Cải cách thủ tục hành chính- Không chỉ làm một lần là xong

Thành phố đang triển khai giai đoạn 3 của Đề án 30 là thực thi các phương án đơn giản hoá. Đây được xem là giai đoạn quan trọng, đánh giá hiệu quả của công tác cải cách thủ tục hành chính, đòi hỏi sự vào cuộc tích cực từ nhiều phía: chính quyền, người dân và doanh nghiệp.                                             

Xuất hiện tư tưởng chủ quan
Hải Phòng kết thúc giai đoạn 2 của Đề án 30 với tỷ lệ đơn giản hoá thủ tục hành chính  đạt 73%, được Chính phủ đánh giá là một địa phương triển khai tốt công tác thống kê TTHC, có nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả trong công tác rà soát TTHC. Hiện thành phố đang triển khai giai đoạn 3 của đề án là thực thi các phương án đơn giản hoá. Đây được xem là giai đoạn quan trọng, đánh giá hiệu quả của công tác cải cách TTHC, đòi hỏi sự vào cuộc tích cực từ nhiều phía: chính quyền, người dân và doanh nghiệp.
Nhằm triển khai giai đoạn 3 của Đề án, UBND thành phố có văn bản chỉ đạo giám đốc các sở, ban, ngành và chủ tịch UBND các quận, huyện, xã, phường, thị trấn cập nhật các TTHC mới, đề xuất huỷ bỏ các thủ tục không còn phù hợp theo đúng quy định của pháp luật hiện hành và báo cáo kết quả cập nhật bổ sung về UBND thành phố trước ngày 20-5. Tuy nhiên, đến thời điểm này, xuất hiện tư tưởng chủ quan, thỏa mãn sớm với những kết quả đạt được. Nhiều đơn vị làm qua quýt, không gửi báo cáo về Tổ công tác 30 thành phố hoặc chất lượng báo cáo không đạt yêu cầu, mang tính đối phó. Tình trạng cập nhật, bổ sung các TTHC mới thiếu thường xuyên, liên tục. Nhiều đơn vị chậm trễ thực thi phương án cải cách TTHC đã được UBND thành phố phê duyệt và công bố, do nhận thức của cán bộ lãnh đạo trong việc thực hiện CCHC- thường là giao bộ phận văn phòng phụ trách.

Bộ phận tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính .              Ảnh: Minh Hải

Tại nhiều cuộc họp, Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Thành khẳng định: “Thực tiễn cuộc sống chấp nhận như thế nào mới là vấn đề quyết định sự thành công của Đề án 30 và đây cũng là sự trông đợi của người dân và doanh nghiệp. Chính vì vậy, các cấp, ngành phải chủ động, quyết liệt, bám sát vào mục tiêu của đề án để đề ra các biện pháp thực hiện theo đặc thù của từng cấp, từng ngành”. Đáng tiếc là do xuất phát từ nhận thức chưa đầy đủ về cải cách nhà chính nhà nước, về cơ chế một cửa, còn mang nặng tư duy làm việc theo cơ chế cũ, không muốn đụng chạm đến lợi ích cục bộ của một bộ phận cán bộ, công chức ngành, lĩnh vực, dẫn tới hiện tượng chần chừ, trì hoãn thực hiện các yêu cầu cải cách. Đây là nguyên nhân khiến công tác cải cách TTHC của thành phố chưa thực sự đi vào cuộc sống.
Minh chứng cho điều này, Tổ trưởng Tổ công tác 30 thành phố Phạm Văn Mợi cho rằng “một cửa”, nhưng mới mỗi nơi “một cửa” chứ chưa “một cửa” thật sự. Nếu người dân đi làm thủ tục về nhà đất, liên quan đến bao nhiêu sở, ngành thì  phải đi lòng vòng bấy nhiêu cửa. Thậm chí giữa phường và quận cũng đã có sự khác nhau.

Tăng cường giám sát thực thi CCHC
Theo kế hoạch, giai đoạn 3 của Đề án 30 được triển khai đến hết năm 2010. Kết thúc năm 2010, khi toàn bộ hệ thống TTHC được hoàn thiện, cá nhân, tổ chức trong và ngoài nước có thể truy cập vào trang thông tin điện tử của Tổ công tác chuyên trách cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ, Cổng thông tin điện tử của Chính phủ hoặc của thành phố để tìm hiểu, giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính ở tất cả các cấp chính quyền trong phạm vi toàn quốc; in mẫu đơn, mẫu tờ khai hành chính. Ngoài ra, các trang web này cũng thiết lập một hệ thống trợ giúp tự động để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tìm kiếm thủ tục hành chính và kê khai mẫu đơn, mẫu tờ khai hành chính.
Thành phố thực thi đơn giản hóa TTHC ngay đối với các thủ tục thuộc thẩm quyền quyết định của UBND thành phố; tổ chức thực hiện đơn giản hóa TTHC của Chính phủ, các bộ, ngành đối với các TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND thành phố sau khi được Chính phủ thông qua.
Để việc thực thi các TTHC đạt hiệu quả cao nhất, trong thời gian tới Tổ 30 thành phố tiến hành kiểm tra, giám sát các đơn vị, cùng tham gia giải quyết những vướng mắc, hạn chế cụ thể, kịp thời đề xuất thành phố hướng xử lý đối với những đơn vị chưa thực hiện đúng. Công tác giám sát được thực hiện theo định kỳ và đột xuất, thậm chí trên cả hệ thống mạng internet của mỗi đơn vị. Tuy nhiên, một trong những “nút mắc” cần sớm được tháo gỡ đó là hiện nay, nghị định về công tác giám sát TTHC chưa có, bộ máy giám sát lại chưa đủ mạnh để thực thi nhiệm vụ.
Do đó, theo ông Nguyễn Văn Loan, Tổ phó Tổ công tác 30 thành phố, rất cần sự tham gia tích cực từ nhiều phía để thực hiện có hiệu quả giai đoạn 3 của đề án, bởi chính quyền có bảo đảm công khai TTHC, thực hiện đơn giản hoá TTHC mới tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; ngược lại, nếu người dân và doanh nghiệp tích cực góp ý, xây dựng để hoàn thiện các TTHC thì hiệu quả thực thi sẽ cao hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất để kéo các đơn vị chậm về cải cách hành chính tiến lên với mặt bằng chung của thành phố phải là nhận thức, sự quan tâm, chỉ đạo của lãnh đạo cấp ủy, chính quyền các đơn vị đó.
Rõ ràng, cải cách TTHC không phải là công việc chỉ làm một lần là xong, mà là việc thường ngày, phải soi xét từ các quy định đến con người. Thủ tục không phải là cái gốc để cải cách hành chính mà chính là trách nhiệm, ý thức của cán bộ công chức. Cải cách hành chính có bài bản đến đâu nhưng không “cải cách” con người thì dễ rơi vào hình thức.

Hải Nguyên