Theo các chuyên gia y tế, thanh lọc cơ thể (TLCT) là rất tốt nhưng phải đúng cách. TLCT không có nghĩa là nhịn ăn hoàn toàn, mà chỉ áp dụng việc ăn kiêng để điều trị một số bệnh liên quan đến dinh dưỡng như béo phì, gout, rối loạn lipid máu… Việc TLCT bằng cách nhịn ăn rất có hại cho cơ thể, cũng chưa hề có cơ sở khoa học nào chứng minh đây là phương pháp hiệu quả để giảm cân...
Cụ thể, bác sĩ (BS) Thu Hoài, BV Thanh Nhàn cho hay, những trường hợp nhịn ăn hoàn toàn là rất nguy hiểm bởi tùy theo cơ thể mỗi người cần những chất dinh dưỡng để hấp thụ. Với những người sử dụng phương pháp nhịn ăn hoàn toàn này sẽ thấy xuất hiện một số triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, đau cơ và lo lắng...
Nếu nhịn ăn dài ngày có thể gây suy dinh dưỡng dẫn đến thiếu máu, hạ đường huyết, mất cân bằng điện giải, suy gan, suy thận, nặng hơn nữa có thể dẫn đến các rối loạn nhịp tim, ngừng tim, hôn mê. Với những người thể trạng yếu, có thể dẫn đến tử vong, trường hợp thiếu nữ Hà Nội thiệt mạng mới đây do dùng phương pháp này là một minh chứng sinh động.
Lý giải rõ hơn, Điều dưỡng trưởng Nguyễn Xuân Vinh hóm hỉnh: Không nên gọi là TLCT mà gọi là quá trình ăn kiêng 12 ngày thì đúng hơn, hay còn có thể coi là “quá trình cơ thể tự ăn thịt chúng ta”. Theo ông Vinh, chúng ta có thể sụt cân nhanh vì hai lý do: Thứ nhất là, do sụt giảm lượng nước trong cơ thể một cách nhanh chóng; thứ hai là, do quá trình tự tiêu hủy các thành phần chất trong cơ thể như đạm, mỡ trong tất cả các phần trong cơ thể.
Nguy hại của quá trình này là chúng sẽ lấy đi một phần cấu thành nên những tạng của chúng ta (có thể là gan, tim, phổi...). Do vậy, nó sẽ làm suy yếu các tạng này, phần khác nếu không có chất cung cấp thì quá trình sinh tế bào mới cũng bị ngưng trệ, do vậy cơ thể sẽ rơi vào quá trình “lão hóa”- “dị phân” mạnh mà không “đồng phân”. Khi tế bào máu, tế bào miễn dịch giảm, cơ thể sẽ mắc bệnh cơ hội dễ sinh nhiễm trùng và mệt mỏi...
"BS Đào Thị Yến Phi, Trưởng Khoa Dinh dưỡng, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch":
Phương pháp TLCT bắt nguồn từ thiền và khí công. Tuy nhiên, vẫn chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về hiệu quả của phương pháp này. Trên thực tế, nếu ai đó áp dụng TLCT giảm cân thành công thì đó chỉ là sự thành công với danh nghĩa cá nhân. Với khoa học, mọi sự việc đều phải được chứng minh cụ thể. Và khi muốn áp dụng một biện pháp can thiệp nào đó, cần phải biết rõ cơ sở khoa học của nó, đồng thời tài liệu đó phải được công bố chính quy.
Phương pháp TLCT bắt nguồn từ thiền và khí công. Tuy nhiên, vẫn chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào về hiệu quả của phương pháp này. Trên thực tế, nếu ai đó áp dụng TLCT giảm cân thành công thì đó chỉ là sự thành công với danh nghĩa cá nhân. Với khoa học, mọi sự việc đều phải được chứng minh cụ thể. Và khi muốn áp dụng một biện pháp can thiệp nào đó, cần phải biết rõ cơ sở khoa học của nó, đồng thời tài liệu đó phải được công bố chính quy.
