Bộ TN&MT đánh giá sự việc “chưa xử lý dứt điểm, thoả đáng”
Bộ TN&MT mới đây vừa phát đi công văn, thông tin việc Báo PLVN trong tháng 3 và tháng 4/2019 đã có loạt bài phản ánh việc cụ Lê Thị Phương Mai (SN 1942, chủ DNTN Thuận An 2, sau này là Công ty TNHH Thành Thuận, ngụ SN 325, khu 3, ấp 2, xã An Hòa, TP Biên Hòa, Đồng Nai) tố cáo bị chính quyền TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai phân biệt đối xử trong đầu tư kinh doanh; cưỡng chế tài sản trái quy định pháp luật…
Loạt bài có nội dung phản ánh dấu hiệu sai phạm của địa phương với DN của cụ Mai liên quan các vấn đề giao đất; thu hồi đất; quy hoạch, khai thác tài nguyên khoáng sản; thoả thuận, đền bù giá đất; tổ chức cưỡng chế, giải toả…
Sau khi Báo đăng, nhận thấy đây là một sự việc có dấu hiệu sai phạm pháp luật, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh, ảnh hưởng đến niềm tin của các nhà đầu tư, không thực hiện đúng các chỉ đạo của TW về tạo điều kiện tối đa cho các thành phần kinh tế phát triển… Báo PLVN đã có một số buổi làm việc với Bộ TN&MT, cung cấp thêm thông tin cụ thể, cung cấp hồ sơ sự việc.
Công văn của Bộ TN&MT mới đây nhận xét: “Qua nghiên cứu tài liệu hồ sơ, đây là việc có lịch sử từ những năm 2001, nội dung phức tạp, kéo dài và đến nay chưa xử lý dứt điểm, thoả đáng”. Vì vậy Bộ TN&MT giao Thanh tra Bộ chủ trì, phối hợp các cơ quan, đơn vị có liên quan như sau: 1. Rà soát, tổng hợp nội dung thông tin liên quan đến quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường để cung cấp đến Báo PLVN; 2. Xem xét, hướng dẫn xử lý vụ việc theo thẩm quyền và chức năng nhiệm vụ được giao; báo cáo lãnh đạo Bộ”.
Công văn của Bộ TN&MT |
Trước đó, Văn phòng Chính phủ cũng có Văn bản số 3912/VPCP-V.I truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình về sự việc. Công văn nêu rõ, Thủ tướng Chính phủ đã nhận được phản ánh về khiếu nại của bà Lê Thị Phương Mai và Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thành Thuận bị gây khó khăn, đối xử không công bằng trong việc cưỡng chế, thu hồi đất để giao cho Liên hiệp HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Đồng Nai (Dona Coop) khai thác đá.
“Về việc này, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai xem xét, giải quyết những phản ánh của Báo PLVN về khiếu nại, kiến nghị của gia đình bà Mai theo đúng quy định pháp luật; thông báo kết quả cho Báo PLVN; và báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/8/2019”.
Luật sư: “Sự việc không thể “chìm xuồng”
Từ đầu tháng 3/2019, phát hiện vấn đề trên đã gây bức xúc dư luận từ nhiều năm qua tại Đồng Nai, PLVN đã tìm hiểu, điều tra, thu thập thông tin, có loạt bài “Chính quyền bức tử doanh nghiệp”, phản ánh sự việc gia đình cụ Mai vốn có quốc tịch Pháp, để có quyền kinh doanh đầu tư theo quy định giai đoạn đó, đã xin từ bỏ quốc tịch Pháp, nhập quốc tịch Việt Nam.
DN Thành Thuận yêu cầu Đồng Nai và Dona Coop xin lỗi
Theo đơn khiếu nại của cụ Mai đến các cơ quan chức năng, hiện cụ Mai đề nghị: 1. Đồng Nai và Dona Coop xin lỗi vì đã phân biệt đối xử, gây khó dễ, ức hiếp cụ. 2. Đồng Nai và Dona Coop tính toán đền bù hợp lý với diện tích đất đã thu hồi của cụ. 3. Địa phương xem xét giải quyết đề nghị cụ được quyền sử dụng khai thác diện tích 5ha còn lại theo đúng quy định pháp luật.
Cụ Mai và thân nhân vừa khai hoang, vừa đầu tư tiền bạc nhận chuyển nhượng hơn 20 ha đất tại ấp Tân Cang, xã Phước Tân, TP Biên Hòa, xây dựng các công trình trên đất, xin lập Khu du lịch sinh thái. Tỉnh Đồng Nai yêu cầu phải làm 11km, xây cầu bê tông dài hơn 25m bắc qua sông.
