Cần chế tài mạnh trong xử lý “thông thầu”

4 hình thức “thông thầu” khá phổ biến ở Việt Nam là: trúng thầu lần lượt, quân xanh quân đỏ, bỏ thầu,  hình thức thầu phụ. Tuy nhiên, tới nay, mới chỉ có 24 vụ việc bị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo Luật Đấu thầu.

4 hình thức “thông thầu” khá phổ biến ở Việt Nam là: trúng thầu lần lượt, quân xanh quân đỏ, bỏ thầu,  hình thức thầu phụ. Tuy nhiên, tới nay, mới chỉ có 24 vụ việc bị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo Luật Đấu thầu. Chiểu theo Luật Cạnh tranh, “thông thầu” nằm trong nhóm các hình thức thoả thuận hạn chế cạnh tranh- song đến nay, Cục Quản lý cạnh tranh chưa hề phát hiện và xử lý một vụ nào,  ông Vũ Bá Phú -Phó Cục trưởng Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương) - tiết lộ tại Hội thảo Quản lý nhà nước đối với hành vi thông thầu, vừa diễn ra tại Hà Nội.

“Thông thầu” - vi phạm pháp luật cạnh tranh

Theo ông Osama Igarashi - chuyên gia thường trú của JFTC Nhật tại Việt Nam - thông đồng đấu thầu được coi là một trong các hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh ở mức nghiêm trọng nhất, cần phải có những biện pháp nhằm triệt phá các thỏa thuận thông đồng đấu thầu, hạn chế giao dịch một cách bất chính theo luật chống độc quyền.

Ông đưa ra ví dụ  về vụ việc vi phạm của 34 Cty xây dựng có trụ sở đặt tại khu  vực thuộc thành phố Aomori (Nhật Bản) được liệt vào nhà thầu hạng A đối với công trình dân dụng cấp 1 của thành phố Aomori. Tại đây, công trình dân dụng cấp 1 do thành phố Aomori là chủ đầu tư, thực hiện theo phương pháp đấu thầu cạnh tranh hạn chế nhưng đã có sự dàn xếp về người sẽ thắng thầu giữa các Cty tham gia thầu. Khi vụ việc bị phát lộ, 28/34 Cty có liên quan bị phạt với tổng số tiền là 300 triệu yên; đồng thời, 27/34 công ty phải xác nhận từ loại bỏ hành vi vi phạm.

Phòng tránh và cạnh tranh lành mạnh

Còn ở Việt Nam, tới nay mới có 24 nhà thầu bị xử lý vi phạm theo Luật Đấu thầu. Căn cứ Luật Đấu thầu sửa đổi số 38/2009/QH12 ban hành ngày 19/6/2009 (có hiệu lực 1-8/2009); Nghị định 85/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/10/2009), ngoài các hình thức xử phạt như bị cấm đấu thầu, phạt tiền, các DN còn bị “bêu tên” công khai - bị đăng tải trên website về đấu thầu.

Theo ông Vũ Bá Phú hành vi thông thầu hay thông đồng đấu thầu được xếp trong nhóm các hình thức thỏa thuận hạn chế cạnh tranh. Hiện nhiều nước đã đưa hành vi thông thầu vào nhóm vi phạm có truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tái phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng. Ở Việt Nam, hành vi thông thầu được điều chỉnh và giám sát bởi Luật Đấu thầu và Luật Cạnh tranh (cơ quan có thẩm quyền xử lý dựa trên hành vi vi phạm và bản chất của vụ việc).

Đơn cử, DNTN Xây dựng Ngọc Phương (địa chỉ số 950 ấp Trung 2, xã Tân Trung, huyện Phú Tân, An Giang) bị cấm tham gia đấu thầu trong vòng 3 năm vì “Nhà thầu cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong Hồ sơ dự thầu làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, ký kết, thực hiện hợp đồng”.

Hay như TCty Xây dựng số 1 (trụ sở tại số 51, đường Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3, TP HCM) bị phạt số tiền là hơn 222 triệu đồng do “giao cho người không có chứng chỉ hành nghề làm chủ nhiệm khảo sát xây dựng và giám sát thi công xây dựng công trình hệ thống chiếu sáng; Đưa cấu kiện thép định hình cầu tạm vào sử dụng khi chưa có kết quả thí nghiệm chứng nhận đủ tiêu chuẩn chất lượng mối nối hàn; Không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với 05 gói thầu tư vấn và 03 gói thầu thi công”.

Theo ông Vũ Bá Phú, hành vi thông thầu hay thông đồng đấu thầu được xếp trong nhóm các hình thức thỏa thuận hạn chế cạnh tranh. Hiện nhiều nước đã đưa hành vi thông thầu vào nhóm vi phạm có truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tái phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng chứ không đơn thuần xử phạt hành chính như trước.

