Cần thiết kế tổng thể các cuộc cải cách lập pháp, hành pháp, tư pháp

(PLVN) - Ngày 15/10, Viện Nghiên cứu lập pháp (Ủy ban Thường vụ Quốc hội) tổ chức Hội thảo khoa học lần 2 với chủ đề “Nghị quyết 48-NQ/TW và một số vấn đề hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam”. 

Hội thảo đã thu hút đông đảo đại diện các cơ quan, tổ chức hữu quan, đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, những người làm công tác thực tiễn thảo luận, đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết 48; đề xuất định hướng, giải pháp tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thi hành pháp luật cho giai đoạn tiếp theo.

Phải có sản phẩm tổng kết

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển qua 15 năm triển khai, Nghị quyết 48 đã gần đến thời điểm hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình nên cần tiến hành đánh giá, tổng kết quá trình thực hiện. Trên cơ sở đó, Bộ Chính trị giao Đảng đoàn Quốc hội chủ trì tổng kết Nghị quyết. Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, Đảng đoàn Quốc hội đã thành lập Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 48-NQ/TW.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển khai mạc Hội thảo
 Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển khai mạc Hội thảo

Việc tổng kết phân ra 63 tỉnh, thành, tích hợp vào 8 đầu mối chính để xây dựng thành báo cáo chung, trong đó Viện Nghiên cứu lập pháp được giao là cơ quan thường trực giúp việc Ban Chỉ đạo tổng kết thực hiện Nghị quyết. Để đảm bảo chất lượng trong quá trình tổng kết, ngoài các nhóm công việc đã được phân công thì cơ quan thường trực đã tổ chức thêm các hoạt động tham vấn ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học nhằm lấy ý kiến đánh giá việc thực hiện Nghị quyết 48, đưa ra kiến nghị cho xác định tầm nhìn trong hoàn thiện hệ thống pháp luật thời gian tiếp theo.

Gợi mở về các nhóm vấn đề cần thảo luận, ông Hiển mong muốn các đại biểu tập trung đề xuất định hướng đối với một số nội dung như quan niệm về hệ thống pháp luật; sự đồng bộ giữa lập pháp, cải cách hành chính và cải cách tư pháp; nhóm giải pháp chính hoàn thiện hệ thống pháp luật thời gian tới. Ông Hiển nêu, về vấn đề các trụ cột chính trong hoàn thiện hệ thống pháp luật, nếu Nghị quyết 48 đưa ra 6 định hướng thì trong quá trình tổng kết cũng có đề xuất cần xoay quanh 3 trụ cột chính là Nhà nước pháp quyền, kinh tế thị trường, quyền con người.

Toàn cảnh Hội thảo khoa học
 Toàn cảnh Hội thảo khoa học

Ngoài ra, việc xác định tầm nhìn cho hoàn thiện hệ thống pháp luật trong thời gian tới, lần này có nên tiếp tục tầm nhìn dài hạn không, nếu có thì tầm nhìn đến bao giờ, theo tầm nhìn của các chiến lược phát triển kinh tế - xã hội không hay xa hơn. Rồi qua tổng kết phải có sản phẩm tổng kết, mở ra đường hướng mới, vậy sẽ trình Bộ Chính trị ra kết luận hay tổ chức hội nghị Trung ương chuyên đề (riêng về pháp luật hay cả pháp luật, tư pháp, hành chính) hoặc có cần ban hành chiến lược cho giai đoạn tiếp theo…

Thời điểm “vàng” để thống nhất các cuộc cải cách

Từ gợi mở trên, các đại biểu tham dự Hội thảo đã có nhiều góp ý quý báu. Trình bày tham luận về quan hệ kiểm soát quyền lực giữa Quốc hội và Chính phủ trong bộ máy nhà nước, PGS.TS Lê Minh Thông – Trợ lý Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, đây là mối quan hệ giữa hai nhánh quyền lực đặc biệt quan trọng: lập pháp và hành pháp.

PGS.TS Lê Minh Thông phát biểu tham luận
 PGS.TS Lê Minh Thông phát biểu tham luận

Với Hiến pháp năm 2013, các quy định pháp luật về kiểm soát quyền lực đã từng bước được xây dựng, hoàn thiện, bước đầu tạo lập các cơ sở pháp lý cho việc kiểm soát quyền lực nhà nước trong tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước. Tuy nhiên, ông Thông quan niệm, tới đây vẫn cần tiếp tục nghiên cứu cụ thể hóa quy định của Hiến pháp năm 2013 về kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước trong thực hiện quyền lập pháp, quyền hành pháp và quyền tư pháp.

Nguyên Viện trưởng Viện Khoa học pháp lý (Bộ Tư pháp), TS Dương Thị Thanh Mai thì bàn về sự đồng bộ trong việc thực hiện Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam với Chiến lược cải cách tư pháp và cải cách hành chính. Qua đây, bà Mai nhận thấy vẫn còn thiếu một bản thiết kế tổng thể với một cơ chế vận hành đồng bộ, thống nhất các cuộc cải cách lập pháp, cải cách hành chính, cải cách tư pháp.

