Bức xúc rác thải ở các thị trấn An Lão

Những bãi rác lộ thiên.

Cách đường chừng 100m, bãi rác thị trấn Trường Sơn (An Lão) nằm phơi trần trước mưa, nắng. Từ lâu nay, bãi rác đầy ăm ắp mà không được chôn lấp. Một số người dân sống quanh khu vực này phản ánh: “Trước đây, khu vực bãi rác là khu vực thùng trũng, lãnh đão xã chủ trương đổ rác tại đó chỉ là giải pháp tạm thời. Trải qua nhiều năm, khu vực này được đổ đầy bởi rác mà chưa có biện pháp xử lý. Địa phương không chỉ có rác thải sinh hoạt của các gia đình mà còn có rác thải rắn của nhiều doanh nghiệp đóng trên địa bàn. Qua mỗi trận mưa, đến lúc trời nắng lên, bãi rác bốc mùi hôi thối. Hằng ngày, trong khi bãi rác ngổn ngang các loại rác chưa được xử lý thì một số người nhặt rác lại đào bới, xới lộn để tìm những thứ rác có thể thu gom đem bán làm môi trường chung quanh càng ô nhiễm.

Cách bãi rác thị trấn Trường Sơn 2 km, bãi rác của thị trấn An Lão được quy hoạch tạm thời trên địa bàn xã An Tiến, cách khu dân cư chỉ khoảng 50 m. Theo một số nông dân đang làm đồng tại đây phản ánh: “Lâu nay, bãi rác không được xử lý nên mỗi khi mưa xuống, nước thải từ bãi rác ngấm xuống khu ruộng đồng chung quanh, ảnh hưởng đến sản xuất của bà con”. Thi thoảng, khi bãi rác quá đầy, nhân dân địa phương thấy hiện tượng đốt rác thải rắn ngay tại bờ ruộng. Vết loang lổ, nham nhở, dấu tích của mỗi lần đốt rác thủ công còn in dấu trên bờ ruộng. Mùi khét của mỗi lần đốt rác  báo động tình trạng ô nhiễm môi trường trầm trọng.

Dây chuyền xử lý rác thải “nằm chơi”.

Từ năm 2005, lãnh đạo huyện và bà con địa phương phấn khởi, tự hào khi có người con địa phương là ông Trịnh Văn Thiềm, dám nghĩ,dám làm, đầu tư dây chuyền xử lý rác thải rắn theo công nghệ tách lọc và xử lý ướt. Dây chuyền này được các ngành chức năng thành phố đánh giá cao. Cá nhân ông Thiềm được Cục Sở hữu Trí tuệ cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích và có triển vọng mở rộng áp dụng vào thực tế.

Với dây chuyền này, rác thải đô thị sau khi thu gom được đổ vào bể xử lý phân loại và vận chuyển rác phun chất khử mùi hôi thối, bơm nước đầy bể và vận hành hệ thống ru-lô quay. Rác vô cơ sẽ chìm xuống đáy bể và rác nổi sẽ được vận chuyển về cuối bể. Rác qua băng tải được vớt chuyển ra ngoài. Nước rửa rác được xả vào các bể lắng. Sau khi các chất trong bể lắng đọng, nước trong được thu hồi trở lại về hồ chứa và tái sử dụng để phân loại, rửa rác.Sau khi xử lý, phân loại ban đầu, rác sẽ được phân loại, tái chế thành Xenlulo và polime ,phân bón…Với công nghệ này  có thể giúp ích cho việc xử lý rác thải ở thị trấn với công suất tối đa lên 100 tấn/ngày.

