Bổ sung hành vi lãng phí kết quả nghiên cứu khoa học, công nghệ và đề án chuyển đổi số

Phát biểu tại phiên họp, Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn TP Hồ Chí Minh) bày tỏ tán thành cao với sự cần thiết ban hành Luật nhằm khắc phục những lỗ hổng thể chế, xử lý nguồn lực phân bổ dàn trải, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu và thúc đẩy văn hóa tiết kiệm trong hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Góp ý về các nội dung cụ thể, Đại biểu phân tích, dự thảo Luật liệt kê 9 nhóm hành vi gây lãng phí nhưng chưa đề cập rõ hành vi không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả kết quả nghiên cứu khoa học, công nghệ và đề án chuyển đổi số đã được ngân sách nhà nước đầu tư.

“Thực tiễn cho thấy nhiều đề án số hóa dữ liệu, phần mềm quản lý, kết quả nghiên cứu ứng dụng... trị giá hàng trăm tỷ đồng nhưng chưa được đưa vào vận hành hoặc vận hành cầm chừng, gây lãng phí lớn và kéo dài. Việc bổ sung rõ nhóm hành vi này sẽ làm tăng hiệu lực giám sát, tránh vòng đời đầu tư bị bỏ quên”, Đại biểu nói và đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, xem xét bổ sung nội dung này.

Về trách nhiệm của người đứng đầu, Đại biểu cho rằng dự thảo Luật chưa nêu rõ về hình thức xử lý khi người đứng đầu cố tình phê duyệt các dự án, nhiệm vụ vượt định mức, vượt tiêu chuẩn, vượt chế độ để hợp thức hóa lãng phí.

Nhận định đây là khe hở lớn nhất hiện nay vì nhiều sai phạm, lãng phí được ngụy trang dưới quyết định hành chính đúng quy trình, Đại biểu đề nghị Ban soạn thảo xem xét, bổ sung nguyên tắc mọi phê duyệt trái định mức, tiêu chuẩn, chế độ gây lãng phí đều phải xem xét trách nhiệm của người đứng đầu theo mức tăng nặng.

Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Quảng Ngãi) nhấn mạnh sự cần thiết thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí trong Nhân dân.

Cho rằng dự thảo Luật đã có những quy định về việc khuyến khích người dân tiết kiệm, chống lãng phí trong tiêu dùng là cần thiết và đúng nhưng Đại biểu cũng đề nghị nghiên cứu bổ sung vào dự thảo Luật quy định trách nhiệm xã hội của công dân trong việc thực hiện nếp sống văn minh.

Còn Đại biểu Tô Thị Bích Châu (Đoàn TP Hồ Chí Minh) đề nghị bổ sung quy định Chính phủ định kỳ báo cáo với Quốc hội và công khai kết quả thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí hàng năm.

“Cần quy định rõ việc Chính phủ ban hành các chỉ tiêu, định mức tiết kiệm cụ thể theo ngành, lĩnh vực và tổ chức kiểm tra thực hiện. Hiện nay, chúng ta vẫn thấy tập trung rất nhiều về Chính phủ điện tử, cải cách hành chính nhưng đi đến các địa phương vẫn có tình trạng những dự án mà vòng đời của dự án để hoàn thành, để khởi công là đôi khi 10 năm, 20 năm và có khi không đi vào thực hiện, rất lãng phí”, Đại biểu nói.

Phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu nêu tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về bổ sung quy định cụ thể các hành vi gây lãng phí và hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí, Cơ quan chủ trì soạn thảo đang tiếp tục nghiên cứu rà soát để bổ sung thêm các hành vi theo ý kiến của các đại biểu Quốc hội.

Về phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật, Bộ trưởng cho biết, quan điểm xuyên suốt của dự thảo Luật là chỉ quy định điều chỉnh đối với trường hợp các tổ chức, cá nhân trong khu vực Nhà nước và khu vực tư nhân trực tiếp quản lý, sử dụng các nguồn lực công bao gồm tài sản công, tài chính công, tài nguyên… không điều chỉnh đối với việc quản lý, sử dụng các nguồn lực khác của khối tư nhân để tránh can thiệp quá sâu vào hoạt động của nhóm đối tượng này.