Cần chế tài mạnh trong xử lý “thông thầu”

4 hình thức “thông thầu” khá phổ biến ở Việt Nam là: trúng thầu lần lượt, quân xanh quân đỏ, bỏ thầu,  hình thức thầu phụ. Tuy nhiên, tới nay, mới chỉ có 24 vụ việc bị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo Luật Đấu thầu.

4 hình thức “thông thầu” khá phổ biến ở Việt Nam là: trúng thầu lần lượt, quân xanh quân đỏ, bỏ thầu,  hình thức thầu phụ. Tuy nhiên, tới nay, mới chỉ có 24 vụ việc bị cơ quan có thẩm quyền xử lý theo Luật Đấu thầu. Chiểu theo Luật Cạnh tranh, “thông thầu” nằm trong nhóm các hình thức thoả thuận hạn chế cạnh tranh- song đến nay, Cục Quản lý cạnh tranh chưa hề phát hiện và xử lý một vụ nào,  ông Vũ Bá Phú -Phó Cục trưởng Cục Quản lý Cạnh tranh (Bộ Công thương) - tiết lộ tại Hội thảo Quản lý nhà nước đối với hành vi thông thầu, vừa diễn ra tại Hà Nội.

“Thông thầu” - vi phạm pháp luật cạnh tranh

Theo ông Osama Igarashi - chuyên gia thường trú của JFTC Nhật tại Việt Nam - thông đồng đấu thầu được coi là một trong các hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh ở mức nghiêm trọng nhất, cần phải có những biện pháp nhằm triệt phá các thỏa thuận thông đồng đấu thầu, hạn chế giao dịch một cách bất chính theo luật chống độc quyền.

Ông đưa ra ví dụ  về vụ việc vi phạm của 34 Cty xây dựng có trụ sở đặt tại khu  vực thuộc thành phố Aomori (Nhật Bản) được liệt vào nhà thầu hạng A đối với công trình dân dụng cấp 1 của thành phố Aomori. Tại đây, công trình dân dụng cấp 1 do thành phố Aomori là chủ đầu tư, thực hiện theo phương pháp đấu thầu cạnh tranh hạn chế nhưng đã có sự dàn xếp về người sẽ thắng thầu giữa các Cty tham gia thầu. Khi vụ việc bị phát lộ, 28/34 Cty có liên quan bị phạt với tổng số tiền là 300 triệu yên; đồng thời, 27/34 công ty phải xác nhận từ loại bỏ hành vi vi phạm.

Phòng tránh và cạnh tranh lành mạnh

Còn ở Việt Nam, tới nay mới có 24 nhà thầu bị xử lý vi phạm theo Luật Đấu thầu. Căn cứ Luật Đấu thầu sửa đổi số 38/2009/QH12 ban hành ngày 19/6/2009 (có hiệu lực 1-8/2009); Nghị định 85/2009/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/10/2009), ngoài các hình thức xử phạt như bị cấm đấu thầu, phạt tiền, các DN còn bị “bêu tên” công khai - bị đăng tải trên website về đấu thầu.

Theo ông Vũ Bá Phú hành vi thông thầu hay thông đồng đấu thầu được xếp trong nhóm các hình thức thỏa thuận hạn chế cạnh tranh. Hiện nhiều nước đã đưa hành vi thông thầu vào nhóm vi phạm có truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tái phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng. Ở Việt Nam, hành vi thông thầu được điều chỉnh và giám sát bởi Luật Đấu thầu và Luật Cạnh tranh (cơ quan có thẩm quyền xử lý dựa trên hành vi vi phạm và bản chất của vụ việc).

Đơn cử, DNTN Xây dựng Ngọc Phương (địa chỉ số 950 ấp Trung 2, xã Tân Trung, huyện Phú Tân, An Giang) bị cấm tham gia đấu thầu trong vòng 3 năm vì “Nhà thầu cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong Hồ sơ dự thầu làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, ký kết, thực hiện hợp đồng”.

Hay như TCty Xây dựng số 1 (trụ sở tại số 51, đường Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 3, TP HCM) bị phạt số tiền là hơn 222 triệu đồng do “giao cho người không có chứng chỉ hành nghề làm chủ nhiệm khảo sát xây dựng và giám sát thi công xây dựng công trình hệ thống chiếu sáng; Đưa cấu kiện thép định hình cầu tạm vào sử dụng khi chưa có kết quả thí nghiệm chứng nhận đủ tiêu chuẩn chất lượng mối nối hàn; Không mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với 05 gói thầu tư vấn và 03 gói thầu thi công”.