TS Dương Thị Thanh Mai đề xuất thống nhất các cuộc cải cách lập pháp, hành pháp, tư pháp
 TS Dương Thị Thanh Mai đề xuất thống nhất các cuộc cải cách lập pháp, hành pháp, tư pháp

Bà Mai khẳng định, trong thời điểm hiện nay đang có cơ hội để đóng góp vào việc hoạch định chính sách, chiến lược tiếp tục cải cách, hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

Căn cứ các yêu cầu đặt ra về xây dựng và hoàn thiện pháp luật về bảo đảm quyền con người, quyền tự do, dân chủ của công dân được nêu trong Nghị quyết 48, PGS.TS Tường Duy Kiên (Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) cho rằng, đến nay hầu hết các quyền con người trên các lĩnh vực chính trị, dân sự, kinh tế, xã hội, văn hóa và quyền con người của các nhóm yếu thế trong xã hội đã có luật điều chỉnh.

PGS.TS Tường Duy Kiên mong tiếp tục triển khai và thực hiện có hiệu quả các quy định về quyền con người
 PGS.TS Tường Duy Kiên mong tiếp tục triển khai và thực hiện có hiệu quả các quy định về quyền con người 

Đặc biệt, trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Quốc hội đã ban hành Hiến pháp năm 2013, đây được xem là đỉnh cao trong hoạt động lập hiến bảo vệ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân. Nhưng trong bối cảnh mới, cần tiếp tục triển khai và thực hiện có hiệu quả các quy định về quyền con người trong Hiến pháp năm 2013 và các công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp Nguyễn Văn Hiển cho biết, Nghị quyết số 48 - NQ/TW về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 chính là Nghị quyết đầu tiên xác định một chiến lược dài hạn về xây dựng pháp luật, xuất phát từ nỗ lực của Bộ Tư pháp. Nghị quyết 48 có nhiều điểm mới, nổi bật là Nghị quyết đã có những thay đổi trong quan điểm về hệ thống pháp luật; khi đánh giá nhu cầu xây dựng, hoàn thiện pháp luật đã đưa ra 4 trụ cột, gồm thể chế, thiết chế, nguồn nhân lực, đào tạo pháp luật cũng như thông tin pháp luật.

Tin cùng chuyên mục

Bạc Liêu: Tổng kết Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật về hòa giải và thực hiện dân chủ ở cơ sở

Bạc Liêu: Tổng kết Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật về hòa giải và thực hiện dân chủ ở cơ sở

(PLVN) - Chiều 24/6, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu tổ chức Lễ tổng kết và trao giải Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về hòa giải ở cơ sở và thực hiện dân chủ ở cơ sở” năm 2025. Cuộc thi diễn ra từ ngày 20/5 đến 20/6/2025, thu hút đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên và nhân dân tham gia.

Đọc thêm

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Cà Mau Phạm Quốc Sử tận tụy, tâm huyết với nghề

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Cà Mau Phạm Quốc Sử tận tụy, tâm huyết với nghề
(PLVN) - Công việc gắn liền với pháp luật, đặc biệt là những vụ việc khó, nhạy cảm, ông luôn được lãnh đạo tỉnh tin tưởng giao phó. Người mà chúng tôi muốn nhắc đến là Tiến sĩ Luật Phạm Quốc Sử, Phó Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau. Một cán bộ có phong cách làm việc thẳng thắn, chuyên môn sâu, tận tụy và tâm huyết với nghề.

Chuẩn bị kết thúc sứ mệnh lịch sử các Chi cục Thi hành án dân sự: Vững tin vào những quyết sách mới

Chấp hành viên Chi cục THADS Na Hang, Tuyên Quang cưỡng chế giao quyền sử dụng đất trước thời điểm vận hành bộ máy mới. Ảnh Cục THADS Tuyên Quang
(PLVN) -Chuẩn bị kết thúc sứ mệnh của các Chi cục Thi hành án dân sự cấp huyện, sang trang mới. Giờ khắc “lịch sử” khiến nhiều cán bộ, Chấp hành viên không khỏi suy tư, nhưng vượt lên cả là sự quyết tâm, tinh thần nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, chung sức chung lòng cùng cả nước thực hiện công cuộc tinh gọn bộ máy.

Phát triển nguồn nhân lực xây dựng pháp luật: Yêu cầu cấp thiết trong tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền

Phát triển nguồn nhân lực xây dựng pháp luật: Yêu cầu cấp thiết trong tiến trình xây dựng Nhà nước pháp quyền
(PLVN) -  Sáng 24/6, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị chuyên đề về phát triển nguồn nhân lực làm công tác tham mưu xây dựng pháp luật nhằm đáp ứng yêu cầu về nhiệm vụ xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú.

