Siết chặt quản lý, ngăn vàng, ngoại tệ lậu tuồn vào Việt Nam
Đại biểu Huỳnh Thị Phúc (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu vấn đề, trong thời gian qua, nhiều vụ việc buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, trốn thuế khá phức tạp đối với các mặt hàng, trong đó có mặt hàng vàng và ngoại tệ.
“Các hoạt động này khá tinh vi và phổ biến, đã tác động đến thị trường Việt Nam. Đặc biệt, trong những ngày qua chúng ta thấy rằng giá vàng trong nước dao động rất nhiều và tăng khá cao. Đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết giải pháp để kiểm soát hiệu quả thị trường vàng và ngoại tệ trong nước để khắc phục những tình trạng nêu trên?”, đại biểu đặt câu hỏi.
Trả lời chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, lĩnh vực vàng và ngoại tệ thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Ngân hàng Nhà nước, không phải nhiệm vụ của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, Bộ Tài chính có nhiệm vụ chống buôn lậu và gian lận thương mại, quản lý ở vùng biên giới để khi giá vàng, giá USD của Việt Nam cao lên thì hàng lậu không tuồn vào Việt Nam.
“Chúng tôi đã siết chặt các cửa khẩu để quản lý số vàng và ngoại tệ này. Trong thời gian vừa qua, chúng tôi đã bắt được một số vụ chuyển USD từ trong nước ra nước ngoài hoặc ngoại tệ từ trong nước ra nước ngoài. Chẳng hạn như việc chuyển đi Hàn Quốc 1,6 tỷ USD hoặc đang điều tra để xử lý 3,7 ngàn tỷ hoặc 1 triệu USD giả chuyển qua hệ thống hàng không… Chúng tôi đang siết chặt vấn đề này”, Bộ trưởng thông tin.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, để giá vàng và giá USD xuống, phải triển khai một loạt các giải pháp. “Ví dụ, vàng liên quan đến cung cầu, liên quan đến xuất nhập khẩu. Vậy có nhập khẩu vàng không hay siết chặt vấn đề mua bán như thế nào? Hay vấn đề có lợi dụng tâm lý khi đầu tư sản xuất kinh doanh không có hiệu quả gửi vào ngân hàng giá thấp thì dòng tiền này vào vàng hay không? Những vấn đề này phải một loạt các giải pháp mới giải quyết, ngăn chặn được tình trạng”, ông Hồ Đức Phớc gợi mở về các giải pháp.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cũng cho rằng, USD thể hiện được sức mạnh của đồng tiền, tỷ giá hối đoái thể hiện được sức mạnh của đồng tiền nhưng khi đồng tiền Việt Nam hạ giá cũng có thể có lợi cho xuất khẩu.
“Tuy nhiên, hệ thống xuất khẩu của mình tác động như thế nào và vấn đề đồng tiền của mình làm thế nào để tỷ giá trước đồng USD không bị mất giá. Đây là một loạt các giải pháp điều hành tiền tệ”, ông nói thêm.
Phải giải được bài toán "càng tăng giá càng lỗ"
Đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (đoàn Long An) đề nghị Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết vì sao vé máy bay trong thời gian qua tăng cao.
“Bộ trưởng có giải pháp gì trong thời gian tới để người dân thuận lợi hơn trong việc đi lại và để kích cầu cho ngành du lịch Việt Nam phát triển mạnh”, đại biểu đặt câu hỏi.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, theo quy định của Luật Giá, Bộ Giao thông vận tải sẽ là người quyết định khung giá máy bay, còn giá máy bay vận hành trong khung đó là do các công ty kinh doanh bay thực hiện, căn cứ vào nhu cầu để định giá vé phù hợp.
“Vừa qua, giá vé máy bay dù có tăng nhưng các công ty vẫn lỗ. Bây giờ, Bamboo cắt giảm nhiều đường bay, Vietjet cũng khó khăn, Vietnam Airlines thì lỗ đến 37.000 tỷ. Năm nào lãi nhanh nhất, mạnh nhất cũng chỉ được 3.000 tỷ, cho nên vẫn khó khăn”, Bộ trưởng thông tin.
