Ngày 13/2, ông Trương Quang Hoài Nam, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ chủ trì cuộc họp bàn kế hoạch hỗ trợ nông dân và DN kinh doanh xuất khẩu (XK) gạo, thu mua lúa vụ Đông Xuân phục vụ XK 2019.
Nhờ ngân hàng giải quyết vấn đề “đau đầu” của DN
Tại cuộc họp, ông Nam đặt vấn đề, tìm ra giải pháp hỗ trợ nông dân trước tình hình giá lúa đang giảm rõ rệt như hiện nay. Theo đó, các DN cho rằng khó khăn chủ yếu gây cản trở việc thu mua lúa là vấn đề tín dụng. Ngay cả những “ông lớn” như Vinacam hay Trung An cũng thừa nhận đang “đau đầu” vì không còn khả năng thực hiện theo mô hình bao tiêu như trước.
Bên cạnh đó, những DN này cũng cho biết năm nay cơ cấu lúa Jasmine giảm 50%, do 6 tháng năm 2018 người dân đổ xô trồng Đài Thơm 08 làm khủng hoảng giống lúa. Đài Thơm 08 có lúc lên 7.400 đồng nhưng bây giờ chỉ còn 5.700 đồng. Tình trạng này là do chưa tính toán kỹ đã kéo nhau trồng theo quán tính.
Nếu giải quyết được vấn đề tín dụng cho DN, sẽ có lúa gạo XK ra thị trường thế giới. Philippines sẽ cho nhập khẩu tự do, DN chỉ chịu khoảng 35% thuế, thấp hơn so với các nước khác. Đây là điều kiện thuận lợi cho nước ta XK lúa gạo. Ngoài ra, hiện nay tại Úc, Ai Cập do thiếu nguồn nước nên không thể trồng lúa và Mexico cũng bắt đầu nhập khẩu một số gạo từ Việt Nam.
Chính từ đó, các DN mạnh dạn đề nghị các ngân hàng hỗ trợ mức vay ngoài hạn mức. Nếu các ngân hàng có thể sát cánh với DN để DN có nguồn tài chính bao tiêu lúa cho nông dân thì XK của chúng ta có khả năng thắng “đậm” khi sắp tới chúng ta có 2 hợp đồng lớn với Philippines và Trung Quốc.
Người dân sẽ “không phải khóc trên đồng ruộng”
Ông Nguyễn Minh Toại, Giám đốc Sở Công Thương TP Cần Thơ nhận định, sau hơn 20 ngày tiến hành theo dõi thị trường lúa gạo ĐBSCL thì giá lúa gạo đang tiếp tục giảm mỗi ngày. “Chúng tôi thấy rằng đây là tín hiệu không tốt đầu năm.
Đầu ra của các Tổng Công ty lương thực 1 và 2 chưa có hợp đồng lớn, khi đấu thầu cũng chưa trúng thầu, do đó đầu ra bị hạn chế. Đầu vụ Đông Xuân giá lúa giảm trong khi còn khoảng 10 ngày nữa là thu hoạch rộ. Năm nay so với năm 2018 thì gặp nhiều khó khăn hơn, chủ yếu là nguồn vốn của DN.
Vì vậy, muốn giải quyết vấn đề này, đề nghị lãnh đạo TP Cần Thơ xem xét trao đổi, vận động ngân hàng hỗ trợ các DN gói vốn khoảng 1.000 tỷ đồng để có nguồn vốn mua lúa tạm trữ”.
Sở Công Thương cũng đã có báo cáo ra Bộ đánh giá tình hình và xin ý kiến của Bộ để tham mưu Chính phủ xem xét, chỉ đạo ngành Ngân hàng hỗ trợ nguồn vốn cho DN thu mua lúa giúp người dân, cũng như đáp ứng yêu cầu có chất lượng lúa tốt nhất phục vụ XK.
Đồng thời, theo ông Nguyễn Ngọc Hè, Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, năm nay toàn TP xuống giống hơn 81 ngàn ha, lúa đang ở giai đoạn chín và thu hoạch kéo dài đến cuối tháng. “Toàn TP trong vụ Đông Xuân này sẽ thu hoạch khoảng 570 nghìn tấn.
Tuy nhiên, năm nay hợp đồng bao tiêu của các DN với nông dân thấp hơn năm rồi. Không chỉ vậy, so với các năm trước, giá lúa đang xuống thấp, đây là cái khó của bà con” - ông Nguyễn Ngọc Hè cho biết.
Bên cạnh đó, Hội Nông dân, Liên minh Hợp tác xã cũng rất mong Nhà nước, ngân hàng và các DN có thể hỗ trợ thu mua lúa cho người dân. Có như vậy, người dân mới “không phải khóc trên đồng ruộng”.
Trước các ý kiến, đề xuất của các sở, ngành, khoảng 14 ngân hàng có mặt đều cho rằng sẵn sàng đồng hành, hỗ trợ DN trong thẩm quyền cũng như khi có chỉ đạo của cấp trên. Vì vậy, các ngân hàng hứa sẽ báo cáo về hội sở, trình T.Ư về vấn đề này.
Ông Trương Quang Hoài Nam yêu cầu các ngân hàng phải báo cáo khẩn lên T.Ư để nguồn vốn có thể về sớm, nhanh chóng, kịp thời hỗ trợ đầu ra cho người dân trong vụ thu hoạch sắp tới. Về phía Hội Nông dân thành phố cũng phải có báo cáo khẩn gửi ra Trung ương Hội Nông dân Việt Nam và nhờ Trung ương Hội Nông dân Việt Nam có ý kiến gửi sang các ngân hàng nhờ can thiệp, làm sao cho nguồn vốn về sớm".
Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ cũng đề nghị Sở Công thương, Sở NNPTNT tiếp cận nắm thông tin thị trường lúa gạo từ các bộ, ngành Trung ương về báo lại cho doanh nghiệp sớm, đặc biệt là các cuộc đàm phán quan trọng, chính sách mới của thị trường có sức ảnh hưởng lớn đến xuất khẩu như Trung Quốc.
