Cà Mau kiên quyết chống khai thác IUU
(PLVN) - Quyết liệt triển khai các giải pháp gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC), Cà Mau đang vào cuộc mạnh mẽ với nhiều biện pháp đồng bộ, từ tuyên truyền pháp luật, kiểm soát tàu cá, giám sát hành trình đến áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử. Sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức và hành động của ngư dân cho thấy quyết tâm xây dựng nghề khai thác biển bền vững, hiện đại và có trách nhiệm.
Nâng cao nhận thức, ngư dân cam kết không vi phạm IUU

Thời gian qua, tỉnh Cà Mau tăng cường tuyên truyền, phổ biến pháp luật tại các cửa biển lớn như Sông Đốc, Gành Hào, Cái Đôi Vàm, Rạch Gốc. Nhờ sự vào cuộc đồng bộ của các lực lượng chức năng, nhận thức của ngư dân về phòng, chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) được nâng lên đáng kể.
Tại cửa biển Sông Đốc, lực lượng chức năng đến từng phương tiện để tuyên truyền, hướng dẫn quy định pháp luật, giúp ngư dân hiểu rõ hậu quả của việc khai thác vi phạm vùng biển nước ngoài – nguyên nhân chính dẫn đến cảnh báo “thẻ vàng”.
Cùng với đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau phối hợp các ngành, địa phương tăng cường kiểm soát tàu cá, cung cấp thông tin hoạt động tuần tra của lực lượng chức năng nước ngoài, cảnh báo các vụ việc bị bắt giữ. Qua đó giúp ngư dân chủ động phòng tránh rủi ro.
Ngư dân Lê Thanh Hùng (phường Vĩnh Hiệp, tỉnh An Giang) chia sẻ: “Nhờ cán bộ đến tận tàu tuyên truyền, chúng tôi hiểu rõ trách nhiệm khi ra khơi. Tôi luôn nhắc anh em tuyệt đối không vượt ranh, không khai thác trái phép ở vùng biển nước ngoài”.

Ông Nguyễn Hữu Tân (chủ phương tiện ở xã Sông Đốc) cho biết: “Hiện nay hầu hết bà con đều chấp hành nghiêm việc ghi nhật ký, báo cáo cảng. Đây là điều kiện bắt buộc để sản phẩm thủy sản đủ tiêu chuẩn xuất khẩu; đặc biệt nhận thức về vấn đề này của người dân đã được nâng cao”…
Kiểm soát tàu cá chặt chẽ, giám sát hành trình 24/24
Tỉnh hiện có 100% tàu cá đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS) và duy trì kết nối 24/24 giờ. Ngư dân chủ động thực hiện đầy đủ thủ tục kiểm soát, ghi nhật ký khai thác, truy xuất nguồn gốc; số vụ vi phạm vùng biển nước ngoài giảm sâu.
Ông Phạm Văn Mười - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Cà Mau, nhấn mạnh: “Tỉnh kiên quyết kiểm tra, xử lý các trường hợp ngắt kết nối thiết bị hoặc có dấu hiệu vượt ranh. Việc tuân thủ quy định IUU không chỉ nhằm phục vụ xuất khẩu mà còn đảm bảo sự phát triển bền vững của nghề biển”.


Thời gian tới, lực lượng Kiểm ngư, Biên phòng và chính quyền cơ sở sẽ tiếp tục phối hợp tuần tra, giám sát vùng bờ – vùng lộng – vùng khơi; kiểm soát chặt tình trạng ngắt kết nối VMS, xử lý nghiêm tàu có dấu hiệu vượt sang vùng biển nước ngoài; giám sát sản lượng qua cảng, cơ sở thu mua và nhà máy chế biến.
Siết chặt quản lý bằng hệ thống điện tử eCDT
Toàn tỉnh hiện có hơn 4.400 tàu cá thực hiện đầy đủ quy trình trên Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT). Qua đối soát dữ liệu hằng ngày giữa cảng cá và trạm biên phòng, không phát hiện trường hợp tàu không cập cảng bốc dỡ theo quy định.
Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 2310/QĐ-TTg về Tháng cao điểm chống khai thác IUU, UBND tỉnh Cà Mau cũng ban hành Kế hoạch 0152/KH-UBND triển khai theo nguyên tắc “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ hiệu quả và rõ tiến độ.
Một số kết quả nổi bật: 100% tàu cá hoàn thành đăng ký, đăng kiểm, cập nhật dữ liệu; 100% tàu từ 15m trở lên lắp đặt VMS, tàu không đủ điều kiện bị kiên quyết không cho ra khơi; danh sách tàu nguy cơ cao được niêm yết công khai tại cộng đồng dân cư; 100% quyết định xử phạt được cập nhật lên hệ thống eCDT.
Hạ tầng công nghệ tại cảng được nâng cấp, hỗ trợ ngư dân thao tác thuận lợi, đảm bảo dữ liệu minh bạch và không để xảy ra tình trạng tàu “lọt” kiểm soát.


Ông Đỗ Văn Sử – Chủ tịch UBND xã Sông Đốc, cho biết xã xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ trọng tâm, gắn trách nhiệm từng cán bộ với từng tàu cá: “Chúng tôi tuyên truyền đến từng chủ tàu, thuyền trưởng; hướng dẫn quy trình cập cảng, ghi nhật ký, duy trì kết nối VMS. Xã phối hợp biên phòng, kiểm ngư rà soát danh sách tàu nguy cơ cao để kịp thời nhắc nhở và giám sát. Ý thức ngư dân đã thay đổi rõ rệt, số vụ vi phạm giảm mạnh”.
“Tuân thủ IUU không chỉ để gỡ ‘thẻ vàng’, mà còn là trách nhiệm bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đảm bảo sinh kế lâu dài cho cộng đồng ngư dân”, ông Sử nói.