Nơi đây đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông (TNGT) đáng tiếc, công tác cứu hộ cứu nạn gặp rất nhiều khó khăn. Tuy nhiên, từ khi Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man (huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) được thành lập, những khó khăn đã được khắc phục, hàng trăm nạn nhân TNGT đã được cứu sống kịp thời.
Công khai số điện thoại để cứu người
Theo anh A Chải - Bí thư Đoàn thanh niên xã Đăk Man, Đội trưởng Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã, trước đây, đối với người Xê Đăng, việc cứu chữa người bị tai nạn đều bị từ chối do hủ tục.
Người Xê Đăng quan niệm người bị TNGT, bom mìn, thú rừng cắn... thì không được ai cứu giúp, trừ người nhà nạn nhân. Nếu mình cứu giúp, cái hồn oan uổng đó sẽ nhập vào mình, bắt mình đi theo. Thậm chí, có nơi người dân còn không cho khiêng người chết qua địa phận làng mình.
Vì vậy, trước đây người dân Xê Đăng rất sợ cứu giúp nạn nhân TNGT trên đường Hồ Chí Minh qua đỉnh đèo Lò Xo. Tuy nhiên, khi TNGT xảy ra ngày càng nhiều, chứng kiến những cảnh thương tâm, những nạn nhân cần sự cứu giúp, người dân đã phá bỏ hủ tục cùng với lực lượng chức năng cứu giúp người bị nạn.
“Ban đầu dân làng cũng phản ứng nhiều lắm, nhiều người nghi kỵ nhưng khi chứng kiến cảnh những người bị nạn cần sự giúp đỡ thì thanh niên chúng tôi quyết tâm xóa bỏ những hủ tục trước đây. Dần dần người dân cũng thay đổi suy nghĩ, nhiều người đã hăng hái tham gia cứu người bị nạn”, anh A Chải cho biết.
Đến năm 2014, Huyện đoàn Đăk Glei quyết định thành lập Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man với 10 thành viên là những cán bộ đoàn, công an xã và nhân viên y tế xã để hỗ trợ kịp thời các nạn nhân không may bị TNGT. Ngay sau khi thành lập, các thành viên được trang bị áo đồng phục, băng rôn, tài liệu, cán, nẹp, các thiết bị y tế... và được tập huấn về kỹ năng sơ, ứng cứu khi gặp người bị TNGT.
Những ngày đầu thành lập, các thành viên còn khá bỡ ngỡ với công việc. Tuy nhiên, sau thời gian, ai nấy đều mạnh dạn học hỏi và nhiệt huyết, tận tình. Với địa bàn khá rộng nên các thành viên trong Đội đều công khai số điện thoại cho tất cả các hộ dân để khi biết, họ kịp thời báo về cho Đội.
“Trong những đợt tuyên truyền bà con chấp hành an toàn giao thông, chúng tôi lồng ghép, vận động bà con nếu có trường hợp nào bị TNGT hãy gọi ngay cho đội để ứng cứu, giúp đỡ kịp thời”, anh A Chải cho biết.
Chị Dương Thị Thu Hiền (thành viên Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man) cho biết: “Mỗi khi có TNGT, các thành viên trong Đội đều cố gắng có mặt kịp thời để ứng cứu, hỗ trợ nạn nhân. Có mặt tại hiện trường, các thành viên chia nhau ra mỗi người một việc. Người tìm vật báo hiệu khu vực có TNGT để các phương tiện lưu thông chậm lại; thành viên thì phân luồng giao thông, tránh tình trạng dồn ứ, ách tắc giao thông; các thành viên khác thì lo cho người bị nạn, ứng cứu kịp thời, chở nạn nhân đến trạm xá gần nhất; có người lại bảo vệ tài sản của nạn nhân”.
 |
| Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man cứu người bất kể ngày đêm |
Theo các thành viên trong Đội, khó khăn lớn nhất hiện nay là địa bàn khá rộng, nhiều trường hợp tai nạn ở cách xa trung tâm xã hay trạm y tế, các thành viên trong Đội không thể sử dụng cáng để đưa nạn nhân đi cấp cứu mà phải tự huy động xe máy cá nhân của Đội. Nhiều lúc các thành viên trong Đội không có xe máy, việc lưu thông, chở đi cũng gặp bất tiện.
“Điều chúng tôi mong muốn không phải là thành tích được nhiều người biết tới, mà là đèo Lò Xo này sẽ là cung đường an toàn cho tất cả người tham gia giao thông”, anh A Chải cho biết.
Cứu người bất kể ngày đêm
Nhờ sự phản ứng nhanh, cứu hộ kịp thời của Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man nên hàng trăm người gặp nạn đã được cứu chữa kịp thời. Có nhiều vụ tai nạn xảy ra ban đêm, cả Đội cũng nhanh chóng có mặt, phối hợp với các nhân viên y tế, cảnh sát giao thông để ứng cứu, giúp đỡ.
