Các cấp toà đang "vênh" nhau khi xét xử côn đồ?

Hình chỉ mang tính minh họa (internet)
Hình chỉ mang tính minh họa (internet)
(PLO) - Cùng là bị cáo có nhân thân xấu, thực hiện hành vi côn đồ, tàn ác nhưng ở vụ án này, cấp phúc thẩm TANDTC cho rằng hành vi mang tính côn đồ, ở vụ án khác lại cho rằng hành vi không mang tính côn đồ. Cùng là phán quyết của cấp phúc thẩm TANDTC, với hành vi phạm tội mang tính chất tương tự nhau nhưng lại có những cách phán quyết “tréo ngoe” khiến ngay bản thân cấp sơ thẩm cũng không phục, còn dư luận thì hoài nghi, bức xúc. 
Giết người vì bị ngược đãi, vẫn côn đồ!
Vũ Ngọc Tú (SN 1962, ở xã Hồng Thuận, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định) từng có 2 tiền án, chưa được xóa án tích. Tháng 9/2011, sau khi mãn hạn tù, Tú bị vợ bỏ, con theo mẹ nên không còn gia đình làm chốn dung thân, đành dọn đến ở cùng mẹ già và gia đình anh trai là Vũ Văn T. 
Cuộc sống hết sức bức bối, ngột ngạt, bản thân Tú bị kỳ thị là kẻ nhân thân xấu, phải ăn nhờ ở đợ nên rất mặc cảm. Mặc dù trước kia khi còn trai tráng, chưa vướng bận gia đình Tú cũng có công sức đóng góp vào việc xây ngôi nhà hiện tại của anh T.
Tối 6/1/2013, giữa Tú và anh T. xảy ra mâu thuẫn, tranh luận về việc Tú bị gia đình anh T. khinh rẻ, ngược đãi. Lời qua tiếng lại, hai anh em dẫn đến xô xát, bị anh T. đánh, Tú tức giận rút con dao gọt hoa quả đâm nạn nhân tử vong. 
Với hành vi trên, TAND tỉnh Nam Định xử sơ thẩm xác định rằng bị hại là người có lỗi trước và hành vi phạm tội của bị cáo xuất phát từ lỗi của bị hại nên tuyên phạt Vũ Ngọc Tú mức án 12 năm tù theo Khoản 2 Điều 93 BLHS.
 Bản án sơ thẩm trên bị VKSNDTC kháng nghị phúc thẩm theo hướng xử bị cáo về hành vi phạm tội mang tính côn đồ theo Khoản 1 Điều 93 BLHS và xử tăng mức án. Sau đó, TANDTC xử phúc thẩm đã chấp nhận kháng nghị, tuyên Vũ Ngọc Tú mức án 15 năm tù theo Khoản 1 Điều 93 BLHS.
Nhiều người cho rằng hành vi phạm tội của bị cáo Tú có nguyên nhân do lỗi của bị hại chứ không phải mang tính chất côn đồ. Với người có tình trạng nhân thân như Tú thì vẫn có thể bị kết án 15 năm tù, mức án cao nhất của khung hình phạt theo Khoản 2 Điều 93 BLHS. Nhưng vẫn với mức hình phạt như thế mà “khép” thêm cho bị cáo phải chịu tình tiết “phạm tội có tính côn đồ” là khiên cưỡng. 
Đang trốn nã, lại giết người thì không côn đồ
Bị cáo là Đỗ Văn Tuyến (SN 1980, quê Quốc Oai, Hà Nội) là đối tượng từng có 2 tiền án. Trong khi chưa được xóa án tích, Tuyến lại tiếp tục phạm tội “Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản” thuộc trường hợp tái phạm nguy hiểm. 
Trong khi đồng bọn bị bắt thì Tuyến vào Đồng Tháp trốn lệnh truy nã. Ngày 21/12/2011, Tuyến đã dùng dao thủ sẵn đâm anh Phan Văn Thông trúng vào tay. Nghe tiếng anh Thông kêu cứu, anh Đỗ Quốc Phong và anh Phan Văn Giàu liền chạy đến truy hô, rượt đuổi, vây bắt Tuyến. Khi bị anh Giàu xông vào ôm, khống chế, Tuyến móc dao đâm thẳng vào ngực anh Giàu; đâm vào ngực và lưng  anh Phong. Anh Giàu được đưa đi cấp cứu nhưng 20 ngày sau thì tử vong. Anh Phong bị thương tật 5%, anh Thông thương tật 1%.
Tại phiên tòa sơ thẩm, TAND tỉnh Đồng Tháp xác định Đỗ Văn Tuyến có nhân thân xấu, đang bị truy nã lại tái phạm nguy hiểm, hành vi phạm tội có tính chất côn đồ, giết nhiều người nên tuyên phạt Tuyến mức án tử hình. Sau đó Tuyến kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt nhưng Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP. HCM xét thấy bản án sơ thẩm là đúng pháp luật nên vẫn tuyên y án tử hình đối với bị cáo.
Điều bất ngờ là sau đó bản án phúc thẩm trên đã bị Chánh án TANDTC kháng nghị giám đốc thẩm với lý do hành vi của Tuyến chỉ phạm tội thuộc trường hợp “tái phạm nguy hiểm”; không đủ cơ sở xác định Tuyến phạm tội mang tính côn đồ và giết nhiều người. Chính vì vậy, tại phiên tòa phúc thẩm mới đây, Tòa phúc thẩm TANDTC tại TP.HCM đã giảm hình phạt cho Đỗ Văn Tuyến từ tử hình xuống còn chung thân. Phán quyết trên đã gây ra nhiều tranh cãi pháp lý, khiến dư luận không “tâm phục, khẩu phục” còn các bị hại thì vô cùng bức xúc, bất bình. 
Thiếu hướng dẫn, áp dụng không thống nhất
Thực tế, có nhiều vụ án các cấp tòa “vênh” nhau trong việc xác định hành vi có hay không có tính chất côn đồ. Thậm chí có tòa cấp dưới bị tòa cấp trên hủy, sửa bản án về vấn đề này còn bày tỏ sự phản ứng, không “tâm phục, khẩu phục”. Nguyên nhân là do hiện luật vẫn chưa quy định rõ ràng, chưa có hướng dẫn cụ thể thế nào là “hành vi phạm tội có tính chất côn đồ” để các cơ quan tố tụng căn cứ vào đó mà xác định cho chuẩn xác. 
Hiện nay, các tòa án thường căn cứ vào Bình luận khoa học Bộ luật Hình sự để xác định khái niệm phạm tội có tính chất côn đồ là trường hợp phạm tội chỉ vì những nguyên cớ nhỏ nhặt hoặc vô cớ, thể hiện tính coi thường pháp luật, xem thường tính mạng, sức khỏe của người khác. 
Thực tế, những trường hợp bị cáo có nhân thân xấu, có tiền án, tiền sự, khi phạm tội thể hiện tính hung hăng, càn quấy thì cũng bị quy là phạm tội có tính chất côn đồ… Tuy nhiên, vì thiếu hướng dẫn nên vẫn có trường hợp nhân thân cực xấu, hành vi hung hăng táo tợn như bị cáo Vũ Ngọc Tuyến kể trên vẫn được xác định “không côn đồ” và thoát án tử ngoạn mục. 
Thiết nghĩ, TANDTC cần sớm có hướng dẫn cụ thể vấn đề này để việc áp dụng pháp luật đảm bảo đồng bộ, thống nhất.      

Đọc thêm

Bắt giữ 'nữ quái' trốn nã gần 27 năm

Đối tượng Luật tại cơ quan chức năng.
(PLVN) - Trốn nã gần 27 năm ở Trung Quốc, trong quá trình làm thủ tục nhập cảnh về Việt Nam tại Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái, Hoàng Thị Luật bị Đồn BP Cửa khẩu Quốc tế Móng Cái (tỉnh Quảng Ninh) phát hiện và bắt giữ.

1 công chức bị bắt tạm giam vì chiếm đoạt tài sản

Đối tượng Hứa Thanh Tình bị bắt tạm giam.
(PLVN) - Hứa Thanh Tình, công chức Địa chính – Nông nghiệp – Xây dựng và Môi trường tại UBND xã Khánh Yên Trung (huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) mới bị bắt về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”.

Xét xử vụ án Vạn Thịnh Phát giai đoạn 2: Bị cáo Trương Mỹ Lan bị đề nghị tù chung thân

Bị cáo Trương Mỹ Lan bị đề nghị mức án chung thân.
(PLVN) - Đại diện Viện kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 12-13 năm tù về tội Rửa tiền; và 8-9 năm tù về tội Vận chuyển tiền tệ trái phép qua biên giới, tổng hợp hình phạt 3 tội trên là tù chung thân...

'Bẫy tình' người đàn ông, kẻ lừa đảo ở Đặc khu 'Tam giác vàng' chiếm hơn 17 tỷ đồng

Các đối tượng bị bắt giữ.
(PLVN) - Lực lượng Cảnh sát hình sự Công an Nghệ An và Công an huyện Con Cuông vừa chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan bắt giữ 5 đối tượng trong đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản xuyên quốc gia tại đặc khu kinh tế “Tam giác Vàng” thuộc tỉnh Bokeo (Lào). Trong đó, có đối tượng "bẫy tình" chiếm hơn 17 tỷ đồng của một người đàn ông ở tỉnh Lâm Đồng.

Bé trai 6 tuổi bỏng nặng nghi do bạo hành, cha ruột và mẹ kế bị bắt

Mẹ kế Lê Thụy Thanh Tâm (trái) và cha ruột Nguyễn Quốc Toàn bị khởi tố, bắt tạm giam.
(PLVN) - Liên quan đến vụ cháu bé 6 tuổi bỏng nặng nghi bị bạo hành, Cơ quan CSĐT Công an quận 8, TP HCM, mới ra Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam đối với Nguyễn Quốc Toàn (sinh năm - SN 2000, ngụ phường 16, quận 8) là cha ruột và Lê Thụy Thanh Tâm (SN 2002, thường trú phường 15, quận 8), mẹ kế nạn nhân, về tội “Cố ý gây thương tích”.

3 cán bộ, chiến sĩ hy sinh để bảo vệ tài sản, tính mạng người dân

Thiếu tướng Hoàng Anh Tuyên, Phó Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an thông tin tại Họp báo.

(PLVN) - Trong 9 tháng qua, lực lượng công an đã điều tra, khám phá 10.850 vụ phạm tội về trật tự xã hội; bắt, xử lý hơn 21.500 đối tượng. Quá trình thực hiện công tác ứng phó thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, đã có 3 cán bộ, chiến sĩ anh dũng hy sinh, thiệt mạng, hàng chục công an bị thương...

Ngăn chặn "cái chết trắng": Cuộc chiến của những anh hùng - Kỳ 5: Vang mãi bản hùng ca...!

Trung tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội nghị giao ban Ban Chỉ đạo phương án nghiệp vụ số 3633 về phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến Tây Nam.
(PLVN) - Cuộc chiến phòng, chống tội phạm ma túy trên khắp cả nước đang diễn ra hết sức khốc liệt. Máu đã đổ, nước mắt đã rơi, nhưng sự hy sinh trong cuộc chiến đầy cam go, quyết liệt này đã chứng minh bản chất, hình ảnh cao đẹp của người chiến sĩ Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về ma túy, Bộ Công an kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng với tội phạm ma túy, thấm nhuần sâu sắc và thực hiện nghiêm túc 6 điều Bác Hồ dạy Công an nhân dân; Nguyện sắt son với 4 lời thề danh dự của lực lượng trực tiếp đấu tranh với tội phạm về ma túy.

Bắt giam cán bộ địa chính lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

Cơ quan chức năng tống đạt các quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam 4 tháng đối với Trần Thanh Hùng. (Ảnh: Tấn An)
(PLVN) - Ngày 3/10, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Kiên Giang đã tống đạt quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam 4 tháng đối với Trần Thanh Hùng (41 tuổi, ngụ ấp Bãi Nhà A, xã Lại Sơn, huyện Kiên Hải, Kiên Giang) về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".