Tranh luận về vấn đề vé máy bay tăng cao nhưng các doanh nghiệp dịch vụ hàng không vẫn lỗ, các công ty bay vẫn lỗ, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) cho rằng, trong hoạt động, không phải lúc nào cũng đạt doanh thu cao bằng cách tăng giá vé.
 |
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc phát biểu tại phiên họp. |
“Chúng ta phải tìm được điểm doanh thu tối ưu, căn cứ vào cung - cầu. Có khi giá giảm, số lượng bán tăng lên doanh thu cao lên. Thành ra tôi nghĩ các công ty cũng cần phải nghiên cứu. Đề nghị Bộ trưởng hết sức cân nhắc, có thể có ý kiến thêm vấn đề này”, đại biểu nói.
Cũng quan tâm về vấn đề này, đại biểu Trịnh Xuân An (đoàn Đồng Nai) nêu vấn đề điều hành giá đối với một số mặt hàng như vé máy bay hoặc giá điện.
“Tôi cho rằng việc vé máy bay tăng cao cũng không hẳn do vấn đề nhiên liệu hay về cung - cầu", đại biểu nói.
Liên quan đến quản lý giá, hiện nay chúng ta có Luật Giá và khuôn khổ pháp lý rất đầy đủ. Tuy nhiên, theo đại biểu, có một vấn đề, có thể nói cũng là một nghịch lý, đó là đối với các mặt hàng này càng tăng giá, doanh nghiệp nhà nước lại càng lỗ.
"Câu chuyện đặt ra là phải giải được bài toán này và đặc biệt xác định giá phải có xác định được đầu vào, đầu ra, xác định được các các chi phí. Đối với giá máy bay, đặc biệt với Việt Nam Airlines, tôi cho rằng chi phí cao quá, ảnh hưởng ngay đến giá chứ không phải liên quan đến vấn đề cung - cầu và liên quan đến vấn đề về nhiên liệu”, đại biểu nêu vấn đề.
Đề cập đến giá điện, đại biểu Trịnh Xuân An chỉ ra rằng, lâu nay giá điện chỉ có lên chứ không bao giờ xuống, nhưng thực tế EVN vẫn lỗ.
“Cách thức chúng ta áp dụng việc tính giá trên cơ sở quy định pháp luật có vấn đề chưa ổn, chúng ta đã tính đúng, tính đủ, công khai, minh bạch hay chưa?”, đại biểu đặt vấn đề và cho rằng, với vai trò là Bộ quản lý ngành, quản lý chung, Bộ Tài chính cũng cần có sự rà soát, thậm chí thanh tra, kiểm tra để vừa bảo đảm được lợi ích của doanh nghiệp, vừa bảo đảm được lợi ích của người dân.
Tiếp thu ý kiến của 2 đại biểu trên, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, các doanh nghiệp thực hiện các dịch vụ bay đang thực hiện đúng quy định về giá máy bay.
“Một số quốc gia đã bỏ giá trần của máy bay, để cho doanh nghiệp tự quyết định theo cung, cầu của thị trường về giá. Tuy nhiên, Luật Giá vẫn quy định giá trần đối với vé máy bay và khung trần đó là do Bộ Giao thông quy định. Hiện nay, các hãng bay thực hiện theo đúng quy định trong giá trần, cho nên chưa vi phạm pháp luật về giá”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, trong 4 năm lại đây, do đại dịch COVID-19, các chuyến bay gần như ngưng trệ, kể cả chuyến bay nước ngoài, trong nước. Đến năm nay, kinh tế suy giảm nên lượng khách nội địa và khách nước ngoài cũng hạn chế, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động hệ thống hàng không.
“Trong hệ thống dịch vụ bay thì chỉ có Việt Nam Airlines là doanh nghiệp nhà nước chiếm trên 50%, còn lại là tư nhân. Về vấn đề quản trị và hạ giá thành thì các doanh nghiệp tư nhân quan tâm hơn hết. Còn Việt Nam Airlines, Ủy ban Quản lý vốn và Bộ Giao thông rất quan tâm và về phía chúng tôi cũng yêu cầu tái cơ cấu để tinh giản được biên chế, nâng cao được chất lượng và đảm bảo kinh doanh có hiệu quả”, Bộ trưởng nói thêm.
