Bùng nhùng quanh cái ống khói

Hơn 2 năm qua, người dân đường Phong Phú, Q.8 liên tục khiếu nại cơ sở sản xuất bánh mỳ Tiến Phát (Cơ sở Tiến Phát, số nhà 26, đường Phong Phú) sản xuất bánh mì thải hơi nóng và gây ô nhiễm….

Vận quy định có đúng?

Các cơ quan chức năng vào cuộc, qua 8 lần kiểm tra – đo đạc, do Phòng TN&MT, Phòng Y tế, Cảnh sát môi trường – Công an Q8 chủ trì, phối hợp những đơn vị liên quan và UBND phường 12 kiểm tra độc lập, thực hiện biện pháp xử lý, nhưng các đơn vị này đều dựa vào kết quả do Viện nghiên cứu Khoa học kỹ thuật & Bảo hộ lao động TP HCM (Viện), Trung Tâm COSHEPS, IER cung cấp để kết luận chỉ tiêu về không khí, tiếng ồn của Cở sở Tiến Phát không vượt tiêu chuẩn môi trường; việc cơ sở này sử dụng máy phát điện thì bị xử phạt vi phạm hành chính do độ ồn quá mức.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, nhiều dấu hiệu cho thấy các đơn vị trên đã chủ quan khi dựa vào kết quả đo đạc do đơn vị “nghiên cứu” cung cấp theo kiểu “thiếu trước, hụt sau”, chưa đầy đủ theo quy chuẩn pháp luật để bác khiếu nại của dân.

Trong lần đo đạc đầu tiên, Viện cho kết quả đo độ ồn khu vực xung quanh (nhà bà Trần Anh) từ 52-56dBA trong khoảng thời gian từ 6h-18h so với mức ồn nền (ảnh hưởng bởi giao thông là 60-70dBA), nhưng khi đối chiếu quy định trong TCVN 5949:1998 (Tiêu chuẩn này qui định mức ồn tối đa cho phép tại các khu công cộng và dân cư) thì việc đo đạc lấy kết quả phải thực hiện tại nhiều mốc thời điểm như: từ 6h-18h, từ 18h-22h, từ 22h-6h.

Bởi vậy, bà Trần Anh đã khiếu nại. Ngày 10/4/2009, Phòng TN&MT Q8 cùng các đơn vị liên quan đã đo lại tại vị trí hơn như khu vực bếp, phòng ngủ tầng trệt, phòng ngủ ở gác…Tuy nhiên, việc tuân thủ theo quy chuẩn về thời gian lấy mẫu được quy định tại TCVN 5949:1998 vẫn không được thực hiện.

Đặc biệt, ngày 6/8/2009 đoàn công tác gồm Phòng TN&MT, Thanh tra xây dựng, Phòng Kinh tế, Phòng Y tế, UBND phường 12, quận 8 và Viện (Trung Tâm COSHEPS) phúc tra Quyết định xử phạt hành chính; đồng thời đo đạc các chỉ tiêu về tiếng ồn và nhiệt độ, đi đến kết luận: Không vượt tiêu chuẩn cho phép, kể cả khi có máy phát điện hoạt động. Tuy nhiên, kết quả đo đạc này lại “lộn tùng phèo” khi cung cấp kết quả độ ồn đối với khu vực sản xuất thì lại thực hiện tại phòng khách, gác lửng của bà Trần Anh (nhà dân) chứ không phải tại cơ sở Tiến Phát.

Dân chỉ biết lắc đầu

Theo đà đo “thiếu”, cho kết quả “lộn” vị trí, nhiều lần thực hiện đo đạc độ ồn sau này, hầu hết đơn vị đo đạc chỉ cung cấp kết quả một cách chung chung, không thực hiện đúng theo tiêu chuẩn TCVN 5949:1998.

Về việc đo lấy mẫu trên đường thoát khí thải tại các ống khói cũng bộc lộ nhiều bất cập. Tại biên bản kiểm tra ngày 03/4/2009, Phòng TN&MT Q8 cho rằng cơ sở bánh mì Tiến Phát trang bị 1 lò nướng và chỉ thực hiện việc đo nhiệt độ chứ không đo chất lượng khí thải, nhưng khi Phòng Thí nghiệm công nghệ môi trường (Đại học quốc gia TP.HCM) do bà Trần Anh mời lấy mẫu và Đội CSĐTTP về TTQLKT và CV – Công an Q 8 tiến hành kiểm tra thì cả hai đơn vị này xác định cơ sở bánh mì Tiến Phát sử dụng tới 02 lò nướng.

Có lẽ lúc nhìn thấy 1 lò, lúc kiểm tra thấy 02 lò nên việc xác định có bao nhiêu ống khói có trên nóc nhà của lò bánh mì Tiến Phát rất… “khó khăn”. Điều này được thể hiện tại các kết quả đo đạc đưa ra một cách chung chung, không xác định được cơ sở có bao nhiêu ống khói, mẫu nào được lấy tại ống khói nào… do đó, kết quả không có tính thuyết phục, gây mất niềm tin.

Theo ghi nhận của chúng tôi, trên nóc nhà cơ sở Tiến Phát có tới 4 ống khói và hai ống thoát hơi dầu nóng, các ống khói và thoát hơi này  quá thấp, khi thải khói ảnh hưởng trực tiếp đến hộ bà Trần Anh và các hộ xung quanh.

Theo Quyết định số 3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002 của Bộ Y tế ban hành, việc sản xuất bánh mì nằm trong danh mục sản xuất có phát thải các yếu tố độc hại đối với môi trường và sức khoẻ con người. Quyết định này quy định tiêu chuẩn khoảng cách tối thiểu từ nơi sản xuất bánh mì đến khu dân cư tối thiểu là 100 mét. Việc cơ sở Tiến Phát được cấp phép hoạt động sát vách nhà dân chắc chắn sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người dân. Ngoài ra, vị trí đặt 2 lò bánh mì nằm sát cạnh hành lang đường Phong Phú có vi phạm hành  lộ giới đường Phong Phú hay không cũng cần phải làm rõ.

Ngày 16/11/2010, UBND Q8 có Văn bản số 12154 căn cứ các kết quả đo đạc nói trên để bác đơn khiếu nại; bà Trần Anh khiếu nại đến lãnh đạo thành phố nên ngày 27/12/2010, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Nguyễn Thành Tài đã chỉ đạo Sở TN-MT chủ trì, phối hợp với UBND Q8 kiểm tra, xử lý nghiêm theo quy định.

Ngày 19/1/2011, Phó Chánh thanh tra Sở TNMT Lê Thị Kim Oanh tổ chức họp, nhưng chẳng biết đã kiểm tra kỹ các kết quả đo đạc hay chưa, bà Oanh vội kết luận: Đã 08 lần tiến hành đo đạc nên không cần phải tiến hành đo đạc lại. Đến nước này, người dân chỉ còn biết lắc đầu và tiếp tục khiếu nại.

Thành Trung