Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm: Tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn biến rất phức tạp

Số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế giảm, phạm tội về tham nhũng và chức vụ tăng

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022 tại phiên họp Quốc hội sáng nay, 8/11, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, năm 2022, tình hình thế giới, khu vực và trong nước tiếp tục có nhiều diễn biến mới, phức tạp.

Bám sát sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển khai đồng bộ, quyết liệt các kế hoạch, giải pháp phòng ngừa, đấu tranh, chống tội phạm và vi phạm pháp luật; góp phần giữ vững an ninh trật tự, phục vụ phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và đối ngoại của đất nước.

Nêu những kết quả cụ thể, Bộ trưởng Công an cho biết, tội phạm về trật tự xã hội tuy giảm 6,69%, song còn diễn biến phức tạp, nhất là giết người do mâu thuẫn, thù tức cá nhân, tội phạm liên quan đến “tín dụng đen”, tội phạm xâm hại trẻ em, mua bán người, xâm phạm sở hữu, chống người thi hành công vụ...

“Về cơ bản các vụ án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đều được khẩn trương điều tra làm rõ; hầu hết các loại tội phạm đều giảm. Đã điều tra, khám phá đạt tỷ lệ 86,94%, trong đó án rất nghiêm trọng đạt 95,12%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt 96,27%, vượt chỉ tiêu Quốc hội giao”, Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh.

Đáng chú ý, Bộ trưởng Công an cho biết, tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn biến rất phức tạp. Nổi lên là các sai phạm trong các lĩnh vực chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đấu thầu, đấu giá, mua sắm công, y tế, giáo dục, đất đai, tài chính, ngân hàng, tài nguyên, khoáng sản, phòng, chống dịch bệnh...

“Chính phủ đã chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, xác minh, điều tra làm rõ các sai phạm có tác dụng lan tỏa, mang tính chất cảnh tỉnh trong những lĩnh vực nhạy cảm. Tập trung điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế phát hiện giảm 36,68%, số vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ phát hiện tăng 40,97%”, Bộ trưởng Công an thông tin.

Bên cạnh đó, tội phạm về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm vẫn diễn ra phổ biến trên các lĩnh vực; tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông tiếp tục diễn biến ngày càng phức tạp với phương thức, thủ đoạn phạm tội mới, tinh vi hơn. Tội phạm và tệ nạn về ma túy có dấu hiệu phức tạp trở lại sau dịch Covid-19.

Tai nạn giao thông được kiềm chế, giảm 4,56% về số vụ, giảm 9,44% về số người bị thương, nhưng tăng 7,57% về số người chết.

Công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố cơ bản đã được thực hiện đúng quy định của pháp luật. Sai phạm trong công tác tiếp nhận, phân loại, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố giảm mạnh. Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm còn chưa đạt yêu cầu Quốc hội giao…

Tăng cường đấu tranh các loại tội phạm, vi phạm pháp luật

Đánh giá chung, về ưu điểm, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, Chính phủ đã quán triệt, triển khai toàn diện các giải pháp bảo đảm an ninh, trật tự của đất nước. Công tác phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật tiếp tục được tăng cường và đạt hiệu quả cao hơn; công tác phòng ngừa tội phạm từng bước được triển khai theo chiều sâu, kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội và phòng ngừa nghiệp vụ, gắn với quản lý, cảm hóa, giáo dục các đối tượng có nguy cơ phạm tội.

Toàn cảnh phiên họp.

Tỷ lệ điều tra khám phá các vụ án vượt chỉ tiêu Quốc hội giao, các vụ án rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng đều cơ bản được khẩn trương điều tra làm rõ; công tác phát hiện, điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng có bước tiến mới; công tác phòng, chống tội phạm ma túy, tội phạm sử dụng công nghệ cao đạt nhiều kết quả tích cực... Công tác điều tra, xử lý tội phạm được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, chất lượng ngày càng được nâng cao, các vi phạm đều giảm.

Tuy nhiên, hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm còn hạn chế. Tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Vi phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam vẫn còn xảy ra. Số người chết do tai nạn giao thông tăng, cháy nổ còn nhiều. Vi phạm hành chính còn diễn ra phổ biến trên nhiều lĩnh vực.

Nguyên nhân được chỉ ra là hệ lụy của đại dịch Covid-19 đã tác động đến các lĩnh vực của đời sống xã hội, làm gia tăng các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm và vi phạm pháp luật. Vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền cơ sở và người đứng đầu một số nơi chưa phát huy tốt trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm. Năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, năm 2023, Chính phủ cho biết sẽ tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương Đảng, Quốc hội nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.

Tăng cường xây dựng và hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật.

Chủ động nắm, phân tích, dự báo sát tình hình từ sớm, từ xa; kịp thời tham mưu với Đảng, Quốc hội các chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác bảo đảm an ninh, trật tự.

Nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa xã hội, chủ động dự báo sớm và giải quyết các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm và những vấn đề phức tạp về trật tự xã hội ngay từ cơ sở.

Tăng cường đấu tranh các loại tội phạm, vi phạm pháp luật; triển khai toàn diện công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố; thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong hoạt động điều tra theo tố tụng…

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, Chính phủ báo cáo, Chính phủ đề xuất Quốc hội quan tâm chỉ đạo tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về mặt pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật.

Tăng cường tổ chức giám sát tối cao các chuyên đề về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật về công tác bảo đảm an ninh, trật tự, xây dựng lực lượng Công an nhân dân, cơ chế bảo vệ lực lượng Công an nhân dân…