Khi đưa vào hoạt động thử nghiệm, dây chuyền hoạt động ổn định được một thời gian tại khu vực thị trấn An Lão. UBND huyện ủng hộ, tạo điều kiện cho Công ty đầu tư và đưa dây chuyền vào sản xuất ổn định, bền vững với mong muốn xử lý tốt rác thải cho khu vực thị trấn. Sau đó, để bảo đảm môi trường, huyện hỗ trợ mặt bằng 1 ha, xây dựng cơ sở vật chất để Công ty TNHH Vũ Hà chuyển về khu vực xã An Tiến hoạt động. Tuy nhiên, theo phản ánh của nhân dân địa phương,  từ khi chuyển về khu vực xã An Tiến cuối năm 2006 đến cuối năm 2007, dây chuyền thiết bị này hoạt động cầm chừng, có những lúc xử lý rác thải theo phương pháp thủ công là đốt rác. Từ cuối năm 2007 đến nay, dây chuyền ngừng hoạt động. Hiện tại, rác thải tập kết tại bãi rác quá nhiều gây ùn tắc, ô nhiễm môi trường.Bức xúc trước tình trạng này, ông Phạm Văn Ngoãn, Chủ tịch UBND xã An Tiến cho rằng: Bằng minh sáng chế của Công ty TNHH Vũ Hà chỉ là lý thuyết trên giấy, còn đưa vào thực tế hoạt động lâu dài, bền vững còn khoảng cách khá xa. Bởi năng lực đầu tư của đơn vị hạn chế nên đầu tư thiết bị không đồng bộ. Việc tổ chức quản lý không tốt. Người chủ nhiệm đề tài nghiên cứu khoa học là ông Thiềm, nhưng khi đưa vào ứng dụng thực tế thì ông Thiềm lại giao cho một người cháu tổ chức hoạt động, người lao động không mấy mặn mà khi làm việc cho công ty. Hiện, dây chuyền thiết bị “nằm chơi” trong khi rác thải không được xử lý gây ô nhiễm trầm trọng.

Loay hoay giải pháp xử lý rác thải bền vững.

Huyện An Lão từng có nghị quyết chuyên đề về rác thải, trong đó việc quy hoạch, xử lý rác thải tại khu vực nông thôn được làm khá tốt. Đến nay, toàn huyện có 14 xã quy hoạch được bãi rác xa khu dân cư, bảo đảm vệ sinh môi trường, mỗi bãi rác có diện tích khoảng 1ha. Tuy nhiên, việc xử lý rác thải ở các khu vực thị trấn trong những năm qua còn nhiều nan giải. Ông Nguyễn Hữu Chí, Chủ tịch UBND thị trấn An Lão cho biết: Từ khi thành lập thị trấn, rác thải sinh hoạt của khu dân cư được tập trung đổ tại khu vực vùng trũng ven sông, gần trường THCS trên địa bàn thị trấn. Sau đó một thời gian, bãi rác đầy lên nhưng không được xử lý gây ô nhiễm nguồn nước sông cung cấp nước cho nhà máy nước cầu Nguyệt, ảnh hưởng đến khu vực trường học. Đến năm 2006, huyện quyết định chuyển bãi rác về khu vực xã An Tiến cùng với việc tạo điều kiện, khuyến khích Công ty TNHH Vũ Hà xử lý rác thải theo dây chuyển xử lý rác thải với công nghệ ướt.

Hiện, Công ty TNHH Vũ Hà ngừng hoạt động rác thải thị trấn ách tắc ở khu vực tập kết bãi rác trên địa bàn xã An Tiến khiến cho nhân dân địa phương bức xúc, huyện loay hoay trước các giải pháp xử lý rác thải ổn định, bền vững. Ông Nguyễn Đăng Sành, Phó Chủ tịch UBND huyện An Lão, phụ trách vấn đề kinh tế cho biết: Trước mắt, huyện tập trung đôn đốc các ngành chức năng phối hợp với Công ty TNHH Vũ Hà xử lý ngay việc rác tồn đọng lâu ngày không được xử lý tại bãi rác xã An Tiến. Tuy nhiên, việc tìm biện pháp để quy hoạch xử lý rác thải lâu dài ,bền vững đối với khu vực thị trấn còn nhiều nan giải. Huyện đang tính đến việc quy hoạch tập trung bãi rác thật xa khu dân cư, bảo đảm không gây ô nhiễm môi trường tại khu vực bãi Ấu ( xã Trường Thọ) hoặc ký hợp đồng với đơn vị thu gom của Công ty môi trường đô thị Hải Phòng để thu gom rác thải ở thị trấn sau đó vận chuyển đi xử lý tại nơi khác…

Hải An