Không chỉ là phát hiện nhanh, ngăn chặn, xử lý kịp thời các vụ vi phạm mà nhiều năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và các quy định chống khai thác IUU của tỉnh Cà Mau cũng được đẩy mạnh dưới nhiều hình thức.
Quyết tâm cao gỡ cảnh báo “thẻ vàng”
Với quyết tâm cao gỡ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, thời gian qua, cùng với các cấp, các ngành, các lực lượng chức năng, Đồn Biên phòng Cái Đôi Vàm (BĐBP Cà Mau) đã triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, toàn diện các nhiệm vụ, giải pháp.
Cơ quan chức năng tỉnh thường xuyên mở các đợt cao điểm tuyên truyền đến người dân không khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), đồng thời xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; quyết liệt trong truy xuất nguồn gốc hải sản; tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của các tàu cá...
 |
Lực lượng Biên phòng Cái Đôi Vàm (BĐBP Cà Mau), quan tâm, đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho ngư dân về quy định về đánh bắt, tránh trường hợp vi phạm vùng biển nước ngoài. |
Trung tá Trần Văn Khởi - Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cái Đôi Vàm (BĐBP Cà Mau) cho biết: Trên địa bàn huyện Phú Tân có 394 phương tiện. Đến nay, đơn vị đã tuyên truyền, phát tờ rơi cho hơn 300 lượt chủ tàu, thuyền trưởng với nội dung tuyên truyền các quy định về khai thác IUU.
Đồng thời, đơn vị tuyên truyền cấp phát và hướng dẫn cho chủ tàu cá, thuyền trưởng nội dung thư ngỏ của Chủ tịch UBND tỉnh về việc kêu gọi tích cực hưởng ứng chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Đơn vị đốc thúc thực hiện Công văn 9525 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc tiếp tục tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần 5; Công văn 9659 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc tiếp tục tập trung khắc phục các tồn tại, hạn chế và thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU.
Cùng với đó, đơn vị thường xuyên phối hợp với các lực lượng Kiểm ngư, Công an, Phòng Nông nghiệp trao đổi thông tin, xác minh các vụ việc liên quan đến tàu cá vi phạm khi khai thác thủy sản trên biển. Qua đó, đơn vị cũng đã phối hợp với địa phương trên địa bàn huyện Phú Tân, tuyên truyền giáo dục cho bà con ngư dân chấp hành nghiêm các quy định trong thực hiện nhiệm vụ IUU về việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định.
Hiện, tất cả các tàu cá ra vào hoạt động trên biển thì chủ, thuyền trưởng đều ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài”.
Sự đồng thuận của ngư dân
 |
Lực lượng Đồn Biên phòng Rạch Gốc (BĐBP Cà Mau) tuần tra, kiểm soát tàu thuyền ra vào cửa biển (Ảnh: Đăng Bảy). |
Tại thị trấn biển Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển), các cấp, chính quyền địa phương đã và đang tập trung quyết liệt cho công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Hiện, tại thị trấn Rạch Gốc có tổng số 145 tàu cá (trong đó, 63 tàu trên 15m; 54 tàu từ 12-15 m; 28 tàu dưới 12m). Tàu cá trên 15 m đã được lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đạt 100%.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tàu cá sang bán, nhất là sang bán ra ngoài huyện, ngoài tỉnh, việc liên hệ với các địa phương có người mua bán tàu rất khó khăn.
Ngư dân Ngô Văn Năm (khóm 4, thị trấn Rạch Gốc), có 3 tàu công suất trên 25 CV làm nghề đáy hàng khơi, cho biết: “Ngư dân ở đây quan tâm và hiểu rõ về các nội dung chống IUU. Ða phần, bà con tại đây chấp hành nghiêm, tuy nhiên, còn một vài trường hợp “con sâu làm rầu nồi canh”.
Từ đầu năm đến nay, thị trấn Rạch Gốc đã tổ chức tuyên truyền các nội dung liên quan đến chống IUU bằng nhiều hình thức, với 39 cuộc và gần 600 người dân tham gia, tiếp cận.
Ông Huỳnh Thanh Đảm - Chủ tịch UBND thị trấn Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển), cho biết: “Thời gian qua, Tổ IUU của địa phương luôn nắm chặt địa bàn, nhất là tập trung công tác này ở những nhóm tàu có nguy cơ vi phạm cao. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền pháp luật, từ đó ngư dân và chủ tàu nắm vững các nội dung, quy định liên quan đến chống IUU. Cùng với đó, tổ chức cho ngư dân và chủ tàu ký, cam kết không vi phạm khai thác IUU. Đặc biệt, kiên quyết phát hiện và xử lý những trường hợp vi phạm”.
 |
Thị trấn Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển) cần sự hỗ trợ kịp thời của cơ quan chức năng về trang thiết bị phục vụ công tác số hóa quản lý tàu cá. |
“Để công tác chống IUU hiệu quả, thực chất, bền vững, thời gian tới, thị trấn Rạch Gốc cần sự hỗ trợ kịp thời của cơ quan chức năng về trang thiết bị phục vụ công tác số hóa quản lý, tuần tra, kiểm soát, nắm chắc tình hình trên biển nhằm kịp thời ngăn chặn tàu cá ngư dân đánh bắt vi phạm vùng biển nước ngoài” - ông Huỳnh Thanh Đảm chia sẻ.
