Bộ Xây dựng “bật đèn xanh” cho nhà “hộp diêm” 20m²?

Bộ Xây dựng vừa có công văn “bật đèn xanh” cho việc xây dựng căn hộ “hộp diêm” 20m² của Công ty TNHH địa ốc Đất Lành, dù rằng nhiều chuyên gia và dự luận đã khuyến cáo không nên.

Trong công văn, “Bộ Xây dựng đề nghị UBND TP.HCM xem xét, đánh giá, nếu thấy nhu cầu thực tế trên địa bàn có nhiều và cấp thiết thì có thể cho phép xây dựng thí điểm loại căn hộ có diện tích nhỏ (từ 20 - 45m2) với một tỷ lệ hợp lý trong nhà ở chung cư thương mại, để có cơ sở rút kinh nghiệm, báo cáo cơ quan có thẩm quyền cho phép sửa đổi, bổ sung quy định của pháp luật hiện hành cho phù hợp với thực tế”.

Theo ông Nguyễn Văn Đực - Phó giám đốc Công ty Đất Lành - nếu được lãnh đạo TP đồng ý, ngay trong năm nay, công ty sẽ cho xây 300 căn hộ 20m² ở dự án Thái An 3, 4 (Q.12) và một dự án tại Q.Gò Vấp, dự kiến hoàn thành vào năm 2012.

Nếu cho phép thì phải... sửa luật

Cho đến nay, không hiểu vì sao Bộ Xây dựng liên tục ưu ái cho Công ty Đất Lành xây căn hộ siêu nhỏ? Trước đó, vào thời điểm năm 2008, Bộ này đã chấp thuận cho Đất Lành xây thí điểm căn hộ 39m², là một hành động “xé rào” vì Luật Nhà ở quy định căn hộ thương mại rộng tối thiểu 45m². Dòng sản phẩm căn hộ thương mại 39m² của Đất Lành nghiễm nhiên trở thành “độc quyền” và bán đắt như tôm tươi.

Sau lần thí điểm đó, không hề có một đợt đánh giá kết quả nào để xem liệu mô hình nhà diện tích nhỏ có phù hợp thực tiễn và nhu cầu người dân hay không. Lần này Bộ Xây dựng lại tiếp tục bật đèn xanh cho Đất Lành thí điểm căn hộ 20m², trong khi vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều xung quanh dự án này. Nếu được “xé rào” như Đất Lành thì rất nhiều doanh nghiệp khác cũng muốn xây dựng các căn hộ siêu nhỏ để “bán như tôm tươi”. Ông Lương Trí Thìn - Tổng giám đốc Công ty địa ốc Đất Xanh - cho biết, nếu tính giá trung bình 12 - 13 triệu đồng/m², thì một căn hộ 40m² giá chỉ khoảng 500 triệu đồng, hợp với phần đông nhu cầu người dân. Song, theo ông Thìn, gần như không dự án nào làm được điều này vì vướng các quy định pháp luật. Chẳng hạn, một dự án ở Q.Bình Thạnh, với khu đất rộng 5.000m^2, mật độ xây dựng là 50%, như vậy chủ đầu tư chỉ được xây dựng trên diện tích 2.500m² đất. Nếu nhân số này với 20 tầng, thì diện tích sàn xây dựng là 50.000m². Song trong đó, chủ đầu tư chỉ được kinh doanh 80%, tức khoảng 40.000m² sàn. Nếu dân số được quận này quy định là 1.500 người thì chủ đầu tư chỉ xây dựng được tối đa 428 căn hộ (mỗi căn hộ cho ít nhất 4 người). Như vậy, trung bình diện tích mỗi căn hộ chủ đầu tư phải xây là 93m² (40.000m² sàn chia cho 428 căn hộ). Do đó, nếu Bộ Xây dựng nhận thấy nhu cầu căn hộ diện tích nhỏ (dưới 45m²) là có thật, thì phải kiến nghị sửa luật và xây dựng các quy chuẩn đi kèm để các doanh nghiệp khác được cùng tham gia, tạo sự cạnh tranh. TS Lê Thẩm Dương - Trưởng khoa Quản trị kinh doanh (Đại học Ngân hàng TP.HCM) - góp ý, nhu cầu căn hộ 20m², nếu có, phần nhiều tập trung vào các đối tượng hoặc muốn mua nhà để cho thuê lại (kinh doanh) hoặc các hộ gia đình không đủ tiền mua căn hộ diện tích lớn hơn. Trường hợp thứ nhất không nên ưu tiên vì đây không phải là đối tượng thực sự có nhu cầu nhà ở. Còn trường hợp thứ hai, một gia đình chen chúc trong diện tích 20m² thì tình trạng cơi nới, “ổ chuột” trên cao khó tránh khỏi.Quản lý: dễ nói, khó làm GS-TSKH Nguyễn Thế Bá - Chủ tịch danh dự Hội Quy hoạch phát triển đô thị VN - cho rằng, căn hộ siêu nhỏ 20m² chỉ mang tính ngắn hạn, có thể phù hợp với ngày hôm nay nhưng không ai dám chắc 20 năm, thậm chí chỉ 10 năm sau Nhà nước không phải bỏ ngân sách ra cải tạo lại. Theo ông Bá, tại VN đã có bài học về loại căn hộ 20 - 30m² thuộc những chung cư cũ, quá tải, xuống cấp, gây nhếch nhác bộ mặt đô thị. Do đó, cần nghiên cứu thêm trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, bởi kiểu căn hộ siêu nhỏ về lâu dài không phù hợp với sự phát triển của một xã hội hiện đại và sẽ nhanh chóng trở nên lạc hậu. Nước ngoài phát triển căn hộ “studio” như một giải pháp ngọn khi mà họ đã có nền tảng tốt về cơ sở hạ tầng, dịch vụ công cộng, quy hoạch bài bản và đặc biệt không có lối sống “đại gia đình” như ta. Còn ở VN phát triển nhà siêu nhỏ thì không ổn chút nào! Ở một khía cạnh khác, luật sư Trần Văn Thu - Trưởng văn phòng Luật sư dân sự Sài Gòn - cũng cho rằng một khi đã công nhận quyền sở hữu căn hộ thì người dân có toàn quyền định đoạt tài sản của mình, thậm chí họ có cho tới 20 người ở cùng thì cũng không thể can thiệp. Hiện nay không có quy định nào của pháp luật khống chế số lượng người ở trong căn hộ. Còn hợp đồng của chủ đầu tư với khách hàng và thỏa thuận giữa khách hàng với ban quản trị chung cư cũng chỉ có giá trị nội bộ, hoàn toàn không thay thế được luật.

Theo Phương Thanh
Thanh Niên