Các tour đưa khách TQ thăm quan |
Rộ HDV Trung Quốc “núp bóng”
Ông Võ Duy Vỹ, đại diện cộng đồng HDV Hoa ngữ tại Đà Nẵng cho biết, thông thường vào tháng 7,8,9 lượng khách Trung Quốc (TQ) đến thăm quan, du lịch tại Đà Nẵng tăng rất cao. Tuy nhiên, rất nhiều HDV Hoa ngữ phải nằm nhà suốt mấy tháng qua vì không có việc làm. Điều vô lý này được ông Vỹ lý giải, do người TQ ngang nhiên hoạt động HDV ngay trên lãnh thổ Việt Nam, khiến lao động trong nước mất việc làm. Những HDV “núp” bóng trong những Công ty du lịch hoạt động “chui” tại Đà Nẵng như Light house, Q.Đ…
Theo ông Vỹ, đa phần người TQ họ lấy danh nghĩa sang Việt Nam du lịch nhưng kỳ thực ở lại lao động phi pháp. Số lượng ước tính rất lớn.
Để hợp thức hóa trong việc đón, đưa đoàn, đối phó với pháp luật Việt Nam, những công ty du lịch nhờ những HDV chỉ ngồi không làm “bình phong” cho HDV ngoại, thường được gọi “sitting guide”.
Bà Mai Trần Thị Tưởng, một HDV tiếng Trung thông tin, trong 5 năm hành nghề của mình, bà không ít lần bức xúc với thực trạng “sitting guide” hay sleeping guide (lên xe chỉ ngồi không và ngủ); tên hoa mỹ gọi Trợ lý HDV; ngôn ngữ chợ búa gọi “tay sai” cho những người TQ hoạt động HDV du lịch “chui”. Công việc này thường rơi vào những HDV trẻ mới ra trường chưa có nhiều kinh nghiệm, khó nhận được đoàn khách.
“Chúng tôi nhiều lần phản ánh và Sở vẫn có các cuộc họp với CLB HDV du lịch để bàn biện pháp giải quyết. Thế nhưng, họp xong chúng tôi hầu như không thấy Sở có hành động gì, hoặc chỉ làm vài trường hợp để đối phó với dư luận chứ không mạnh mẽ, quyết liệt giải quyết. Phải chăng tình trạng HDV người TQ lộng hành, ngang nhiên hoạt động trái phép ở Đà Nẵng hiện nay do sự buông lỏng quản lý của Sở?”, bà Tưởng đặt nghi vấn.
Trong khi đó, trong đơn kiến nghị, nhiều HDV nêu ra, việc thuyết minh của các HDV TQ thường khó kiểm soát khả năng đưa không đúng sự thật, tuyên truyền sai lệch về văn hóa lịch sử Việt Nam. Ngoài ra, các đối tượng này còn có thể lợi dụng danh nghĩa làm HDV du lịch để có các hoạt động khác ảnh hưởng tới vấn đề an ninh quốc phòng... Trong đơn kiến nghị còn nhấn mạnh, những trường hợp nêu trên không phải hiếm hoi, nhỏ lẻ mà đang trở thành vấn nạn đối với ngành du lịch Đà Nẵng.
Đáng nói, thực trạng này cũng đã từng được ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội du lịch Đà Nẵng nói rõ tại Hội nghị đối thoại DN năm 2016, nay lại tái diễn.
Cần phải chấn chỉnh
Ngày 21/9, trao đổi với báo chí, ông Trần Chí Cường, Phó Giám đốc Sở Du lịch Đà Nẵng xác nhận, đã nhiều lần nghe phản ánh của cộng đồng HDV Hoa ngữ về vấn đề HDV TQ hoạt động “chui”.
Theo ông Cường, những năm gần đây lượng khách TQ đến Đà Nẵng tăng rất cao, riêng 6 tháng đầu năm 2017 khoảng 280.000 lượt, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Tháng 7,8 rời vào tháng cao điểm của mùa khách TQ với 34 đường bay hoạt động, trung bình mỗi tháng đưa 70.000-80.000 lượt khách đến Đà Nẵng, tăng khoảng 35-40% so với cùng kỳ. Chính lượng “cung” tăng nên từ đầu năm đến nay đã có thêm hơn 160 người được cấp thẻ hướng dẫn viên tiếng Trung, nâng tổng số người có thẻ hướng dẫn viên tiếng Trung do Đà Nẵng cấp lên hơn 620 người. Thêm vào đó còn có 200 HDV tiếng Trung từ nơi khác đến.
Thế nhưng, hiện tượng HDV TQ làm “chui” tại Đà Nẵng khó tránh khỏi.
Ông Cường lý giải, trong guồng quay cạnh tranh, các đơn vị lữ hành bán tour giá rẻ, tour 0 đồng. Khi đó, họ đẩy cái áp lực đó lên HDV. Với công tác phí chỉ 0 đồng, các HDV phải làm cật lực bằng nhiều cách bán tour option, thúc đẩy khách shopping để mang về lợi nhuận. Thế nhưng, HDV Hoa ngữ của mình cũng không thể bằng người TQ qua đây làm HDV cho khách vì lợi thế ngôn ngữ, tâm lý. Lý do này khiến các đơn vị lữ hành chọn “bán rẻ lòng tự tôn dân tộc”, kéo lượng sitting guide ăn theo phát triển.
Phó Giám đốc Sở Du lịch Đà Nẵng cho rằng, không riêng gì người TQ, lượng hướng dẫn viên Hàn Quốc hoạt động vi phạm cũng rất nhiều. Tuy nhiên, có những vụ việc Sở không thể xử lý. Ông Cường đơn cử, khi hướng dẫn viên cho biết có người TQ đang hướng dẫn khách tại Bà Nà (cách trung tâm Đà Nẵng hơn 20km), hay danh thắng Ngũ Hành Sơn (cách trung tâm khoảng 7km), thanh tra đến nơi, đoàn khách đã đi nơi khác.
“Muốn xử lý người nước ngoài làm du lịch chui phải chứng minh rõ ràng hành vi, có đầy đủ chứng cứ từ hình ảnh, video...Sở mới có chế tài. Hay việc hướng dẫn viên Việt Nam báo có tình trạng người nước ngoài thuyết minh cho khách trên xe ôtô, nhưng chúng tôi không thể chặn xe để bắt quả tang. Do liên quan đến yếu tố người nước ngoài, nếu làm không đúng, sẽ cực kỳ nhạy cảm”, ông Cường nói.
Ông Cường khẳng định, Đà Nẵng quyết không có “làm ngơ” hay “tiếp tay” những hành vi phạm pháp này. Thậm chí, không chỉ tước thẻ HDV mà còn tước cấp phép hoạt động lữ hành nếu có bằng chứng cụ thể. Tuy nhiên, cũng có nhiều DN lữ hành đã tiếp tay cho người nước ngoài vi phạm pháp luật. Thêm vào đó, nhiều HDV người Việt còn đứng ra nhận lỗi thay cho HDV nước ngoài. “So với Nha Trang (Khánh Hòa), Quảng Ninh, nơi có chung thực trạng, thực tế Đà Nẵng đang làm rất tốt”, ông Cường chia sẻ.