Phải nộp hồ sơ và nhận kết quả trực tiếp
Theo quy định của Luật LLTP hiện nay, cá nhân phải nộp hồ sơ yêu cầu cấp phiếu LLTP và nhận kết quả trực tiếp tại cơ quan có thẩm quyền cấp phiếu.
Chính phương thức cấp phiếu này đã làm tăng chi phí và đã gây những khó khăn nhất định cho người yêu cầu cấp Phiếu đang học tập, lao động, cư trú ở nước ngoài hoặc cư trú ở xa nơi đăng ký hộ khẩu thường trú.
Không những thế, thời gian vừa qua đa số các trường hợp công dân Việt Nam có yêu cầu cấp Phiếu lại có thời gian thường trú tại nhiều tỉnh, thành phố, có thời gian cư trú ở nước ngoài, người nước ngoài nên kết quả tra cứu, xác minh của Công an cấp tỉnh thường chậm so với quy định.
Nguyên nhân chính của việc chậm thời hạn cấp phiếu LLTP cho dân là do có sự “tắc nghẽn” một cửa tra cứu bên Công an tỉnh, phương pháp trao đổi thông tin thủ công, chưa được quan tâm, chú trọng.
Nhằm khắc phục hạn chế trên, ở Trung ương, bên cạnh việc sử dụng Phần mềm Quản lý LLTP do Cục Công nghệ thông tin xây dựng, Trung tâm LLTP quốc gia cũng nghiên cứu, xây dựng những giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin khác như giải pháp “tự động hóa công tác xây dựng, quản lý, vận hành và khai thác cơ sở dữ liệu”; giải pháp “Kiềng ba chân”.
Tại các địa phương, một số Sở Tư pháp đã chủ động tiến hành xây dựng phần mềm riêng để xây dựng, quản lý cơ sở dữ liệu LLTP và thực hiện cấp phiếu LLTP.
Điển hình, Sở Tư pháp TP HCM là một trong những Sở Tư pháp tiến hành ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý LLTP sớm nhất và hiệu quả nhất. Từ năm 2012, chương trình phần mềm của Sở còn kết nối với Tổng đài Bưu chính viễn thông để nhắn tin điện thoại đến người dân biết kết quả giải quyết hồ sơ LLTP và biết được hồ sơ đang được giải quyết ở giai đoạn nào.
Việc nhắn tin qua điện thoại này đã thay thế hình thức thông tin bằng thư mời, thư báo cho người dân kịp thời, nhanh chóng. Có điều, đối với việc đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến hiện vẫn còn nhiều bất cập không nhỏ, đặc biệt đối với người đăng ký cấp Phiếu đang sinh sống ở nước ngoài xin cấp Phiếu LLTP số 2. Luật LLTP hiện hành không cho phép ủy quyền nhận kết quả cấp Phiếu LLTP số 2 nên việc trả kết quả cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính là không thể thực hiện được và người đăng ký cấp Phiếu phải về Việt Nam, đến trực tiếp cơ quan tiếp nhận hồ sơ để nhận kết quả.
Không phụ thuộc vào địa giới hành chính
Vì vậy, để giải quyết triệt để những vấn đề nêu trên, Giám đốc Trung tâm LLTP quốc gia Hoàng Quốc Hùng cho biết, thời gian tới đây sẽ nghiên cứu bổ sung quy định về các phương thức tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả yêu cầu cấp phiếu LLTP; phương thức tra cứu, xác minh thông tin để cấp Phiếu LLTP.
Cụ thể, sẽ đa dạng hóa phương thức nộp hồ sơ và trả kết quả yêu cầu cấp Phiếu LLTP cho người dân quyền lựa chọn cơ quan cấp Phiếu LLTP, phương thức nộp hồ sơ và trả kết quả trực tiếp, qua bưu điện hoặc trực tuyến trên cơ sở kết quả thí điểm cấp Phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp Phiếu LLTP trực tuyến nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, giảm chi phí, gánh nặng, khó khăn cho người dân.
Ngoài ra, cần mở rộng thẩm quyền cấp Phiếu LLTP cho cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP và các Sở Tư pháp, để tạo điều kiện cho người dân có quyền lựa chọn bất cứ cơ quan có thẩm quyền cấp Phiếu nào hoặc thông qua mạng Internet, thông qua bưu điện để xin Phiếu LLTP mà không phải phụ thuộc vào địa giới hành chính.
“Người dân ở bất cứ nơi đâu (trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam) đều có thể dễ dàng xin cấp Phiếu LLTP mà không phải đến trực tiếp cơ quan có thẩm quyền để xin Phiếu LLTP” — ông Hùng chia sẻ.
Đồng tình với quan điểm trên, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin Nguyễn Chí Dũng kiến nghị cần có những quy định mở nhằm tạo thuận lợi tối đa cho những trường hợp công dân Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài, người nước ngoài có thời gian sinh sống ở Việt Nam và hiện đã về nước có thể xin cấp Phiếu LLTP một cách thuận tiện, kể cả xin cấp Phiếu LLTP số 1 và số 2 đều không phải về Việt Nam.
Đặc biệt là việc cần có những quy định pháp lý cụ thể, rõ ràng về tính hợp lệ của bản điện tử (bản chụp, scan) của các giấy tờ công dân do người đăng ký cấp Phiếu cung cấp trên hệ thống đăng ký trực tuyến.