Tuy nhiên, sau khi cụ Mai đã thực hiện các “yêu sách”, khu đất bất ngờ rơi vào quy hoạch mỏ đá Tân Cang. Cụ Mai xin chuyển sang được khai thác đá trên đất của mình với quy hoạch của Nhà nước, thu hồi vốn đầu tư, thực hiện các quyền của người sử dụng dất.
Thế nhưng Đồng Nai không chấp nhận, cho rằng tỉnh có “chủ trương” chỉ cho các Doanh nghiệp Nhà nước khai thác khoáng sản. “Chủ trương” này có dấu hiệu vi phạm Luật Khoáng sản và các quy định về đầu tư kinh doanh khác, vì Thủ tướng mới có thẩm quyền.
Dù đây là dự án đầu tư muốn lấy đất phải thỏa thuận với người có đất, nhưng Đồng Nai vẫn ra quyết định thu hồi hơn 10 ha đất cụ Mai, giao Liên hiệp Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Đồng Nai (Dona Coop – không phải là Doanh nghiệp Nhà nước) khai thác đá, cưỡng chế mang mọi tài sản nhà cụ Mai đi đâu chưa rõ. Số tiền bồi thường ban đầu là hơn 20 tỷ, sau đó Đồng Nai hạ dần, chỉ còn 7 tỷ.
Số đất còn lại hơn 5 ha, cụ Mai tiếp tục xin được khai thác đá vẫn không được chấp nhận. Cụ Mai mất hết tiền bạc, công sức đầu tư, chỉ còn lại 5 ha đất nằm giữa mỏ đá bụi mù mịt, không thể làm ăn được gì, hiện lại có dấu hiệu bị Dona Coop lấn đất. Cụ Mai đắp lò đốt than mưu sinh thì bị ngăn cản, bị cơ quan chức năng địa phương “điều tra”.
Sau khi PLVN đăng tải sự việc, nhiều cơ quan chức năng như Thanh tra Chính phủ, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao), Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam… đã làm việc với Báo, tìm hiểu sự việc, đề nghị cung cấp hồ sơ tài liệu về sự việc để có những động thái tiếp theo.
Đánh giá về các động thái của các cơ quan TW, Luật sư Huỳnh Phước Hiệp (Đoàn Luật sư TP HCM) nói: “Bộ TN&MT nhận định sự việc “phức tạp kéo dài và đến nay chưa xử lý dứt điểm, thoả đáng”, chứng tỏ cơ quan TW đã nhận thấy những bức xúc, oan khuất của doanh nghiệp, của người dân âm ỉ hàng chục năm nay… và quyết tâm vào cuộc, lấy lại lòng tin của người bị “xử ép”, trả lại sự trong sạch cho môi trường đầu tư. Không thể “chìm xuồng” những chuyện vô lý tự ý cưỡng chế đất đai, đánh sụt hàng chục tỷ bồi thường, “ngâm” tiền bồi thường hàng chục năm, lộng quyền gây lụn bại doanh nghiệp, làm tan nát cả một dòng họ… ”.
PLVN sẽ tiếp tục phản ánh các diễn biến mới liên quan sự việc.
Sở Kế hoạch và Đầu tư Đồng Nai “không có thông tin”
Để thông tin về sự việc khách quan, đa chiều, đúng sự thật về sự việc, PLVN đã nhiều lần đặt lịch với nhiều cơ quan chức năng tại Đồng Nai, từ Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh, nhiều sở, ban ngành và cơ quan chức năng, tuy nhiên vẫn chỉ được những lịch hẹn chưa cụ thể.
Riêng Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh có văn bản trả lời, nhưng nội dung cung cấp cho báo chí khá chung chung, không có thông tin, như: “Các nội dung quan tâm của Báo PLVN liên quan đến hoạt động khai thác đá tại ấp Tân Cang, Sở không có thông tin”.
Cũng trong công văn của Sở này, còn có câu trả lời kiểu “hỏi một đằng trả lời một nẻo”. Trước câu hỏi vì sao không cấp phép khai thác đá cho Thành Thuận, Sở này lại trả lời: “Sau khi rà soát, Sở không cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án khai thác đá tại mỏ đá Tân Cang của DN Thành Thuận”.
Trả lời câu hỏi việc Đồng Nai có “chủ trương” chỉ cho các Doanh nghiệp Nhà nước khai thác khoáng sản là đúng hay sai luật, Sở trả lời cơ quan này “không xử lý thẩm định đề xuất UBND tỉnh cấp Quyết định chủ trương đầu tư”.