Hãng tin Channel News Asia của Singapore dẫn lời các chuyên gia cho rằng yếu tố chủ yếu trong mối nguy đang ngày càng gia tăng này là do IS đang mất dần cứ địa ở Syria và Iraq, khiến một số phần tử người Đông Nam Á trở về quê hương. Bên cạnh đó, những phần tử cực đoan trong khu vực ngày càng khó có thể tới Trung Đông để chiến đấu cho IS hơn nên chúng bắt đầu nghĩ đến việc thực hiện những vụ tấn công ở trong nước.
“Hiện nay, những tín đồ IS khó có thể đi tới Syria. Chúng ta ngày càng chứng kiến nhiều vụ tấn công kiểu sói đơn độc hơn vì IS đã kêu gọi những tín đồ của chúng thực hiện các vụ tấn công ngay ở quê hương khi không thể tới Syria”, ông Ayob Khan Mydin Pitchay, người đứng đầu bộ phận chống khủng bố ở Cơ quan đặc nhiệm của Malaysia, cho biết.
Hàng loạt các vụ tấn công kiểu sói đơn độc đã xảy ra tại châu Âu và Mỹ trong thời gian qua. Gần đây nhất, 4 người đã thiệt mạng khi tên Khalid Masood – một đối tượng từng bị giới chức Anh điều tra – lao một chiếc xe hơi vào những người đang đi bộ ở Cầu Westminster trước khi đâm chết một sỹ quan cảnh sát ở ngay bên ngoài tòa nhà Quốc hội Anh. Sau đó ít hôm, 4 người cũng đã tử vong ở Stockholm khi một người đàn ông từng bị đưa vào danh sách theo dõi của cơ quan an ninh Thụy Điển lao xe tải vào đám đông đang đi bộ ở một phố mua sắm.
Tại khu vực Đông Nam Á thời gian qua cũng đã xảy ra những vụ việc tương tự. Tại Indonesia, hồi tháng 10 năm ngoái, một người đàn ông 21 tuổi, thất nghiệp đã tấn công 2 sỹ quan cảnh sát ở một đồn cảnh sát tại Tangerang bằng dao và bom ống.
Tháng 8/2016, một mục sư tại một nhà thờ ở Medan trên đảo Sumatra cũng đã bị một người đàn ông dùng dao đâm trúng trong một lễ cầu nguyện. 1 tháng trước đó, một kẻ đánh bom liều chết cũng đã kích nổ khối thuốc nổ bên ngoài một đồn cảnh sát ở Solo, miền trung Java, khiến một sỹ quan cảnh sát bị thương nhẹ còn bản thân kẻ tấn công tử vong. Cả 3 vụ việc đều được cảnh sát Indonesia xếp vào nhóm những vụ tấn công sói đơn độc.
Dẫn chứng việc kể từ năm 2013 cho đến nay, Malaysia cũng đã phát hiện 3 vụ việc tấn công sói đơn độc bằng dao, ông Ayob cho rằng những vụ tấn công tương tự dự kiến sẽ tiếp tục tăng ở khu vực Đông Nam Á trong thời gian tới.
Nhận định như vậy không phải là không có cơ sở khi hồi năm 2014, tên Abu Muhammad al-Adnani – tự xưng là người phát ngôn của IS, hiện đã bị tiêu diệt – đã kêu gọi những phần tử và cả những đối tượng có cảm tình với nhóm khủng bố này thực hiện các vụ tấn công bằng dao, xe hơi, thuốc độc và những phương tiện khác nhằm vào các nước phương Tây.
Theo Phó Giáo sư Kumar Ramakrishna – một chuyên gia về phòng chống khủng bố, thách thức đối với các cơ quan an ninh trong khu vực là ngăn chặn những con sói đơn độc thực hiện các vụ tấn công tự phát, ít được lập kế hoạch cụ thể. “Những vụ tấn công kiểu sói đơn độc rất khó để phát hiện nên tất cả những nước có các vấn đề bạo lực Hồi giáo cực đoan đều dễ có nguy cơ bị tổn thương” – ông nói thêm.
Còn ông Ahmad El-Muhammady, một cố vấn của Chương trình phục hồi cho những người từng bị khủng bố giam giữ thuộc Cảnh sát hoàng gia Malaysia, thì lưu ý thêm về vấn đề các tổ chức cực đoan ở khu vực cũng đang tích cực thực hiện các biện pháp để tuyển mộ thành viên. “Ví dụ nhóm Katibah Nusantara ở Malaysia đang tích cực tiếp cận những người từ 18 tới 25 tuổi có xu hướng thực hiện những yêu cầu mà không hề thắc mắc gì” – ông El-Muhammady nói.