Cách nào hạ nhiệt ?

Giữa cái nóng tháng 7 hầm hập, những người dân thị trấn Núi Đèo (huyện Thủy Nguyên) xôn xao về giá đất ở địa phương mình, bởi vấn đề này hiện còn “nóng” hơn cả thời tiết. Người có đất mặt đường, tuyến hai mừng ra mặt, còn những người lưng túi khiêm tốn, tặc lưỡi không biết đến bao giờ đời mình mới kiếm được “miếng đất mặt tiền”.

Nóng hơn cả thời tiết

Chưa bao giờ giá đất ở Thủy Nguyên lên cao ngất như thời điểm giữa năm nay. Tại thị trấn Núi Đèo - trung tâm huyện Thủy Nguyên giá 1 m2 lên tới 80 triệu đồng, các khu vực chung quanh cũng ảnh hưởng bởi dư chấn này. Khu vực ngã tư Thủy Đường có giá 40 triệu đồng/ m2, Thủy Sơn và Tân Dương 30 triệu đồng/m2. Xa hơn như Mỹ Đồng, Lưu Kiếm, Quảng Thanh, Kiền Bái, Ngũ Lão, Lập Lễ, An Lư giá cũng luôn trong tình trạng ngất ngưởng. Tại xã Quảng Thanh, cách trung tâm huyện hơn 10 km, lô đất 150m2 có giá 700 triệu đồng. Nói như vậy để thấy rằng, giá đất ở huyện lớn nhất ngoại thành như Thủy Nguyên cũng không đồng đều, chỗ cao chót vót, chỗ tăng nhẹ, có chỗ không ai để ý tới.
Tại sao giá đất ở các trung tâm thị trấn, thị tứ của Thủy Nguyên lại tăng chóng mặt? Ông Nguyễn Văn Lộc ở thị trấn Núi Đèo cho rằng: Những năm gần đây, kinh tế xã hội của huyện tăng trưởng đột biến, nhiều người trong huyện mở mang doanh nghiệp, làm dịch vụ, đầu tư sản xuất, có bát ăn bát để. Khi đã có tiền, điều đầu tiên họ nghĩ tới là mua đất ở trung tâm thị trấn Núi Đèo,  tâm lý người Thủy Nguyên khi đã có tiền thì không muốn rời quê hương đi đâu, kể cả sang nội thành. Đây là một trong những nguyên nhân chính khiến giá đất ở trung tâm Thủy Nguyên tăng vọt. Bên cạnh đó là các nguyên nhân khác cũng góp phần đẩy giá đất tăng cao. Trước một loạt sự kiện khởi công các dự án lớn trên địa bàn như Khu đô thị công nghiệp dịch vụ VSIP Hải Phòng bao trùm 6 xã Tân Dương, Dương Quan, Thủy Sơn, An Lư, Thủy Đường, Thủy Triều với tổng diện tích 1500 ha cả hai giai đoạn. Dự án Khu nghỉ dưỡng Resort Sông Giá, các khu công nghiệp đóng tàu, công nghiệp chế biến, cả huyện là một đại công trường xây dựng, việc GPMB và đền bù tác động không nhỏ tới thị trường đất ở của huyện Thủy Nguyên. Lưu Kiếm vốn là xã miền núi, nay “ăn theo” Khu nghỉ dưỡng Resort Sông Giá, giá đất cũng lên tới  hơn 10 triệu đồng/m2.

Giá đất khu dân cư thị trấn Núi Đèo tăng từng ngày.                                                                                                  Ảnh: Duy Thính

Bên cạnh đó, mấy năm gần đây, thực hiện chủ trương tăng thu cho ngân sách huyện, được phép của UBND thành phố, huyện Thủy nguyên tổ chức nhiều phiên đấu giá đất khá thành công, bảo đảm đúng quy định pháp luật, công khai, minh bạch như các khu nhà ở Đồng Cau, khu trung tâm thương mại Núi Đèo, khu nhà ở Tân Dương, tuyến 2 quốc lộ 10. Ở các xã Lập Lễ, Kiền Bái, Đông Sơn, Hòa Bình, Minh Tân, Lưu Kiếm đã hoàn tất việc tổ chức đấu giá đất cho tất cả trường hợp có nhu cầu theo quy định. Khi thị trường bất động sản xuất hiện, tại các phiên đấu giá đất, nhiều người có tiền, có của với động cơ đầu tư thì ít, đầu cơ thì nhiều đã trở thành “chất xúc tác” đẩy giá đất tại các phiên đấu giá lên cao. Cái được của chủ trương này là tận thu cho ngân sách, huy động nguồn lực tài chính để huyện đầu tư trở lại cho các công trình phúc lợi xã hội, góp phần cân đối thu chi tài chính trên địa bàn, đồng thời tạo thị trường đất đai khá sôi động. Tuy vậy, người nghèo không thể có điều kiện theo đuổi các phiên đấu giá đất, khi dân cò đất luôn đẩy giá lên cao.

