[links()]Trong nhiều vụ cháy nổ, hiện trường cháy nổ thực chất chỉ là bức màn che đậy các trọng tội khác như trộm cắp, giết người, hiếp dâm, tham ô... Với các trường hợp này, nhiệm vụ của lực lượng giám định kỹ thuật hình sự nặng nề hơn nhiều.
Giải tỏa hoang mang trong dư luận
Đêm 23, rạng sáng 24/10/2005, phòng làm việc của Phó Chủ tịch UBND xã Lương Sơn (TP.Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) bất chợt bốc hỏa. Sau khi khống chế ngọn lửa, lực lượng chức năng phát hiện một xác người đã cháy đen. Nạn nhân không phải ai khác mà chính là ông Phó Chủ tịch. Trong phòng, toàn bộ tài sản, tài liệu, giấy tờ đã bị thiêu rụi.
Các giám định viên luôn làm việc một cách cẩn trọng. |
Từ thông tin chiều 23/10/2005, nạn nhân vừa lĩnh một lượng tiền chính sách khá lớn của địa phương, dư luận địa phương hoang mang đồn thổi rằng đây là một vụ giết người, cướp tài sản; sau khi gây án, hung thủ đã đốt hiện trường để phi tang tội ác của mình. Theo các nhân chứng, đúng là có việc đêm hôm đó, vị Phó Chủ tịch xã mẫn cán đã ngủ lại cơ quan để bảo vệ số tiền trên nên mới gặp chuyện bất hạnh.
Quá trình phá án, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thái Nguyên đã quyết định trưng cầu giám định và yêu cầu trợ giúp của Viện Khoa học Hình sự - Bộ Công an.
Có mặt tại hiện trường, các giám định viên nhanh chóng thu thập toàn bộ chứng cứ liên quan, đặc biệt là một số tiền giấy bị cháy vẫn còn vết trong tủ quần áo. Qua điều tra, lực lượng phá án nhanh chóng đi đến nhận định: Đây chính một phần trong số tiền chính sách mà nạn nhân đang bảo vệ. Tuy nhiên, chi tiết này chưa thể giúp cơ quan công an đưa ra kết luận xem đây là một vụ cháy thông thường hay một vụ giết người, cướp tài sản.
Tiếp tục khám nghiệm tử thi, hiện trường và đặc biệt là ổ phích điện cắm máy vi tính được coi là nơi đầu tiên phát hỏa, các giám định viên xác định được nguyên nhân dẫn đến vụ việc là sự cố chập điện ở bàn vi tính. Từ điểm hỏa này, lửa đã lan ra mảnh vải trên bàn làm việc rồi bao trùm khắp phòng.
Nhờ tìm ra nguyên nhân đích thực của việc “bà hỏa” xuất hiện, sau đó cơ quan công an đã tìm ra sự thật của vụ án: Thấy cháy, đồng chí Phó Chủ tịch xã bừng tỉnh và lao ra ngoài. Chợt nghĩ số tiền trợ cấp và chính sách của nhà nước đang để trong tủ, ông vội chạy ngược vào phòng để cứu tiền nên bị chết cháy.
“Cháy nhà, ra mặt chuột”
Một vụ án cháy đầy uẩn khúc khác bị các giám định viên giải mã là vụ cháy tại Khu tập thể Lâm Tường (quận Lê Chân, TP.Hải Phòng) cách đây không lâu.
Sau thời điểm xảy cháy, căn nhà bị hỏa hoạn không còn một vật dụng gì đáng giá bởi lửa đã thiêu rụi tất cả. Chủ nhà, vốn là một công chức trên địa bàn, khai báo: Trong nhà có một số lượng tiền lớn của cơ quan, chưa kịp đem nộp thì xảy ra hỏa hoạn! Đặc biệt, chủ nhà khai với cơ quan công an rằng vào đêm hôm trước vụ cháy, có kẻ gian đã đột nhập vào nhà, lấy toàn bộ số tiền rồi phóng hỏa đốt hiện trường.
Trước tình thế này, Cơ quan CSĐT Công an quận Lê Chân đã quyết định nhờ đến lực lượng giám định kỹ thuật hình sự. Tại hiện trường, sau khi thu thập các dấu vết cháy, các giám định viên kết luận: Nguyên nhân gây cháy là do để quên bàn là đang cắm điện! Đồng thời, các giám định viên còn xác định: Không có dấu vết đột nhập và tác nhân gây cháy từ bên ngoài; tủ đựng tiền không có dấu hiệu bị lục lọi và tiền đã không có trong tủ khi xảy ra cháy.
Những điều này trái ngược với khai báo của vị chủ nhà. Nhờ sự trợ giúp nêu trên của cán bộ Viện Khoa học hình sự, Cơ quan CSĐT Công an quận Lê Chân đã tìm ra sự thật: Chủ nhà đã lợi dụng cháy nhà để khai báo không đúng sự thật nhằm chiếm đoạt số tiền công quỹ của cơ quan.
Vén màn tội ác sau những vụ cháy
Sáng 25/12/2003, người dân thôn Thao Ngoại, xã Sơn Hà, huyện Phú Xuyên, Hà Nội phát hiện một xác nữ giới chết cháy giữa cánh đồng.
Trong vụ án này, lực lượng giám định kỹ thuật hình sự cùng lúc phải khám nghiệm 3 loại hiện trường liên quan đến vụ việc là hiếp dâm, giết người và cháy nổ. Qua khám nghiệm ban đầu, các giám định viên cháy nổ xác định nạn nhân đã bị tẩm xăng đốt. Tiếp đó, lực lượng giám định đủ căn cứ kết luận cô gái là Hoàng Thị T. (19 tuổi, người thôn Thao Ngoại, bị thiểu năng trí tuệ), đã bị kẻ gian sát hại rồi bị đốt xác phi tang.
Từ nhận định và định hướng này, Công an huyện Phú Xuyên sau đó đã có hướng điều tra và bắt khẩn cấp đối tượng Lã Xuân Trường (SN 1968, ở xã Sơn Hà, huyện Phú Xuyên). Vụ việc được tái hiện như sau: Đêm 24/12, chị Trinh cùng 2 trẻ em hàng xóm đi chơi ở xã bên thì gặp Trường và được tên này rủ đi chơi. Sau đó, Trường đưa chị Trinh ra cánh đồng vắng để thực hiện hành vi đồi bại, nhưng do chị Trinh chống cự và dọa về mách người nhà nên tên Trường đã bóp cổ chị đến chết và đốt xác để phi tang.
Các cán bộ kỹ thuật hình sự giám định cháy nổ cho biết, để đi đến kết quả cuối cùng của việc khám nghiệm hiện trường một vụ cháy nổ có dấu hiệu tội phạm hay không, nhất thiết phải qua 2 bước cơ bản. Đầu tiên là phải xác định nguyên nhân và tính chất của vụ cháy, nổ do bất cẩn; do con người cố ý hay do một tác nhân, điều kiện nào đó phải căn cứ vào tổ hợp các dấu vết cháy, nổ và vật chứng đặc trưng của hiện trường. Sau đó, phải thu thập, phát hiện và đánh giá được các vật chứng do tội phạm để lại hiện trường và các vùng phụ cận hiện trường để tìm ra dấu vết. Trường hợp có tử thi nhất định phải khám nghiệm tử thi. Những người trước và sau khi ra vào hiện trường cháy rất quan trọng để xác định căn cứ của vụ việc... |
Đức Minh
(Còn tiếp)