đã qua cơn nguy kịch. Sau 48 giờ, tình trạng toan chuyển hóa cải thiện, dừng được các thuốc vận mạch, chức năng thận dần hồi phục. Bệnh nhân được rút ống nội khí quản, cai thở máy và không để lại di chứng.
BS Đinh Văn Trung, người trực tiếp tiếp nhận và điều trị bệnh nhân, khuyến cáo: “Metformin là nhóm thuốc điều trị sẵn có, rẻ tiền được sử dụng từ lâu ở người bệnh đái tháo đường type 2. Thuốc chuyển hóa qua gan, thận. Do vậy, trên nhóm người bệnh suy giảm chức năng gan, thận việc dùng metformin cần hết sức thận trọng, có thể gây tình trạng nhiễm toan lactic rất nặng, thậm chí tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời".
Theo BS Trung, theo khuyến cáo mới nhất của Hiệp hội đái tháo đường Mỹ, metformin không dùng khi mức lọc cầu thận < 30 ml/phút và cần giảm liều khi mức lọc cầu thận < 45 ml/phút. Người bệnh đái tháo đường cần được khám sức khỏe định kỳ và điều chỉnh phác đồ kiểm soát đường máu phù hợp với từng giai đoạn bệnh.
