Trước đó, tại Hội nghị phát triển ngành Tôm Việt Nam tại TP. Cà Mau, tỉnh Cà Mau, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói mục tiêu mà Bộ NN&PTNT đưa ra cho ngành này là xuất khẩu với giá trị 10 tỷ USD vào năm 2030 là quá thấp.
Quý I sẽ có kế hoạch hành động
Thủ tướng cho rằng nếu Tập đoàn Thủy sản Minh Phú đã đặt mục tiêu sẽ đạt 2 tỷ USD vào năm 2021 thì toàn tỉnh Cà Mau có thể đạt được kim ngạch xuất khẩu 4 tỷ USD. Còn lại 6 tỷ USD, các tỉnh, thành ven biển có thể chung sức đạt được, để biến giấc mơ đạt kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ USD/năm của ngành Tôm Việt Nam thành hiện thực vào năm 2025, chứ không phải năm 2030 như kế hoạch.
Theo nhiều chuyên gia am tường về lĩnh vực tôm thì mục tiêu mà người đứng đầu Chính phủ đặt ra hoàn toàn có cơ sở để thực hiện. Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam khẳng định: so với quốc gia xuất khẩu tôm như: Thái Lan, Ấn Độ, In-đô-nê-xi-a hay Ê-cu-a-đo, Việt Nam có lợi thế rất lớn khi có sản lượng vừa xuất khẩu tôm thẻ và tôm sú. Đặc biệt trong khi nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh của các loại tôm có kích cỡ lớn thì tôm sú của Việt Nam lại đang có ưu thế về chế biến để gia tăng giá trị được tiêu thụ bởi 7 tỉ người trên toàn cầu.
Ông Hòe cho rằng, trước đây giá tôm cao do bắt ngoài tự nhiên nhưng đến nay ngoài nguồn tự nhiên tôm thẻ và tôm hùm đã nuôi được với giá thành rẻ hơn, điều này góp phần tăng và chủ động nguồn cung cũng như tạo tăng trưởng về tiêu dùng để gia tăng giá trị đối với các sản phẩm tôm của Việt Nam.
Để con tôm có thể cán đích 10 tỷ USD vào năm 2025, ông Như Văn Cẩn, Vụ trưởng vụ Nuôi trồng thủy sản, Tổng cục Thủy sản, Bộ NN&PTNT cho biết, dự kiến trong quý I năm nay ngành sẽ xây dựng Kế hoạch hành động về phát triển ngành Công nghiệp tôm để trình Bộ NN&PTNT và lấy ý kiến của các chuyên gia, bộ, ngành liên quan trước khi trình Chính phủ.
Ông Cẩn cho biết, nói ngoài tôm sú và tôm thẻ chân trắng, sẽ bổ sung thêm tôm hùm và tôm càng xanh vào trong kế hoạch hành động, bởi những giống tôm này cũng chiếm tỷ trọng lớn, tuy nhiên chưa phát triển ổn định và đưa vào xuất khẩu để tính toán kim ngạch. “Quan điểm phát triển là không mở rộng diện tích mà sẽ tập trung nâng cao sản lượng, năng suất vùng nuôi quảng canh. Vùng nuôi xác định khoảng 600 nghìn đến 700 nghìn ha, trên cơ sở này sẽ rà soát lại quy hoạch của năm 2014, 2015 trong nuôi tôm nước lợ để điều chỉnh nâng cao sản lượng và giá trị” -ông Cẩn nhấn mạnh.
Mở rộng diện tích, nâng cao năng suất
Được biết, năm 2016, Việt Nam đã xuất khẩu tôm sang 90 thị trường, đạt kim ngạch 3.1 tỷ USD, tăng 6,7% so với năm 2015. Trong đó, tôm chân trắng chiếm 62,1%, tôm sú chiếm gần 29,5%, tôm biển khác chiếm 8,3%. Theo Bộ NN&PTNT, hiện kim ngạch xuất khẩu tôm nước lợ luôn dẫn đầu toàn ngành Thủy sản với tỷ lệ khoảng 45% tổng giá trị kim ngạch.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho biết, hướng đến mục tiêu xuất khẩu 10 tỉ đô la về tôm vào năm 2025, ngành sẽ tập trung đột phá về khoa học công nghệ, đặc biệt là khâu giống cũng như chủ động về sản xuất thức ăn trong nước và kiểm soát tốt dịch bệnh. Đồng thời chú trọng mở rộng thị trường xuất khẩu và chủ động ứng phó với xu thế bảo hộ thị trường của các nước hiện nay, nhất là những rào cản về kỹ thuật.
“Để đạt mục tiêu đề ra, ngành Thủy sản cần thay đổi tư duy cũ theo cách phải có ngân sách đầu tư mới làm được bằng tư duy trong điều kiện ngân sách hạn chế nhưng vẫn làm được. Ngay trong năm 2017 ngành Thủy sản sẽ quyết liệt triển khai các giải pháp trên cơ sở xây dựng Kế hoạch hành động và Đề án phát triển ngành công nghiệp tôm”- Thứ trưởng Tám nói.
Ngoài ra, người đứng đầu ngành Thủy sản cho rằng cần phải tập trung đột phá vào khoa học công nghệ để nâng năng suất của các diện tích thâm canh, nuôi công nghiệp lên. Theo ông Tám, hiện nay đã có 140 nghìn ha nuôi tôm ở dạng này, và Việt Nam hoàn toàn có thể nâng lên một vài chục nghìn ha trong khoảng thời gian ngắn. Cũng theo Thứ trưởng Tam, nâng năng suất bình quân hiện nay cũng đã đạt mức 4 tấn/ha, và chúng ta cũng có cơ sở để nâng lên 6 đến 8 tấn/ha đối với tôm thẻ, tôm nước lợ nuôi công nghiệp.
Lãnh đạo ngành Thủy sản khẳng định đối với 600 nghìn ha nuôi tôm quảng canh, quảng canh cải tiến Bộ sẽ đổi mới và có cơ chế chính sách nhằm thu hút doanh nghiệp. Bộ NN&PTNT cũng sẽ tổ chức lại sản xuất đối với các hộ nhỏ lẻ thành các tổ hợp tác hoặc các Hiệp hội để kết nối với các doanh nghiệp vào đầu tư khoa học công nghệ và phát triển những kinh nghiệm, mô hình mới nhằm nâng năng suất từ 200 hay 300kg tôm như hiện nay lên khoảng 500kg tôm trong thời gian tới.
Việt Nam dẫn đầu thế giới về sản xuất tôm sú
Theo Bộ NN &PTNT, sản xuất và xuất khẩu tôm của Việt Nam có vị thế đáng kể trong ngành Tôm toàn cầu. Hiện Việt Nam đứng thứ 3 về sản xuất tôm trên thế giới, với sản lượng từ 600 nghìn đến 650 nghìn tấn một năm; dẫn đầu thế giới về sản xuất tôm sú, với sản lượng 300 nghìn tấn một năm và luôn nằm trong top 5 quốc gia xuất khẩu tôm hàng đầu thế giới. Tôm Việt Nam là một trong số không nhiều các mặt hàng đã xuất khẩu tới 100 quốc gia và vùng lãnh thổ. Đồng thời Việt Nam là nhà cung cấp tôm lớn nhất vào thị trường Nhật Bản, lớn thứ 3 ở thị trường Mỹ và thứ 4 trong khối Liên minh Châu Âu...
