Cần tỉnh táo khi tham gia mạng xã hội

Điển hình là vụ việc mới đây, Cơ quan Công an tỉnh Quảng Trị đã đấu tranh làm rõ một nhóm đối tượng viết hàng trăm bài về một số lãnh đạo tỉnh Quảng Trị và nội bộ công an tỉnh này đăng tải trên mạng một thời gian dài. Theo đó, khoảng thời gian từ tháng 4/2020 đến đầu năm 2021, trên mạng xã hội xuất hiện một số tài khoản Facebook ẩn danh như Thu Hà, Hoàng Lê và các Fanpage Quảng Trị 357… viết nhiều bài viết có nội dung bôi nhọ, xúc phạm uy tín, danh dự của các cá nhân, trong đó có một số lãnh đạo của tỉnh Quảng Trị, bộ, ngành.

Sự việc này đã tạo ra dư luận xấu, ảnh hưởng đến vai trò của các cơ quan Nhà nước. Trước tình hình đó, Ban Giám đốc Công an tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ xây dựng kế hoạch đấu tranh làm rõ.

Thượng tá Võ Nam Cường, Trưởng Phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Trị cho biết: Sau nhiều tháng rà soát, theo dõi đối tượng và thu thập chứng cứ, Ban chuyên án đã phối hợp với Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) Bộ Công an đã nhận định được nhóm đối tượng đứng đằng sau các trang mạng xã hội này.

Theo đó, ngày 4/2/2021, Phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Trị đã tổ chức khám xét đối với Lê Anh Dũng (SN 1965, trú khu phố 2, phường An Phú, TP. Thủ Đức, Hồ Chí Minh), qua đó, phát hiện trong điện thoại di động của Dũng có nhiều tài liệu liên quan. Từ lời khai của Dũng, lực lượng Công an đã tiến hành khám xét nơi ở của Phan Bùi Bảo Thi (SN 1971, trú tại phường Nại Hiên Đông, quận Sơn Trà, TP. Đà Nẵng, là Trưởng Văn phòng đại diện của một tờ báo tại Đà Nẵng).

Qua đấu tranh khai thác, Phan Bùi Bảo Thi khai nhận đã cùng Lê Anh Dũng soạn thảo nhiều bài viết có nội dung nói xấu, bôi nhọ cá nhân các đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Trị và cho đăng tải lên mạng xã hội.

Ngày 10/2/2021, Công an tỉnh Quảng Trị đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tạm giam Lê Anh Dũng và Phan Bùi Bảo Thi để điều tra về hành vi “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân” được quy định tại Điều 331, Bộ luật Hình sự.

Theo hồ sơ, đầu năm 2020, xuất phát từ những mâu thuẫn cá nhân, Lê Anh Dũng liên hệ với Hoàng Thế Nhân (SN 1984, trú tại phường An Đông, TP. Huế, Thừa Thiên Huế) là người quen của Dũng để xin tài khoản Facebook có độ bảo mật cao và được Nhân cung cấp cho tài khoản facebook có tên “Lê Lết”. Sau đó, Dũng đã đổi tên tài khoản này thành “Thu Hà” để sử dụng.

Sau khi có tài khoản này, Dũng bàn với Phan Bùi Bảo Thi cách viết bài, nói xấu ông Trần Đức Việt (thời điểm đó, ông Việt là Giám đốc Công an tỉnh Quảng Trị). Thi thu thập thông tin, tư liệu và kết hợp thông tin do Dũng cung cấp để biên tập thành các bài xuyên tạc, nói xấu ông Việt rồi gửi cho Dũng. Dũng đăng các bài viết lên facebook “Thu Hà” và “Hoàng Lê”.

Đến tháng 7/2020, ông Việt nghỉ hưu nên Dũng và Thi ít đăng tải những bài viết về ông này nhưng chuyển sang thu thập thông tin đăng những bài nói xấu, bôi nhọ một số lãnh đạo tỉnh như: ông Nguyễn Văn Hùng (thời điểm đó là Bí thư Tỉnh ủy, nay là Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), ông Võ Văn Hưng (Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị), ông Lê Đức Tiến (Phó Chủ tịch UBND tỉnh), ông Đỗ Văn Bình (Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị).

Tháng 11/2020, Dũng gặp Nguyễn Huy (SN 1977, trú tại phường 5, TP. Đông Hà, tỉnh Quảng Trị). Huy làm trong ngành Công an, biết được nhiều thông tin nội bộ và có một số mâu thuẫn cá nhân với lãnh đạo đơn vị này nên cả hai đã thu thập thêm tư liệu viết bài xuyên tạc, nói xấu ông Trần Đức Việt, Công an tỉnh và các cá nhân đăng lên các trang Facebook nói trên.

Thống kê cho thấy, từ ngày 28/4/2020 đến 1/2/2021, Facebook Thu Hà, Hoàng Lê và Fanpage Quảng Trị 357 đã đăng tải hàng trăm bài viết có nội dung xuyên tạc, nói xấu lãnh đạo tỉnh và Công an tỉnh Quảng Trị. Trong đó, ông Thi xác nhận có 53 bài viết, ông Huy xác nhận có 26 bài viết và các bài này do ông Dũng trực tiếp nhận để chuyển cho Facebook “Hoàng Lê” đăng tải.

Giao diện trên trang Facebook Thu Hà - một trong các trang Facebook "ảo" mà các đối tượng lập ra để đăng nhiều bài viết bôi nhọ lãnh đạo.

Ngoài 3 bị can Dũng, Thi, Huy bị khởi tố, đưa ra xét xử, còn có 7 cá nhân công tác tại Công an tỉnh Quảng Trị liên quan tới vụ án nên Cơ quan điều tra đã chuyển phần hồ sơ liên quan đến Cơ quan Ủy ban kiểm tra Đảng ủy và Thanh tra Công an tỉnh Quảng Trị xem xét, xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng và Ngành Công an.

Trong 2 ngày xét xử (29 – 30/10/2021), Tòa án nhân dân tỉnh Quảng Trị đã quyết định trả hồ sơ để điều tra bổ sung một số tình tiết liên quan đến vụ án Lê Anh Dũng cùng đồng phạm.

Theo đó, hội đồng xét xử cho rằng việc truy tố các bị cáo về tội "Lợi dụng các quyền tự do, dân chủ xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân" là chưa đánh giá đúng mức độ thiệt hại bị xâm phạm của hành vi phạm tội, bỏ lọt hành vi "vu khống" theo kết luận giám định.

Quá trình điều tra bổ sung, Công an tỉnh Quảng Trị đã trưng cầu giám định lại các bài viết thu thập được. Từ kết quả điều tra và kết luận giám định cho thấy, mặc dù hành vi của các bị can phần nào ảnh hưởng đến uy tín của các tổ chức nhưng quá trình thực hiện hành vi phạm tội các bị can không nhằm mục đích xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức mà chỉ có mục đích xâm phạm cá nhân, mức độ ảnh hưởng đối với tổ chức không lớn nên cơ quan điều tra đề nghị xử lý các bị can về hành vi “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân” quy định tại Khoản 1, Điều 331/BLHS là đảm bảo yêu cầu xử lý tội phạm.

Ngoài ra, các bài viết mà các bị can thực hiện đăng tải trên mạng xã hội được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, không phải các bị can tự bịa đặt. Đồng thời, các bị can không xác định được độ xác thực của thông tin, việc soạn thảo và đăng tải các bài viết chỉ nhằm mục đích nói xấu, bôi nhọ, hạ uy tín nên chưa đủ để cấu thành tội “Vu khống” quy định tại Điều 156/BLHS. Vì vậy, Cơ quan điều tra không đề nghị xem xét xử lý tội danh này.

Căn cứ Điều 232 và Điều 245 Bộ luật Tố tụng hình sự, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Trị đã chuyển toàn bộ hồ sơ và tài liệu điều tra bổ sung kèm Bản kết luận điều tra vụ án đến Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Quảng Trị đề nghị truy tố các bị can về tội “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân” quy định tại Khoản 1, Điều 331/BLHS theo các Quyết định khởi tố bị can số 18,19/QĐ ngày 10/2/2021 và số 21 ngày 14/4/2021 của Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Trị.

Dự kiến ngày 30 và 31/3, phiên tòa xét xử Lê Anh Dũng cùng đồng phạm sẽ được mở lại…

Vụ việc trên là bài học cho tất cả chúng ta trong việc sử dụng mạng xã hội nói chung. Đồng thời, đây cũng là lời cảnh báo nghiêm khắc cho những ai ảo tưởng về quyền lực, tự cho mình quyền xúc phạm, đưa thông tin không có căn cứ về người khác hoặc cố tình lạm dụng mạng xã hội gây tổn hại đến lợi ích, danh dự của cá nhân, tổ chức.