Rẻ như cho
“Nho Trung Quốc rẻ như cho, chỉ 9.000 đồng/kg thôi”, chị Chung, một thương lái trái cây Trung Quốc ở cửa khẩu Lào Cai nói. Theo chị này, hiện ở chợ trái cây của Trung Quốc ngay đầu bên kia cửa khẩu Lào Cai, nho đang vào mùa nên rất rẻ và nhiều, chỉ bán ra với giá từ 7.000 - 10.500 đồng/kg. Giá bán thì phụ thuộc vào loại và số lượng, nhưng các lái buôn Việt Nam thường nhập nho đỏ giá 9.000 đồng/kg về bán kiếm lời.
Theo khảo sát, sau khi vào Việt Nam, nho được bán lẻ ngay tại Lào Cai đã chênh lên nhiều giá (khoảng 15.000 - 20.000 đồng/kg). “Nho này được lái buôn các tỉnh miền Bắc mua rất nhiều, nhất là Hà Nội. Mọi người ai cũng biết nó có thể có nhiều thuốc, nhưng có cung ắt phải có cầu thôi...”, chị Chung chia sẻ.
Là lái buôn trái cây chuyên hàng Trung Quốc từ nhiều năm nay, nhưng giá nho gần đây quá rẻ, khiến chị Chung phải thốt lên với chúng tôi rằng: “Không hiểu sao loại quả gì của Trung Quốc cũng được mùa, năng suất cao? Tôi chưa thấy loại quả nào năm nào mất mùa cả, nên việc mua buôn giá đắt mới giật mình, chứ rẻ là chuyện hết sức bình thường. Quả mận của họ hiện tại giá cũng chỉ 5.000 - 6.000 đồng/kg”.
Trong khi đó, tại các cửa hàng, siêu thị lớn trên địa bàn Hà Nội, nho Ninh Thuận “xịn” giá lại cao gấp nhiều lần. Cụ thể, tại siêu thị Big C, nho xanh giá bán 105.900 đồng/kg, nho đỏ 85.000 đồng/kg; ở Siêu thị Vinmart, nho xanh loại 2 giá 86.000 đồng/kg. Còn tại các chợ cóc hay trên xe thồ trái cây bán rong, nho “nhái” nho Ninh Thuận rẻ đến bất ngờ. Tại chợ Nhà Xanh (Cầu Giấy, Hà Nội), nho đỏ được đề giá 35.000 đồng/kg, nếu mặc cả người bán hàng giảm tiếp chỉ còn 30.000 đồng/kg. Tại một số nơi, tuy không đắt bằng nho Ninh Thuận, nhưng “hàng nhái” cũng bán chênh được nhiều giá so với giá khi vào cửa khẩu.
Trao đổi với chúng tôi về việc mặt hàng nho Ninh Thuận bị nhái và được bán với giá khá “cạnh tranh” so với giá tại “thủ phủ” nho Nam Trung bộ, đại diện Phòng Quản lý Thương mại, Sở Công Thương tỉnh Ninh Thuận khẳng định, nho xanh loại 1 (sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap) tại địa phương này đã có giá 45.000 đồng/kg, nho xanh loại 2 có giá 40.000 đồng/kg, 25.000 đồng/kg là giá nho đỏ loại 1 và 20.000 đồng/kg giá nho đỏ loại 2. Vì thế, rất có thể phần lớn nho bán tại khu vực phía Bắc là nho nhập khẩu trong đó có sản phẩm của Trung Quốc được người bán “gắn mác” Ninh Thuận”.
Chỉ một địa chỉ phân phối tại Hà Nội
Được biết, giá nho tại Ninh Thuận và nho từ Trung Quốc “nhái” Ninh Thuận khi có mặt tại Hà Nội đã có sự chênh lệch khá lớn. Nho Trung Quốc tăng giá từ 26.000 – 41.000 đồng/kg, nho Ninh Thuận tăng 60.000 - 75.000 đồng/kg, tùy từng loại.
Cũng theo đại diện Sở Công Thương tỉnh Ninh Thuận, hiện tại, sản phẩm nho của tỉnh này chủ yếu đang được xuất bán tại thị trường phía Nam, còn ở khu vực phía Bắc chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ và hiện mới chỉ có 1 đơn vị đăng ký phân phối chính thức ở Hà Nội. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến giá nho Ninh Thuận chênh khá cao.
Ngoài ra, chất lượng nho Ninh Thuận cũng hơn hẳn so với nho Trung Quốc. Nho xanh Ninh Thuận vỏ quả dày, có màu xanh ngả vàng nhạt, thịt quả trong, có hạt, có vị ngọt đậm không gắt, chua rất nhẹ. Trọng lượng từ 200g - 500g/chùm, trái khít gần nhau. Trong khi nho xanh Trung Quốc vỏ quả mỏng, không có hạt, có vị ngọt gắt. Trái nho rời rạc trên 1 chùm.
Nho đỏ Ninh Thuận thì hình cầu, trái to bằng đầu ngón tay cái, vỏ nho rất mỏng, quả chín có màu đỏ tươi đến đỏ đậm, có vị ngọt hài hoà với vị chua nhẹ. Chùm nho thon dài, trọng lượng từ 150g - 350g/chùm, các trái nho khít gần nhau trên cùng 1 chùm, ít rời rạc. Nho đỏ Trung Quốc trái to gấp đôi nho Ninh Thuận, quả chín có màu đỏ nhạt, có lốm đốm trắng trên vỏ, vị ngọt gắt. Các trái nho trên cùng 1 chùm rời rạc nhau, 1 chùm nho cân nặng khoảng 500g - 700g/chùm.
Nhận dạng sản phẩm nói trên đủ cho thấy sự khác biệt cả về hình thức và chất lượng giữa nho Ninh Thuận và nho Trung Quốc. Ở đây, chỉ có sự gian lận của người bán và sự thiếu quan sát của người mua thì sản phẩm chất lượng thấp mới có cơ hội “đội lốt” nho chất lượng cao, người bán ăn lời nhiều giá. Kỹ lưỡng chọn lựa là tự bảo vệ mình, cũng là cách để bảo vệ thương hiệu nông sản Việt.