Điển hình như ngày 23/6/2015, khi nhận được tin có một chiếc xe khách rớt xuống vực trên đèo Lò Xo phía Quảng Nam, trên xe có 34 nạn nhân, ngay lúc đó, cả 10 thành viên trong Đội liền chạy đến, phối hợp với Trung tâm Y tế huyện Phước Sơn (tỉnh Quảng Nam) hỗ trợ, đưa nạn nhân đi cấp cứu.
“Lúc đó dù trời tối, có thành viên nhà ở khá xa nhưng vẫn chạy đến để giúp đỡ mọi người. Nhiều lần 2, 3h sáng, đang ngon giấc nhưng nghe gọi điện chúng tôi cũng tức tốc đến ngay. Nhiều bạn đi làm rẫy, trước nhiều trường hợp khẩn cấp cũng bỏ việc để chạy về hỗ trợ”, chị Hiền chia sẻ.
Gần đây nhất, lúc 2h30 sáng ngày 1/3 tại km 1419+500 thuộc địa bàn xã Đăk Man, xe khách 45 chỗ biển kiểm soát 90B-005.32 đang trên hành trình từ tỉnh Hà Nam đi tỉnh Gia Lai tới địa điểm trên bất ngờ lao xuống vực khiến 1 người chết và 19 người bị thương. Trong vụ TNGT này, nhờ có Đội mà những hành khách bị thương nhanh chóng được đưa từ dưới vực sâu lên tuyến đường Hồ Chí Minh rồi chuyển đi cấp cứu kịp thời.
Bác sĩ Lê Huy Thanh - Trưởng Trạm y tế xã Đăk Man, cho biết: “Kinh nghiệm ứng cứu của những thành viên trong Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man ngày càng được tích lũy, điều này giúp ích rất nhiều cho lực lượng y tế địa phương. Vụ tai nạn ngày 1/3 vừa qua, chỉ trong 2 giờ đồng hồ các nạn nhân ở dưới vực sâu đã được đưa lên, để đưa đến bệnh viện. Đội ứng cứu rất nhanh và đảm bảo cho các nạn nhân”.
Theo ông A Lê Mai - Chủ tịch UBND xã Đăk Man, từ khi Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man, nhận thức của người dân Xê Đăng đã khác trước. Người dân trên địa bàn xã đã không còn e ngại khi cứu người. Vượt qua được sự e ngại và nỗi sợ. Khi có người bị tai nạn, họ cùng nhau sơ cứu, ứng cứu. Bà con đã ý thức được sự nghiêm trọng của TNGT, đã vượt qua được hủ tục trước đây.
“Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man khi tham gia cứu người luôn để ý giữ lại hiện trạng để các cơ quan chức năng tìm hiểu nguyên nhân từng vụ việc. Đội cũng giúp cất giữ đồ đạc cho người bị thương. Với những người được Đội cứu sống, các thành viên Đội thực sự là những cứu tinh của họ”, ông Mai cho biết.
Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man hoạt động dựa trên sức trẻ và tình thương người, tuy không có sự hỗ trợ nào nhưng các thành viên trong Đội đều tự nguyện tham gia. Chẳng kể nửa đêm hay mưa gió, chỉ cần nghe thấy trên địa bàn xảy ra TNGT, các thành viên trong Đội đều vượt qua khó khăn, nguy hiểm, lăn mình trong sương gió để giúp đỡ những hành khách, những chuyến xe bị nạn trên cung đường đèo Lò Xo. Hành động của họ thật đáng trân quý và tự hào!
Theo ông Nguyễn Xuân Hướng - Chánh Văn phòng Ban An toàn giao thông tỉnh Kon Tum, trên cung đường đèo Lò Xo, Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man được thành lập là rất cần thiết trong điều kiện địa phương chưa có lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp. Khi có TNGT xảy ra và được tin báo thì Đội là một trong những người tới đầu tiên tiếp cận hiện trường và tích cực tham gia đưa người bị nạn lên, rồi đưa đi cấp cứu kịp thời. Từ đó hạn chế đến mức thấp nhất thương vong xảy ra đối với nạn nhân.
“Sau hơn 4 năm tham gia ứng cứu hàng chục vụ TNGT trên đèo Lò Xo, 10 thành viên Đội sơ, ứng cứu nhanh TNGT xã Đăk Man đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm và ngày càng chuyên nghiệp hơn trong việc cứu giúp người gặp nạn. Đội là một mô hình mang tính nhân văn sâu sắc, không chỉ giúp người bị nạn giảm thiểu rủi ro, tổn hại đến tính mạng mà còn thể hiện tinh thần tương thân, tương ái trong cộng đồng”, ông Hướng cho biết.