Mặt khác, ông Vinh cho hay, bữa ăn hàng ngày còn cung cấp cho ta các vi lượng (vitamin) và chất khoáng, cho dù không nhiều nhưng nó sẽ giúp cơ thể hoạt động bình thường, không có những chất này thì cơ thể mệt mỏi, cáu gắt, tinh thần suy giảm và các quá trình phát triển, hoạt động cơ thể trì trệ. Ngoài ra, việc ăn uống không những cung cấp một khẩu phần đảm bảo chất xơ, béo, đạm, vitamin mà quá trình ăn uống còn là một “hoạt động sống của con người”.
Nếu quá trình này ngừng trệ, tức là một phần cơ thể “chết tạm thời”, dẫn đến hệ tiêu hóa sẽ thay đổi, rối loạn và hàng loạt quá trình tiết dịch vị, hệ thống nhu động ruột, vi khuẩn ruột sẽ rối loạn dẫn đến nguy cơ đau bụng, viêm dạ dày, chán ăn, tiêu chảy, nhiễm khuẩn ruột, táo bón...
“Nước chanh có thể đánh lừa một phần cảm giác, tuy nhiên trong cơ thể chúng ta sẽ diễn ra quá trình hủy hoại cực kỳ kinh khủng và nguy hiểm, có thể rối loạn nhanh dẫn đến đột tử, hoặc có thể dẫn đến suy nhược cơ thể hoặc làm rối loạn hệ thống chức năng cơ thể” - ông Vinh cho biết.
Đề cập đến niềm tin đối với việc TLCT bằng nước chanh đường góp phần làm đẹp da và phòng chống bệnh tật của một số người, BS Bùi Đức Hiền, Báo Sức khỏe & Đời sống, Bộ Y tế khẳng định, điều đó là viễn tưởng. Thực tế, theo BS Hiền, nhiều chị em vẫn nhầm tưởng cứ hoa quả nào có vị chua là giàu vitamin C (loại chất có tác dụng làm đẹp da).
Nhưng vitamin trong quả chanh không cân đối và không nổi trội, thậm chí phải bổ sung một cách hợp lý, kết hợp với nhiều vitamin khác thì mới có kết quả. Ngoài ra, chanh chỉ là gia vị trong bữa ăn, giúp chúng ta ngon miệng hơn, chứ các chất trong chanh có tác dụng chữa bệnh không nhiều, vì thế Đông y ít khi sử dụng chanh làm vị thuốc.
Thậm chí, việc sử dụng chanh không đúng cách và quá mức còn có thể gây hại cho cơ thể. Tác hại thấy rõ nhất là ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa (người chưa bị viêm dạ dày sẽ bị viêm, những người đã bị viêm rồi sẽ dẫn đến nguy cơ chảy máu dạ dày, thủng dạ dày). Ngoài ra, việc uống quá nhiều nước chanh sẽ gây vỡ thành mạch, tăng khối lượng tuần hoàn, tạo nên gánh nặng cho tim...
BS Hoàng Xuân, Phòng khám đa khoa Linh Lang, Hà Nội:
Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh việc nhịn ăn sẽ giúp giảm cân. Thực chất, béo phì là do các tế bào mỡ tạo nên, các axit có trong quả chanh cũng không có tác dụng gì đối với việc đốt cháy, phân hủy các mỡ thừa trong cơ thể. Vì thế, thay vì TLCT bằng cách nhịn ăn hoàn toàn, uống nước chanh đường, mọi người nên ăn một chế độ ăn “sạch”, tức là sử dụng thực phẩm sạch và cân đối các nhóm chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, quả chín, giảm lượng thịt, các chất béo... Bên cạnh đó, nên duy trì chế độ luyện tập thể dục thể thao sẽ giúp tiêu hủy mỡ (đối với những người thừa cân, béo phì).
Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh việc nhịn ăn sẽ giúp giảm cân. Thực chất, béo phì là do các tế bào mỡ tạo nên, các axit có trong quả chanh cũng không có tác dụng gì đối với việc đốt cháy, phân hủy các mỡ thừa trong cơ thể. Vì thế, thay vì TLCT bằng cách nhịn ăn hoàn toàn, uống nước chanh đường, mọi người nên ăn một chế độ ăn “sạch”, tức là sử dụng thực phẩm sạch và cân đối các nhóm chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, quả chín, giảm lượng thịt, các chất béo... Bên cạnh đó, nên duy trì chế độ luyện tập thể dục thể thao sẽ giúp tiêu hủy mỡ (đối với những người thừa cân, béo phì).
