Cần có tầm nhìn mới về “tam nông”, kinh tế tập thể

Ngày 29/3, tại Quảng Ninh, Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức Kỳ họp thứ 3, nhiệm kỳ 2021-2026 để thảo luận, góp ý vào hai Dự thảo báo cáo tư vấn của Hội đồng về: Một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và Một số vấn đề lý luận - thực tiễn qua 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể, góp phần phục vụ việc chuẩn bị Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII.

Sau 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã đạt được những kết quả đặc biệt quan trọng. Nông nghiệp có bước chuyển mạnh sang sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, nâng cao chất lượng và hiệu quả, tiếp tục là trụ đỡ của nền kinh tế; kinh tế nông thôn tiếp tục phát triển; chương trình xây dựng nông thôn mới đạt nhiều kết quả quan trọng, hoàn thành sớm hơn gần 2 năm so với kế hoạch đề ra.

Đối với Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, kinh tế tập thể sau 20 năm thực hiện với nòng cốt là hợp tác xã tiếp tục phát triển về số lượng; hình thành một số mô hình mới, cách làm hay, hiệu quả; góp phần thay đổi nhận thức của hệ thống chính trị và xã hội về kinh tế tập thể, hợp tác xã, khẳng định tính ưu việt, bản chất, vị trí, vai trò và tính tất yếu khách quan của phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam.

Chủ trì Kỳ họp, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, hai Nghị quyết đã tạo ra những chuyển biến tích cực trong nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhân dân về vị trí, vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của nông nghiệp, nông dân và nông thôn; khu vực kinh tế tập thể, phát triển đa dạng các loại hình hợp tác xã trong bối cảnh phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây “tốc độ tăng trưởng nông nghiệp chậm lại, chịu ảnh hưởng lớn của thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu”, “giảm nghèo chưa bền vững, chưa có giải pháp hữu hiệu để xử lý vấn đề phân hóa giàu - nghèo, gia tăng bất bình đẳng về thu nhập, kiểm soát và xử lý các mâu thuẫn, xung đột xã hội”…

Ở khu vực kinh tế tập thể vẫn chưa phát huy được hết tiềm năng, lợi thế, “đổi mới và phát triển kinh tế hợp tác còn chậm, nhiều hợp tác xã chưa làm tốt vai trò liên kết, hỗ trợ kinh tế hộ”. Ông Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, đổi mới, bổ sung, hoàn thiện Luật Hợp tác xã là rất cần để phù hợp với tình hình mới. Hội đồng Lý luận Trung ương sẽ đề nghị, kiến nghị nghiên cứu sâu về kinh tế tập thể trong điều kiện mới.

Từ một số vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; nhiều ý kiến tập trung bổ sung các nội dung, quan điểm chỉ đạo, giải pháp chủ yếu để thực hiện được các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển nông nghiệp sinh thái, nông dân văn minh, nông thôn hiện đại đến năm 2030 và tầm nhìn 2045. Đồng thời kiến nghị về việc cần xây dựng Nghị quyết Trung ương mới thay thế Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7 khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn) để cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Với Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX, các ý kiến tại Kỳ họp thống nhất cao: Trong bối cảnh mới, cần có những định hướng và giải pháp đột phá để tiếp tục phát triển kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác, hợp tác xã.