Kiên quyết xử lý các vi phạm
Ông Phạm Quốc Sử - Phó Giám đốc Sở Tư pháp Cà Mau, Tổ trưởng Tổ xử lý vi phạm IUU chia sẻ: “Trong việc chống khai thác IUU, vẫn còn nhiều thách thức nhưng với sự vào cuộc của các cấp chính quyền và sự đồng thuận của ngư dân…, Cà Mau đang hướng đến một tương lai phát triển kinh tế biển bền vững.
Từ khi TAND Tối cao có hướng dẫn áp dụng một số quy định của bộ luật hình sự về truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi liên quan đến khai thác, mua bán, vận chuyển trái phép thủy sản thì công tác điều tra, xử lý được thuận lợi hơn”, ông Phạm Quốc Sử cho biết.
Hiện, tỉnh Cà Mau có 5 Cảng cá hoạt động, trong đó có 2 Cảng cá loại II (thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời); thị trấn Rạch Gốc (huyện Ngọc Hiển) và 1 Cảng cá loại III (thị trấn Cái Đôi Vàm, huyện Phú Tân) đã đáp ứng đủ điều kiện cho tàu cá hoạt động từ vùng khơi trở ra. Các cảng cá này được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Công bố là nơi phục vụ việc xác nhận và chứng nhận nguồn gốc thủy sản theo quy định.
 |
Trên địa bàn tỉnh Cà Mau hiện có có 4.222 tàu cá, trong đó có 1.545 tàu cá dài từ 15m trở lên đang hoạt động khai thác hải sản. |
Trước đó, Chủ tịch tỉnh Cà Mau đã ban hành Công văn yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tư pháp, Sở Thông tin và Truyền thông, Sở Tài chính; Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh; Công an tỉnh; UBND các huyện, thành phố Cà Mau, tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần 5 của Ủy ban châu Âu.
Theo đó, Chủ tịch tỉnh Cà Mau, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan, rà soát, phân loại tàu cá thuộc các nhóm tàu nguy cơ cao đưa ra khỏi danh sách, đảm bảo hoạt động đúng quy định, đồng thời xác minh tàu không còn tồn tại hoặc không còn đủ điều kiện đăng ký hoạt động.
Đối với các tàu còn nằm trong danh sách nguy cơ cao, khẩn trương hướng dẫn biện pháp xử lý cụ thể; phải có biện pháp xử lý đảm bảo truy xuất đến kết quả cuối cùng của từng trường hợp. Các trường hợp tàu đã áp dụng hết các biện pháp theo hướng dẫn, nhưng chưa truy xuất được hiện trạng tàu, lập danh sách báo cáo về cấp trên.
Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thực hiện đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật cho tàu cá “03 không”, tàu cá hết hạn giấy phép khai thác thủy sản và giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật.
Xử lý trách nhiệm Ban Quản lý các cảng cá, Văn phòng IUU để tàu cá vi phạm khai thác IUU ra vào cảng, bốc dỡ sản phẩm thủy sản khai thác mà không xác minh, xử lý theo quy định.
Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Công an tỉnh, đẩy nhanh tiến độ điều tra, xác minh, xử lý các hành vi khai thác IUU từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 của EC đến nay, đặc biệt là hành vi môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Đối với các vụ việc, vụ án đang xử lý, phải dự kiến được thời gian hoàn thành các bước điều tra, xác minh, xử lý để làm cơ sở theo dõi, kiểm soát tiến độ thực hiện.
UBND các huyện, thành phố Cà Mau, thực hiện các biện pháp xử lý cụ thể đối với các tàu cá thuộc nhóm nguy cơ cao theo hướng dẫn của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đồng thời, tập trung nguồn lực, tăng cường lực lượng, hỗ trợ chính quyền cơ sở; hướng dẫn các chủ tàu cá “03 không”, tàu cá hết hạn giấy phép khai thác thủy sản, giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật thực hiện việc đăng ký, đăng kiểm.
Chỉ đạo chính quyền cơ sở, đơn vị chức năng, cá nhân được giao nhiệm vụ, tiếp tục thực hiện tốt công tác số hóa, theo dõi, quản lý nhóm tàu cá nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU. Đồng thời, tiếp tục theo dõi, nắm chắc tình hình tại địa bàn trọng điểm, kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa tàu cá, ngư dân có ý định đi khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã chịu trách nhiệm thực hiện hoàn thành các nội dung hướng dẫn của ngành chức năng trong quản lý tàu cá, trong xử lý các phương tiện vi phạm, thực hiện số hóa trên địa bàn.
