Cả người bán và người mua đều thờ ơ

Từ 1-7-2010, các loại mũ bảo hiểm sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh mới trên thị trường Việt Nam gắn dấu hợp quy (CR) thay cho dấu hợp chuẩn (CS) đối với sản xuất trong nước và tem “đã kiểm tra” (đối với hàng nhập khẩu). Tuy nhiên, sau gần 1 tháng, quy định này dường như chưa đi vào cuộc sống.

Nhiều loại mũ bảo hiểm bày bán trên phố Nguyễn Đức Cảnh (quận Lê Chân) không bảo đảm quy chuẩn Ảnh: Hoàng Phước

Mũ bảo hiểm gắn dấu CR thưa thớt

Với đủ các kiểu dáng, màu sắc thời trang, những chiếc mũ bảo hiểm với giá chỉ vài chục nghìn đồng/chiếc đang được công khai bày bán trên rất nhiều  đường phố, vỉa hè…

Dạo quanh nhiều tuyến phố ở Hải Phòng như Quang Trung, Nguyễn Đức Cảnh, Lạch Tray, Tô Hiệu, Tôn Đức Thắng… có thể dễ dàng bắt gặp  nhiều điểm, sạp hàng bày bán các loại mũ bảo hiểm “thời trang” đang được số đông thanh, thiếu niên sử dụng, bao gồm các nhãn hiệu như: SYM, Adidas, One, Sports, Protect, Attila, Asian... hoặc mũ có nhãn hiệu gần giống với các nhãn hiệu uy tín về cách đọc và chữ viết như Indees, Adess… và một số nhãn hiệu mũ ghi bằng tiếng Việt. Mũ bảo hiểm được bày bán hầu hết là hàng sản xuất trong nước, mang dấu CS; số lượng mũ nhập khẩu, dán tem “đã kiểm tra” không đáng kể.

Có thể thấy, ít loại mũ có dấu CR (dấu CR, thể hiện mũ bảo hiểm sản xuất trong nước, nhập khẩu đã được công bố hợp quy, chứng nhận hợp quy theo quy định tại quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 2:2008/BKHCN).  Phổ biến nhất của thị trường mũ bảo hiểm hiện nay là loại mũ kết bọc vải gần giống mũ lưỡi trai. Loại mũ này chỉ có cối bằng nhựa mà không có lớp xốp chống va đập. Nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy những loại mũ đó không đạt quy chuẩn. Nhiều mũ không có bất cứ một loại dấu nào và cũng không có nhãn hàng hóa. Giá bán loại mũ “biến tướng” này chỉ khoảng 40.000 đồng đến 50.000 đồng, kiểu dáng lại gọn nhẹ, nhiều sắc màu nên rất nhiều người mua sử dụng, nhất là giới trẻ.

Theo các chủ hộ kinh doanh do tình hình tiêu thụ mũ bảo hiểm hiện nay rất chậm, hơn nữa số lượng mũ mang dấu CS sản xuất trước 15-11-2008 tồn đọng quá nhiều, nên các cửa hàng chưa nhập bán mũ CR.

Tăng cường công tác quản lý, kiểm tra

Trên địa bàn thành phố hiện đang song hành sử dụng mũ bảo hiểm có các loại dấu chất lượng: dấu phù hợp tiêu chuẩn CS,  tem “đã kiểm tra”, dấu hợp quy CR. Để thống nhất quản lý chất lượng mũ bảo hiểm, bảo đảm  quyền lợi cho người tiêu dùng, ngày 31-12-2009, Bộ Khoa học- Công nghệ ban hành Thông tư số 23/2009/TT-BKHCN quy định việc sử dụng thống nhất dấu chất lượng đối với mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe máy. Từ thời điểm này, tất cả mũ bảo hiểm sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh trên thị trường đều sử dụng dấu hợp quy CR. Những loại dấu khác như CS đối với hàng hóa sản xuất trong nước và tem “đã kiểm tra” đối với hàng hóa nhập khẩu gắn trên mũ bảo hiểm sẽ không còn hiệu lực từ 1-7-2010. Việc chuyển đổi dấu trên mũ bảo hiểm chỉ thực hiện với các tổ chức, cá nhân sản xuất, nhập khẩu, phân phối mũ bảo hiểm, chứ không liên quan đến người tiêu dùng, vì thế những loại mũ bảo hiểm mà người dân đang sử dụng có dấu CS hay tem “đã kiểm tra” vẫn được lưu thông bình thường.

Các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm cần nhanh chóng hoàn tất các thủ tục thực hiện việc chuyển đổi mũ bảo hiểm gắn dấu CS hoặc dán tem “đã kiểm tra” sang gắn dấu CR theo hướng dẫn của cơ quan chức năng và chịu trách nhiệm về chất lượng đối với mũ bảo hiểm đã được chuyển đổi sang gắn dấu CR khi lưu thông trên thị trường. Các cơ quan chức năng phối hợp với cơ quan quản lý thị trường tổ chức thực hiện việc kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh mũ bảo hiểm theo quy định.

Điều cốt lõi là làm thay đổi nhận thức, thói quen của người tiêu dùng. Bởi không ít người tiêu dùng đã vô tình “tiếp tay” cho những cơ sở kinh doanh mũ bảo hiểm giá rẻ chỉ vì quan niệm đội mũ bảo hiểm  chỉ mang tính  đối phó, nên tạo ra một thị trường tiêu thụ cho các loại mũ bảo hiểm giả, nhái, không phù hợp với quy chuẩn.  Mỗi người dân cần nhận thức tác dụng của mũ bảo hiểm theo quy chuẩn nhằm làm giảm đáng kể tỉ lệ tử vong, chấn thương sọ não do TNGT gây ra, bảo vệ tính mạng của chính bản thân mình. Người tiêu dùng nên mua mũ bảo hiểm ở các cửa hàng, đại lý chính hãng có gắn dấu hợp quy, không nên mua mũ bảo hiểm kém chất lượng.

Hoàng Hà