Theo ông Vũ Bá Phú, hành vi thông thầu hay thông đồng đấu thầu được xếp trong nhóm các hình thức thỏa thuận hạn chế cạnh tranh. Hiện nhiều nước đã đưa hành vi thông thầu vào nhóm vi phạm có truy cứu trách nhiệm hình sự nếu tái phạm nhiều lần hoặc gây hậu quả nghiêm trọng chứ không đơn thuần xử phạt hành chính như trước.

Ở Việt Nam, hành vi thông thầu được điều chỉnh và giám sát bởi Luật Đấu thầu và Luật Cạnh tranh. Theo đó, mức phạt cụ thể đối với hành vi thông thầu được quy định chi tiết tại Luật Cạnh tranh và Nghị định số 120/2005/NĐ-CP với 3 chế tài xử lý: phạt tiền (tối đa 10% tổng doanh thu của các DN vi phạm trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi vi phạm); phạt bổ sung (tịch thu tang vật; lợi nhuận thu được từ hành vi phạm); bắt buộc khắc phục hậu quả… Thời gian thụ lý hồ sơ, điều tra và xử lý vụ việc kéo dài tối đa 11 tháng (7 tháng điều tra và 4 tháng cho 2 lần gia hạn nếu có). Như vậy có thể thấy, các chế tài trên thực sự chưa đủ mức độ “cứng rắn” cần thiết, dễ tạo nên sự coi thường pháp luật.

Trước thực trạng này, nhiều ý kiến cho rằng, nhất thiết cần có những chế tài mạnh hơn, xử lý dứt khoát và nghiêm khắc hơn, đảm bảo việc đấu thầu được minh bạch và công bằng, cũng có nghĩa là đảm bảo cho một môi trường kinh doanh ngày một lành mạnh hơn ở Việt Nam…


Mai Hoa

Tin cùng chuyên mục

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

Việt Nam - Nhật Bản mở ra kỷ nguyên mới trong kết nối nông nghiệp công nghệ cao

(PLVN) - Ngày 22/11 tại Hà Nội, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia ký biên bản ghi nhớ hợp tác và tổ chức hội thảo ”kết nối chuỗi cung ứng và đáp ứng thị trường” với Công ty TNHH AEON TOPVALU Việt Nam. Dự và chứng kiến lễ ký kết có Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cùng Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam - ông Ito Naoki.

Đọc thêm

Thách thức bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản

Nhiều nhiệm vụ trọng tâm để bảo vệ các hệ sinh thái ven biển vùng Đồng bằng sông Cửu Long. (Ảnh: Hữu Tuấn)
(PLVN) -  Ngành thủy sản được xác định là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn trong nền kinh tế biển của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng nhanh. Nhưng trong quá trình phát triển, ngành thủy sản cũng đang phải đối mặt với không ít những thách thức, trong đó có vấn đề môi trường và suy thoái hệ sinh thái ven biển.

Hiệu quả chính sách phát triển kinh tế số

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định 1437/QĐ-TTg ngày 20/11/2024 ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phát triển kinh tế số giai đoạn 2024 - 2025.

Hơn 730 dự án đang hoạt động tại các KCN - KCX Hà Nội

Công ty TNHH Điện tử Meiko Thăng Long, có địa chỉ tại lô J1-J2 (khu công nghiệp Thăng Long, xã Võng La, huyện Đông Anh,TP. Hà Nội)
(PLVN) - Nhiều năm qua, doanh nghiệp tại các khu công nghiệp của Hà Nội luôn tạo giá trị bình quân trên 40% giá trị sản lượng công nghiệp, 40% kim ngạch xuất khẩu và trên 20% GDP của Thành phố, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và trở thành nhân tố quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa của Thủ đô và cả nước.

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Tiềm năng huy động vốn tư nhân cho phát triển xanh

Quản lý nước là một trong những dự án được ưu tiên cho vay để bảo vệ môi trường. (Ảnh minh họa/Vneconomy)
(PLVN) - Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh để cho vay các dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và dự án mang lại lợi ích về môi trường. Điều này cho thấy nhu cầu về trái phiếu xanh là rất lớn và là tín hiệu tích cực về tiềm năng trong việc huy động dòng vốn từ khối tư nhân cho quá trình chuyển đổi hướng đến phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.