Bồi thường khi nhà nước thu hồi đất làm dự án

28/01/2011 10:37

Những ngày giáp Tết, một số hộ dân ở huyện Cẩm Giàng (Hải Dương) hỏi về trường hợp thu hồi đất, bồi thường đất nông nghiệp tại Dự án Khu dân cư thương mại ven đường 394, thị trấn Lai Cách, huyện Cẩm Giàng theo khung giá bồi thường, hỗ trợ đất nông nghiệp, hoa màu do UBND tỉnh là đúng hay sai?.

Theo luật sư Hải, Dự án Khu dân cư thương mại ven đường 394, thị trấn Lai Cách, huyện Cẩm Giàng (Dự án) được cơ quan nhà nước có thẩm quyền lập, phê duyệt quy hoạch và dự án đầu tư, sau đó tổ chức đấu thầu để chọn chủ đầu tư thực hiện dự án. Nhà nước tổ thu hồi đất, tổ chức bồi thường, hỗ trợ đất nông nghiệp và bàn giao đất cho đơn vị trúng đấu thầu làm chủ đầu tư. Chủ đầu tư (đơn vị trúng đấu thầu), phải nộp tiền sử dụng đất, tiền bồi thường cho nhà nước và triển khai thực hiện dự án.

Căn cứ Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 về thi hành Luật Đ đai, Điều 61 quy định về Các trường hợp đấu giá và không đấu giá quyền sử dụng đất và Điều 62 quy định về Đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với quỹ đất được sử dụng để tạo vốn cho đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng; Chủ đầu tư trúng thầu và được giao thực hiện Dự án.

Vấn đề chi trả bồi thường

Theo Điểm b, Khoản 1, Điều 3, Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 thì: “Nhà nước tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và giải phóng mặt bằng: Tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất có trách nhiệm chi trả trước tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và kinh phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định của Nghị định này và được trừ vào số tiền sử dụng đất, tiền thuê đất phải nộp”

Thông tư số 116/TT-BTC ngày 7/12/2004 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 197/2004/NĐ-CP nêu rõ: Chi trả bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được quy định tại Điều 3 Nghị định số 197/2004/NĐ-CP; được hướng dẫn cụ thể như sau: Trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng cho các mục đích quy định tại Khoản 1 Điều 1 Nghị định số 197/2004/NĐ-CP thì Nhà nước phải tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Diện tích đất nông nghiệp của các hộ trú tại huyện Cẩm Giàng bị thu hồi là đất canh tác 03, được chia sau khi thực hiện dồn điền đổi thửa nhưng chưa được cấp GCNQSD đất.

Việc bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất của các hộ dân được thực hiện căn cứ các quy định tại Quyết định số 62/QĐ-UBND ngày 20/12/2008 của UBND tỉnh về Quy định về giá đất các loại đất trên địa bàn tỉnh năm 2009, Quyết định số 42/QĐ-UBND ngày 29/08/2008 của UBND tỉnh về ban hành Quy định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khu nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, đơn giá bồi thường đối với đất nông nghiệp trong đê tại thị trấn thuộc đồng bằng là 65.000 đồng/m2, tiền hỗ trợ ổn định đời sống và ổn định sản xuất là 7.000 đồng, tiền hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và tạo việc làm là 20.000 đồng/m2, tổng cộng là 92.000 đồng/m2

Như vậy, Hội đồng Bồi thường giải phóng mặt bằng huyện Cẩm Giàng áp giá bồi thường, hỗ trợ đối với đất nông nghiệp của các hộ dân với mức 92.000 đồng/m2 là đúng quy định của pháp luật.

Vấn đề tái định cư

- Theo Điều 6 Khoản 2, Nghị định số 197/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ về bồi thường hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất:“Người bị thu hồi đất đang sử dụng vào mục đích nào thì được bồi thường bằng việc giao đất mới có cùng mục đích sử dụng, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm có quyết định thu hồi...”; Theo Điều 9 Khoản 1: (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 17/NĐ-CP ngày 27/01/2006) “Giá đất tính bồi thường là giá đất theo mục đích sử dụng đã được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định và công bố, không bồi thường theo giá đất sẽ được chuyển mục đích sử dụng...”

Theo đó, việc bồi thường, hỗ trợ cho người bị thu hồi đất thực hiện theo các quy định tại thời điểm Nhà nước ban hành quyết định thu hồi đất, không thực hiện theo các quy định tại thời điểm người bị thu hồi đất nhận được quyết định thu hồi đất.

Như vậy, Dự án do Nhà nước lập quy hoach, lập dự án đầu tư và tổ chức đầu thầu dự án chọn chủ đầu tư thực hiện dự án đầu tư; Nhà nước có trách nhiệm tổ chức thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư khu đô thị, thương mại, có trách nhiệm GPMB và giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án theo quy hoạch đã phê duyệt là đúng quy định của pháp luật hiện hành. Nhà nước bồi thường theo mục đích đang sử dụng đất (đất nông nghiệp) tại thời điểm thu hồi đất, không bồi thường theo giá đất sẽ chuyển mục đích.

Vì vậy, việc áp giá bồi thường đất nông nghiệp đối với các hộ dân mức 92.000 đồng/m2 là đúng quy định của pháp luật cũng như các quyết định của UBND tỉnh Hải Dương. Nhà đầu tư tham gia đấu thầu dự án và trúng thầu làm chủ đầu tư theo Quyết định 1416/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hải Dương có trách nhiệm chuyển tiền sử dụng đất và tiền bồi thường cho Nhà nước và tổ chức thực hiện dự án đầu tư theo đúng các nội dung đã được phê duyệt.

Luật sư Lê Tuấn Hải, Văn phòng Luật sư Goldsun, Đoàn Luật sư TP Hà Nội