Ở Việt Nam, hành vi thông thầu được điều chỉnh và giám sát bởi Luật Đấu thầu và Luật Cạnh tranh. Theo đó, mức phạt cụ thể đối với hành vi thông thầu được quy định chi tiết tại Luật Cạnh tranh và Nghị định số 120/2005/NĐ-CP với 3 chế tài xử lý: phạt tiền (tối đa 10% tổng doanh thu của các DN vi phạm trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi vi phạm); phạt bổ sung (tịch thu tang vật; lợi nhuận thu được từ hành vi phạm); bắt buộc khắc phục hậu quả… Thời gian thụ lý hồ sơ, điều tra và xử lý vụ việc kéo dài tối đa 11 tháng (7 tháng điều tra và 4 tháng cho 2 lần gia hạn nếu có). Như vậy có thể thấy, các chế tài trên thực sự chưa đủ mức độ “cứng rắn” cần thiết, dễ tạo nên sự coi thường pháp luật.

Trước thực trạng này, nhiều ý kiến cho rằng, nhất thiết cần có những chế tài mạnh hơn, xử lý dứt khoát và nghiêm khắc hơn, đảm bảo việc đấu thầu được minh bạch và công bằng, cũng có nghĩa là đảm bảo cho một môi trường kinh doanh ngày một lành mạnh hơn ở Việt Nam…


Mai Hoa

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Nâng cao an toàn bảo mật hệ thống ngân hàng

Tại nhiều ngân hàng thương mại, có tới 97% số lượng giao dịch được thực hiện qua kênh số.

(PLVN) - Dịch vụ ngân hàng số đang phát triển rất mạnh mẽ, kéo theo nhiều tiềm ẩn rủi ro về an ninh, bảo mật. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có nhiều biện pháp để đảm bảo an toàn hệ thống nhưng trước sự tinh vi của các đối tượng, các tổ chức tín dụng cần không ngừng nâng cao bảo mật, an toàn.

Đề xuất bổ sung thẩm quyền hoàn thuế đối với doanh nghiệp lớn

Để được hoàn thuế, DN lớn phải quay về Cục Thuế địa phương làm thủ tục.
(PLVN) - Thay vì phải chuyển hồ sơ về Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý theo quy định hiện hành, nếu được Quốc hội thông qua, các doanh nghiệp (DN) do Cục Thuế DN lớn (Tổng cục Thuế) quản lý phát sinh hoàn thuế sẽ do Cục Thuế DN lớn trực tiếp giải quyết thủ tục…

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal
(PLVN) - Thị trường Halal toàn cầu đang bùng nổ, và phụ nữ không chỉ là người tiêu dùng chủ chốt mà còn là lực lượng sản xuất, kinh doanh, tiếp thị và lãnh đạo quan trọng, thúc đẩy sự phát triển vượt bậc của thị trường này.

Dồn sức giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng

Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng.
(PLVN) - Dự án đường bộ cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn nằm trong danh sách các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải. Xác định rõ tầm quan trọng của dự án, các địa phương có dự án đi qua đang nỗ lực thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Thủ tướng chỉ đạo về điều hành giá điện và xem xét nhập khẩu điện nước ngoài

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền điều hành giá điện theo lộ trình phù hợp, không "giật cục", phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và mức chi trả của người dân. Bên cạnh đó, xem xét khả năng tăng cường nhập khẩu điện từ Trung Quốc để bổ sung điện cho hệ thống nếu cần.

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines: Bình đẳng giới là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của của doanh nghiệp

Ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines
(PLVN) - Không chỉ là hãng hàng không quốc gia, Vietnam Airlines còn là đơn vị tiên phong trong thúc đẩy bình đẳng giới với những chuyến bay đặc biệt "Tô cam", "Tô hồng" lan tỏa thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng, chia sẻ về những chương trình hành động mạnh mẽ này, ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines – khẳng định đây là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của xã hội và của doanh nghiệp.

Cần áp thuế VAT với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa, nông nghiệp bền vững

Ảnh minh họa (https://baochinhphu.vn)
(PLVN) - Nghị trường quốc hội đang bàn về dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định thuế VAT đối với phân bón. Nhiều ý kiến cho rằng, cần phải sửa đổi quy định hiện hành, cần áp thuế VAT đối với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa.

Bạc Liêu: Nhân rộng mô hình luân canh tôm - lúa

Từ 2001, Bạc Liêu đã bắt đầu tổ chức sản xuất mô hình tôm - lúa. (Ảnh: Thái Đào)
(PLVN) - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Bạc Liêu vừa phối hợp với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF) tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao hiệu quả canh tác nông nghiệp bền vững thích ứng biến đổi khí hậu” với sự tham gia của nhiều chuyên gia nông nghiệp.