Hạ nhiệt bằng cách nào?
Trưởng Phòng Tài nguyên- Môi trường huyện Thủy Nguyên Lại Đức Long trao đổi với chúng tôi chung quanh vấn đề hạ nhiệt giá đất ở Thủy Nguyên: Trước khi xây dựng giá sàn tại các khu vực đấu giá đất, cán bộ phòng tiến hành khảo sát thực tế để áp giá. Theo đó, đất đấu giá được tính như sau: giá đất thành phố quy định cho Thủy Nguyên (tùy từng khu vực)+ đầu tư hạ tầng khu nhà ở + kinh phí GPMB =  giá sàn. Giá đất này là cơ sở ban đầu để các nhà đầu tư bỏ giá tại phiên đấu giá đất. Đương nhiên, tại các phiên đấu giá đất, người nào trả giá cao nhất sẽ được mua lô đất mà họ đã mua hồ sơ. Như vậy, những người nghèo, hộ thuộc diện chính sách khó lòng mua được đất ở những khu này. Giải quyết bài toán này, huyện chỉ đạo các xã dành 0,2 ha để xét cấp cho các trường hợp này, với điều kiện khó khăn về nhà ở. Nhưng đến nay, chưa xã nào gửi danh sách lên huyện để xét cấp, nguyên do, các trường hợp này không mấy khó khăn về đất ở, tuy đủ điều kiện theo tiêu chí hộ nghèo, hộ chính sách.

Từ khi triển khai các dự án trên địa bàn huyện Thủy Nguyên, giá nhà đất tại các tuyến đường tăng lên từng ngày. Trong ảnh: Khu dân cư xã Lưu Kiếm                                                Ảnh: Duy Thính

Ông Long cũng thừa nhận, việc các cò đất làm giá với người có nhu cầu mua đất ở thật sự nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ quan chức năng, bởi tham gia đấu giá, tất cả những người mua hồ sơ và đặt tiền cọc đều có quyền đấu giá công khai. Việc họ thắng trong các phiên đấu giá và đàm phán với người dân để ăn tiền chênh, khó lòng can thiệp. Để hạ nhiệt giá đất, ông Long cho biết đang xây dựng quy chế đấu giá đất mới, nếu được huyện và thành phố thông qua thì các phiên đấu giá đất mới sẽ được tiến hành ngay trong tháng 7 này. Theo đó, Hội đồng đấu giá đất sẽ mời đấu giá viên tới điều hành các phiên đấu giá, như vậy giá sàn khởi điểm vẫn tính theo công thức trên, nhưng quy trình đấu giá khác ở chỗ: tiền đặt cọc tính theo mức bình quân toàn khu, không tính theo từng lô. Người tham gia đấu giá đất là tất cả công dân Việt Nam được mua hồ sơ (nếu có nhu cầu). Những người tham gia đấu giá đất  đều được bố trí xem vị trí lô đất, sau đó trả giá một lần vào phiếu trả giá đựng trong phong bì dán kín. Đến ngày mở giá, đấu giá viên mở tất cả phong bì đựng phiếu trả giá và công bố người trả giá cao nhất. Làm như vậy, cò đất và người có nhu cầu mua đất ở không có cơ hội đàm phán với nhau, bảo đảm tính khách quan và chống tiêu cực, tránh cho người có nhu cầu mua đất ở chịu những khoản tiền không đáng có. Hạ nhiệt giá đất có cái lợi là bảo đảm cho những người dân chịu được thuế đất hằng năm, đồng thời khiến các nhà đầu tư yên tâm khi xúc tiến dự án vào Thủy Nguyên, cụ thể là việc đền bù đất cho dân nằm trong vùng dự án sẽ hạ nhiệt, góp phần thu hút các nhà đầu tư vào địa bàn vốn đầy sôi động như Thủy Nguyên.
                        

Anh Tú