Chi bộ Cục Thi hành án dân sự Vĩnh Phúc tổ chức Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2025–2030

Chi bộ Cục Thi hành án dân sự Vĩnh Phúc tổ chức Đại hội lần thứ V, nhiệm kỳ 2025–2030
(PLVN) -Ngày 24/6/2025, Chi bộ Cục Thi hành án dân sự tỉnh Vĩnh Phúc long trọng tổ chức Đại hội Chi bộ lần thứ V, nhiệm kỳ 2025–2030. Đại hội là sự kiện chính trị quan trọng, nhằm tổng kết, đánh giá kết quả lãnh chỉ đạo trong nhiệm kỳ qua, đồng thời xác định phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới.

Sở Tư pháp Bình Thuận báo công và dâng hương tại Khu Di tích lịch sử Bộ Tư pháp

Sở Tư pháp Bình Thuận báo công và dâng hương tại Khu Di tích lịch sử Bộ Tư pháp
(PLVN) - Nhằm thiết thực chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp Việt Nam (28/8/1945 – 28/8/2025) và hướng tới Đại hội thi đua yêu nước ngành Tư pháp lần thứ VI, Đoàn công tác của Sở Tư pháp – Hội Công chứng viên tỉnh Bình Thuận phối hợp cùng Sở Tư pháp tỉnh Tuyên Quang đã tổ chức chương trình về nguồn thăm viếng, báo công và dâng hương tại Khu di tích lịch sử Bộ Tư pháp tại thôn Mới, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang vào sáng ngày 21 tháng 6 năm 2025 theo Kế hoạch số 289/KH-STP ngày 05/6/2025 của Sở Tư pháp tỉnh Bình Thuận.

Già làng Vì Văn Xồm và hành trình vận động người dân bỏ cây thuốc phiện, xây dựng bản làng văn minh

Già làng Vì Văn Xồm và hành trình vận động người dân bỏ cây thuốc phiện, xây dựng bản làng văn minh
(PLVN) -  Nhiều thập niên qua, ông Vì Văn Xồm (SN 1964), Bí thư Chi bộ Nà Đít (xã Chiềng On, huyện Mai Châu, tỉnh Sơn La) đã cống hiến cho sự nghiệp đại đoàn kết dân tộc. Ông là người gương mẫu trong thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời là tuyên truyền viên tích cực trong việc phổ biến pháp luật nơi biên giới xa xôi của Tổ quốc.

Thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương

Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) - Sáng 24/6, với 407/423 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 85,15% tổng số đại biểu Quốc hội), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc thí điểm Viện Kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công.

Một số điểm mới nổi bật của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam

Quang cảnh phiên họp thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam. (Ảnh: Cổng TTĐTQH)
(PLVN) - Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch Việt Nam vừa được Quốc hội thông qua sáng 24/6, với 416/416 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, có rất nhiều điểm mới nhằm kịp thời tháo gỡ các vướng mắc, bất cập của Luật Quốc tịch Việt Nam hiện hành, góp phần thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Từ “xin - cho” sang “đồng hành - kiến tạo”

Ảnh minh hoạ (Ảnh: hanoimoi.vn).
(PLVN) -  Hội thảo “Khơi thông nguồn lực - Bứt phá phát triển kinh tế tư nhân (KTTN)” vừa được UBND Hà Nội tổ chức, không chỉ thu hút sự chú ý của dư luận Thủ đô, mà của cả nước. Được tổ chức nhằm triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển KTTN, Nghị quyết 138/NQ-CP của Chính phủ về kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết 68-NQ/TW; những ý kiến đóng góp, giải pháp, hiến kế được nêu ra tại Hội thảo không chỉ hữu ích với Hà Nội, mà còn để các tỉnh, thành học hỏi.

Đảng bộ Cục THADS Nghệ An: Bản lĩnh, đổi mới, quyết tâm vì mục tiêu chính trị nhiệm kỳ mới

Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ UBND, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nghệ An Bùi Thanh An trao quyết định chỉ định Ban chấp hành Đảng bộ Cục THADS Nghệ An nhiệm kỳ 2025 - 2030.
(PLVN) -  Chiều 23/6, Cục Thi hành án dân sự (THADS) Nghệ An long trọng tổ chức Đại hội Đảng bộ Cục nhiệm kỳ 2025 – 2030 với sự tham gia của 42 đảng viên trong các chi bộ trực thuộc Cục. Dự và chỉ đạo Đại hội có Phó Bí thư Thường trực Đảng bộ UBND tỉnh, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh ông Bùi Thanh An và các đại biểu đến từ các cơ quan đảng.

Bạc Liêu: Tăng cường trợ giúp pháp lý cho đồng bào dân tộc thiểu số

Bạc Liêu: Tăng cường trợ giúp pháp lý cho đồng bào dân tộc thiểu số
(PLVN) - Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Bạc Liêu thời gian qua đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm hỗ trợ pháp lý cho đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã, phường, thị trấn có đông đồng bào sinh sống. Đồng thời, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương tổ chức các đợt truyền thông, phổ biến pháp luật, nâng cao hiểu biết và ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng.