Phan Lê Ái Phương từng được khán giả biết đến khi tham gia một số cuộc thi ca hát dành cho học sinh, sinh viên nhưng phải đến khi đoạt giải Đồng Siêu mẫu Việt Nam 2011 và tham gia chương trình Cặp đôi hoàn hảo, Gương mặt thân quen, cái tên Ái Phương mới thực sự được “cất cánh”.
Gặp Ái Phương ngoài đời, cô luôn khiến tôi bất ngờ về sự giản dị của mình. Chẳng váy áo điệu đà, Phương xuất hiện trong chiếc quần jeans, áo sơ mi trễ vai màu trắng và trang điểm nhẹ nhàng.
Khác hẳn với một Ái Phương lộng lẫy thường thấy trên các sân khấu lớn. Phương ở ngoài vui vẻ, thẳng thắn nhưng cũng khá sâu sắc.
Phương thành thật bảo, cô ít khi trả lời các cuộc phỏng vấn trực tiếp thế này vì cô không thích nói quá nhiều về mình và lên báo mỗi ngày không phải là một điều tốt. Ái Phương chỉ muốn được khán giả biết và chú ý đến mình những gì liên quan đến âm nhạc mà thôi.
Âm nhạc chỉ là âm nhạc thôi...
Phan Lê Ái Phương sinh ra trong một gia đình ba là thầy giáo, mẹ làm kinh doanh nhưng ngay từ nhỏ, Phương đã được ba mẹ tạo điều kiện để tham gia các phong trào ca hát của đoàn, đội.
Lớn lên, cái tên Ái Phương thường xuyên xuất hiện nhiều trong các phong trào văn hóa, văn nghệ của học sinh, sinh viên. Đồng thời, Phương cũng “phủ sóng” trên các tờ báo tuổi teen với chức danh người mẫu ảnh.
Dù đạt giải Đồng cuộc thi Siêu mẫu Việt Nam 2011, nhưng người ta thấy hầu như Ái Phương ít xuất hiện trong các show trình diễn và cũng chẳng chọn catwalk làm nghề.
Thắc mắc với Ái Phương về sự lạ kỳ này, cô bảo: “Thực ra, lúc đó đi thi Siêu mẫu chỉ là muốn thử xem những kinh nghiệm mình học được từ việc làm mẫu trong trường đến đâu, thêm nữa tôi cũng muốn biết mình gây được chú ý như thế nào qua cuộc thi chứ con đường lâu dài tôi muốn theo đuổi đó là ca hát”.
Ngay sau cuộc thi Siêu mẫu Việt Nam kết thúc, người ta thấy Ái Phương xuất hiện trong gameshow “Cặp đôi hoàn hảo”, sánh bước bên nam ca sĩ điển trai Noo Phước Thịnh cùng khoe giọng ca ấm áp của mình.
Dù chỉ đồng hành cùng cuộc thi trong một thời gian ngắn nhưng với chất giọng ngọt ngào, cảm xúc, vẻ ngoài trẻ trung và ngoại hình sáng sân khấu, cái tên Ái Phương đã thực sự gây ấn tượng mạnh với khán giả.
Đó như là “bàn đạp hoàn hảo” để Phương đến gần hơn trong con đường ca hát của mình. Tuy nhiên, Ái Phương không vội vàng đi hát ngay hay mà dành nhiều thời gian trau dồi thanh nhạc, vũ đạo và hình ảnh.
Với Ái Phương, con đường mà cô theo đuổi là một con đường rất dài và sẽ vững chắc lên theo từng năm một. Âm nhạc với cô không phải là nhất thời mà là sự phát triển rất vững chắc. Thế nên mọi thứ đều cần có sự đầu tư và âm nhạc cũng vậy. Chẳng lạ khi thấy Phương lúc nào cũng bận rộn với lịch diễn, MC, rồi học piano, học sáng tác, học tiếng Anh...
Ái Phương thú nhận, sáng tác với cô là một cái duyên. Và đã là duyên thì chẳng thể nói rõ lý do. Cô cho biết, chính những rung động, xúc cảm trong tình yêu và cả những nỗi đau đã trở thành nguồn cảm hứng để cô sáng tác. Có một dạo, ca khúc “Trót yêu” của Ái Phương xuất hiện ở khắp nơi khiến tôi ám ảnh. Ám ảnh đến mức tôi nghĩ sẽ chẳng có ca từ nào hay hơn thế nữa.
“Thú thật, tôi chưa bao giờ nghĩ việc mình sẽ nổi tiếng nhờ sáng tác một ca khúc. Tôi có hay sáng tác và đăng lên soundcloud chia sẻ với bạn bè. Việc sáng tác chỉ đơn giản như viết nhật ký, ghi lại cảm xúc đời thường bằng âm nhạc. Lúc Trung Quân ngỏ ý muốn hát bài này, tôi rất thoải mái vì cậu ấy có giọng tốt, không ngờ lại mau chóng thành hit”.
Thành công của ca khúc “Trót yêu” đã giúp Ái Phương giành giải Ca khúc của năm tại giải thưởng nhạc trực tuyến Zing Music Awards 2014 và mang về cho cô giải thưởng Top 10 nhạc sĩ được yêu thích của Làn sóng xanh 2014.
Lao động nghệ thuật miệt mài và nghiêm túc cộng với những nhạy bén của tuổi trẻ, các tác phẩm của cô dần dần có độ dày dặn và tầm cao thoát khỏi những vụn vặt, tầm thường để vươn đến âm nhạc đích thực.
Nếu những ai chú ý đến làn sóng mới mang tên các nhạc sĩ nữ, những ai đã từng nghe những sáng tác của Ái Phương, chắc hẳn sẽ cảm nhận được độ trẻ trung, tươi mới nhưng đồng thời lại đầy cảm xúc, và đầy chất thơ.
Đó là một “Cô đơn” nặng trĩu nỗi niềm không rõ của riêng ai; là “Lỗi ở yêu thương” - một chuyện tình buồn nhưng không bi lụy... Những sáng tác của Ái Phương thường xoáy vào những nội tâm sâu sắc trong tình yêu có giai điệu nhẹ nhàng và tâm trạng. Nhẹ nhàng thôi, mà sao vẫn cứ buồn...
Hướng đến âm nhạc văn minh
Với âm nhạc, Phương luôn cẩn trọng, luôn trăn trở, nên nhiều khi bị nhận xét hơi mất thời gian. Không ồn ào, không ra album tù tì, không scandal, không nóng vội... mà nghiêm túc, kỹ lưỡng với nghề bằng thái độ “chậm mà chắc”, Ái Phương có thể coi là “của hiếm” giữa thời buổi showbiz xô bồ hiện nay.
Giọng ca nữ cho rằng, âm nhạc là âm nhạc, vang lên đúng là âm nhạc. Âm nhạc là âm nhạc, âm nhạc không phải là chiêu trò và không thể pha lẫn bởi những tạp chất khác. Ở đó chắc chắn không tồn tại hai chữ “thỏa hiệp”. Tự nhận, bản thân là một người viết nhạc nên hơn ai hết, Ái Phương luôn luôn trân trọng những giá trị gốc.
Tôi còn nhớ cách đây chừng 3 tháng, tôi thấy Phương xuất hiện trong đêm nhạc “Nơi về nương náu” do ca sĩ Kyo York tổ chức để kỷ niệm 15 năm ngày người nghệ sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn trở về với cát bụi.
Đêm đó, Ái Phương và Ju Uyên Nhi hát ca khúc mở đầu “Để gió cuốn đi”. Thú thật, nghe Phương hát trên nền âm thanh của một ngày mới, không nhạc cụ, cách hát chân phương, nhẹ nhàng, mộc mạc như kiểu đồng dao khiến những khán giả như tôi được trở về với thuở ấu thơ, thuở “nhân chi sơ” chỉ biết vui sống hồn nhiên và yêu thương thật thà.
Ca khúc đã từng nghe trước đó không ít lần nhưng lúc đó không chỉ có tôi mà còn có rất nhiều khán giả ở khán phòng đã thực sự cảm thấy rưng rưng.
Tôi có hỏi Ái Phương vì sao cô không thử hát và theo nhạc Trịnh, Phương thật thà: “2 năm trước, trong một chương trình truyền hình trực tiếp, tôi từng hát bể nhạc Trịnh. Điều đó quả thực là một điều kinh khủng với một nghệ sĩ, và nhất là với nhạc Trịnh Công Sơn. Và với đêm nhạc của anh Kyo York, nó giống như một “cú gỡ” của Ái Phương.
Cho đến tận bây giờ, việc hát một tác phẩm của một nhạc sĩ nghiêm túc và tài năng như Trịnh Công Sơn với tôi vẫn còn đầy rẫy áp lực và sự run rẩy. Vì hát nhạc Trịnh theo tôi cần có sự trải nghiệm thực sự tốt, và bản thân tôi vẫn còn hơi non nớt...”.
Phương là thế, thẳng thắn và khiêm nhường. Với Phương, sự giản dị cũng luôn được cô đề cao, không phải là thường xuyên lên báo kể này nói kia, hay mỗi lần xuất hiện phải thật lộng lẫy mà quan trọng là công việc mình làm tốt đến đâu.
Tự nhận mình có đôi khi tỉnh táo quá, tính tình mạnh mẽ, đàn ông quá thế nên không gây được sự chú ý của mọi người nhưng đó là bản tính của Ái Phương, sinh ra đã là như vậy.
Phương nói, cô chưa bao giờ tự đặt cho mình quá nhiều câu hỏi: “Tại sao không làm cái này? Tại sao không làm cái kia...” vì bản thân cô cho rằng nghệ sĩ tùy theo từng giai đoạn sẽ đi theo một mục tiêu cụ thể.
Ái Phương tự hào rằng, giai đoạn nào cô cũng đã làm tốt hết mức có thể. Phương không muốn bản thân mình ôm đồm nhiều quá, bởi như thế sẽ làm phá hỏng mọi thứ, cái Phương cần là khán giả nhớ đến mình.
Ái Phương tin rằng, sự cố gắng của cô sẽ luôn có những khán giả trung thành chờ đợi và ủng hộ mình. “Hãy cứ làm thôi và khi ấy chắc chắn sẽ có phản hồi từ khán giả dành cho mình”. Đó cũng là lý do Phương được mọi người yêu thương vì họ tin tưởng ở cô và đơn giản là vì cô biết mình đang đứng ở đâu...
Nhiều người nổi tiếng thường mất bạn bè vì các lý do khác nhau như không có thời gian dành cho nhau, tính cách không hợp nhau nữa, tỵ hiềm, đố kỵ… Thế nhưng, theo tôi biết và cũng như lời Ái Phương tâm sự, cô có rất nhiều bạn. Có những người bạn rất thân, thân đến mức có thể “hy sinh vì nhau”.
Ái Phương chia sẻ, bản thân chị luôn Ái Phương luôn thầm cảm ơn những bạn thân thiết trong nghề như Trung Quân, Vũ Cát Tường... là những người có sức ảnh hưởng đến âm nhạc của Ái Phương- những người đi theo âm nhạc đẹp và văn minh.
“Họ không chỉ là người có tài năng, mà còn là những nghệ sĩ có bản lĩnh, sống hết mình vì nghệ thuật và luôn giữ được lập trường quan điểm trong mọi hoàn cảnh.
Những sản phẩm mà họ làm ra là tình yêu âm nhạc, mà trong đó sự lao động nghệ thuật có thể nói đến mức độ chắt chiu, kiên trì, cẩn thận vô cùng. Khán giả gắn bó với nhạc của họ theo một cách tự nhiên, điều gì tự nhiên thì sẽ bền vững, chứ không như trào lưu…
Nhạc của họ là thứ âm nhạc hiện đại, trẻ trung nhưng cũng đầy chất thơ. Đó cũng chính là mục tiêu tôi hướng bản thân mình đến: âm nhạc văn minh, gần gũi nhưng vẫn có sự chau chuốt cả về nội dung và hình thức”.
“Đã quen sống với cô đơn rồi....”
Nhắc đến Ái Phương, những người trong giới luôn có cùng nhận xét: “Một cô gái vui vẻ, lanh lợi và hoạt bát và hơi phức tạp” hay: “Thật khó đoán được Phương đang nghĩ gì hay có chuyện gì không vui, vì lúc nào gặp Phương cũng thấy cười”.
Phương tự nhận, bản thân cô là một con người quái dị, đôi lúc hơi kỳ quặc và khó hiểu. Nhưng cô tự nhận, bản thân cô sống đơn giản đến mức người khác phải ngạc nhiên.
Từ đầu đến cuối buổi nói chuyện, Phan Lê Ái Phương luôn khiến tôi cảm thấy thích thú vì thái độ lạc quan của mình. Giọng ca “Cô đơn” cho biết, nghề nào cũng có mặt trái, nhưng với hoạt động nghệ thuật thì được quan tâm nhiều hơn. Khi quyết định theo con đường này bản thân cô đã chuẩn bị trước tinh thần rất nhiều.
Lúc đầu, bản thân Ái Phương đã từng bị choáng ngợp bởi sự đông đúc của một sân khấu lớn hay bị xì-trét vì cố biến mình thành con người hoàn hảo trong mắt khán giả. Nhưng lâu dần cô nhận ra nhiều thứ và đã học hỏi được cho mình nhiều điều từ môi trường nhiều áp lực và cạnh tranh này.
Ái Phương luôn cho rằng cô cần phải tĩnh tâm, nhất là đối với những thị phi trong showbiz. Đó là lý do chưa bao giờ người hâm mộ thấy Ái Phương bình luận hay đăng tải nội dung gì liên quan đến thị phi của showbiz lên trang cá nhân của mình.
Cô thẳng thắn: “Tôi sống đơn giản và không suy nghĩ, toan tính quá nhiều nên trong mọi chuyện tôi luôn thẳng thắn nhìn nhận đúng sai và đối mặt với nó. Tôi nghĩ, có nhiều cách để giải quyết mọi chuyện thay vì post lên facebook và nói qua nói lại...”
Năm ngoái, gia đình của Ái Phương gặp phải một biến cố lớn. Mẹ - trụ cột của gia đình, đã không còn nữa. Không chỉ là cảm giác đau buồn, xót xa mà mọi thứ đối với cô gần như sụp đổ.
“Đến bây giờ tôi vẫn cảm thấy ngỡ ngàng và khó tin lắm. Tôi vẫn thấy mẹ còn đâu đây. Mẹ tôi bị bệnh khá lâu rồi qua đời. Đã chuẩn bị trước tâm lý nhưng tôi không tránh khỏi bị “sốc”.
Tôi nghĩ sẽ rất lâu nữa, tôi mới có sự cân bằng trở lại vì mẹ là người có ảnh hưởng rất lớn với cuộc đời tôi. Mẹ tôi là người mạnh mẽ và rất lạc quan. Vì thế mỗi khi gặp khó khăn và trở ngại, tôi luôn nhớ về mẹ để được mạnh mẽ hơn.
Trước khi lên sân khấu tôi thường thầm cầu xin Tổ nghiệp và mẹ luôn bên mình để cảm thấy an lòng”, giọng ca “Cô đơn” xúc động nói.
Vắng mẹ, cuộc sống gia đình trống trải và đơn điệu hơn. Ái Phương là người phụ nữ duy nhất trong nhà, quản lý chi tiêu, sắp xếp cuộc sống, chăm sóc bố và em trai. Ái Phương cho hay, sống vì người thân giúp cô cảm thấy cuộc đời mình có ý nghĩa hơn. Phương luôn tâm niệm mình phải thành công để tự chăm lo cho bản thân và giúp đỡ cho gia đình, đó là một trách nhiệm hạnh phúc.
Nữ ca sĩ trẻ cũng tâm sự, 2015 cũng là năm cô chia tay mối tình kéo dài 10 năm của mình. Đối với Phương, đó là mối tình cô đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc thế nên, khi rời xa, cô không tránh được những ý nghĩ không tốt đẹp và buồn chán một thời gian dài.
“Khi yêu tôi lãng mạn và cuồng nhiệt. Như mọi cô gái, tôi cũng ít nhiều có tính chiếm hữu và sẵn sàng làm mọi điều cho người yêu với sự kiên nhẫn không tưởng. Ngược lại tôi cũng sẽ dứt khoát kết thúc một mối quan hệ khi tình cảm không còn như ban đầu”.
Mải mê phát triển sự nghiệp sáng tác, ca hát nên Ái Phương có quá ít thời gian để giao lưu, mở rộng các mối quan hệ. Cô bộc bạch: “Nhiều người nói rằng, Ái Phương bây giờ chỉ có công việc và biết đến công việc thôi.
Tôi lại nghĩ, có lẽ tình duyên của tôi cũng sẽ tới chậm giống như mọi khía cạnh khác trong cuộc sống của tôi, và tôi mong nó sẽ bền lâu, không như nhiều viễn cảnh khác mà tôi đã chứng kiến. Nên việc của tôi bây giờ là cứ sống trọn với đam mê, cứ khám phá, trải nghiệm hết mình đi là đủ”.
Với Phan Lê Ái Phương, một năm vừa qua là quãng thời gian có nhiều biến động, nhiều khó khăn và nhiều sự thay đổi. Với Phương, mọi thứ bây giờ đã tốt hơn rất nhiều. “Một cốc nước còn phân nửa hay chỉ mới đầy phân nửa, đều là cách nghĩ của mình”, Ái Phương nói.