Bộ Tài chính đánh giá, trong hơn 10 năm thực hiện, chính sách thuế TNCN đã thể hiện và phát huy được vai trò là công cụ quan trọng trong việc thực hiện chính sách điều tiết, phân phối lại thu nhập, từng bước thu hẹp khoảng cách chênh lệch về thu nhập giữa các cá nhân trong xã hội, hướng tới công bằng xã hội theo chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.
Theo đó, tỷ trọng số thu từ thuế TNCN trong tổng thu ngân sách nhà nước (NSNN) đã tăng từ mức 5,33% năm 2011 lên hơn 9% năm 2023, phù hợp với xu hướng phát triển của nền kinh tế, góp phần quan trọng trong việc củng cố quy mô thu NSNN theo hướng bền vững.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong tiến trình phát triển và hội nhập kinh tế phát sinh một số hạn chế, bất cập cần được nghiên cứu sửa đổi cho phù hợp với thực tiễn như thu nhập chịu thuế, thu nhập miễn thuế, cơ sở tính thuế và phương pháp xác định số thuế phải nộp; biểu thuế lũy tiến; Một số nội dung về phạm vi, đối tượng chịu thuế trong Luật Thuế TNCN chưa bao quát được đầy đủ các khoản thu nhập chịu thuế và sự xuất hiện của các mô hình kinh doanh mới…
Do đó, Bộ Tài chính cho rằng, Luật Thuế TNCN hiện hành cần phải được rà soát để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội trong nước, cũng như xu thế cải cách chính sách thuế TNCN trên thế giới. Qua đó, góp phần phát huy hiệu quả vai trò của sắc thuế này trong tổng thể hệ thống chính sách thuế của Việt Nam.
Bộ Tài chính cho biết, dự án Luật Thuế TNCN dự kiến sửa đổi, bổ sung 31/35 điều của Luật Thuế TNCN hiện hành (chiếm 88,5%). Trong đó có quy định về: Phạm vi điều chỉnh; Người nộp thuế; Thu nhập chịu thuế; Thu nhập được miễn thuế; Giảm thuế; Kỳ tính thuế; Thuế đối với cá nhân kinh doanh cư trú; Biểu thuế lũy tiến từng phần, toàn phần; Thu nhập từ kinh doanh của cá nhân không cư trú; Thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân không cư trú...
Với nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung toàn diện và căn bản như trên, căn cứ quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tài chính trình Chính phủ cho phép lập đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế TNCN thay thế các điều luật về thuế TNCN hiện hành.
Đề cương dự thảo Luật được xây dựng theo 3 nhóm vấn đề, tập trung vào 7 nhóm chính sách: Hoàn thiện quy định liên quan đến người nộp thuế TNCN; Hoàn thiện quy định liên quan đến thu nhập chịu thuế TNCN và cách tính thuế đối với từng loại thu nhập chịu thuế; Sửa đổi, bổ sung quy định liên quan đến thu nhập được miễn thuế, giảm thuế; Hoàn thiện quy định về thuế TNCN đối với cá nhân kinh doanh; Hoàn thiện quy định về giảm trừ gia cảnh, giảm trừ đối với các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và các khoản giảm trừ đặc thù khác...
Về tiến độ của dự án, Bộ Tài chính trình Chính phủ dự kiến trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để Ủy ban Thường vụ Quốc hội báo cáo Quốc hội thông qua đề nghị bổ sung dự án Luật Thuế TNCN (thay thế) vào Chương trình xây dựng Luật, Pháp lệnh năm 2025 tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV (tháng 5/2025). Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Thuế TNCN (thay thế) tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (tháng 10/2025) và dự kiến thông qua dự án Luật Thuế TNCN (thay thế) tại Kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XV (tháng 5/2026).
