Đã có 27.071 cuộc tiếp xúc cử tri
Trình bày báo cáo tại phiên họp, Trưởng Ban Dân nguyện thuộc UBTVQH Dương Thanh Bình cho biết, qua 10 năm thực hiện Nghị quyết số 525 về việc tiếp xúc cử tri của ĐBQH, kết quả cho thấy, về mặt nhận thức của các cá nhân, cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thi hành Nghị quyết đã được nâng lên rõ rệt.
Nhiều ĐBQH đã chủ động, tích cực thực hiện việc tiếp xúc cử tri với nhiều hình thức khác nhau; thu thập, nghiên cứu và chuyển nhiều kiến nghị của cử tri đến các cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết.
Cử tri ngày càng nhận thức rõ hơn về quyền và trách nhiệm tham dự các cuộc tiếp xúc, kiến nghị, phản ánh với ĐBQH, ngày càng quan tâm đến hoạt động của QH, ĐBQH nói chung, hoạt động tiếp xúc cử tri nói riêng.
Theo thống kê, từ năm 2013 đến năm 2022, đã có 27.071 cuộc tiếp xúc cử tri, với nhiều hình thức khác nhau, được tổ chức phục vụ đại biểu QH tiếp xúc cử tri.
Công tác tổ chức tiếp xúc cử tri từ khi thực hiện Nghị quyết số 525 đã có nhiều đổi mới linh hoạt, hiệu quả về hình thức và nội dung; bảo đảm dân chủ, bình đẳng, công khai.
Qua tiếp xúc cử tri, nhiều vấn đề, nguyện vọng mà cử tri gửi gắm đã được các đại biểu đưa ra bàn thảo công khai, chất vấn trực tiếp các thành viên Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, sau đó đã được chỉ đạo giải quyết kịp thời được cử tri cả nước đánh giá rất cao.
Nhiều nguyện vọng, kiến nghị của cử tri cũng đã được QH, Chính phủ, các cơ quan có thẩm quyền thể chế hóa thành nhiều văn bản pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi trong thực tiễn cuộc sống.
Từ năm 2013 đến năm 2022, đã có 650 văn bản quy phạm pháp luật khác nhau được các cơ quan có thẩm quyền ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung theo kiến nghị của cử tri...
Việc tiếp xúc cử tri một cách hiệu quả, linh hoạt, chất lượng đã có tác dụng hỗ trợ các ĐBQH, các cơ quan của QH nâng cao chất lượng trong công tác xây dựng pháp luật, trong hoạt động giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước.
Toàn bộ các kiến nghị của cử tri gửi đến QH đều được chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Tuy nhiên, ông Dương Thanh Bình cũng nêu một số bất cập, vướng mắc như, việc triển khai hoạt động tiếp xúc cử tri mới chủ yếu tập trung dưới hình thức tiếp xúc cử tri định kỳ, trước và sau mỗi kỳ họp QH, chưa quan tâm đúng mức đến các hoạt động tiếp xúc chuyên đề, lĩnh vực, đối tượng...
Việc tổ chức tiếp xúc cử tri có lúc, có nơi còn mang tính hình thức; nội dung, chương trình hội nghị tiếp xúc cử tri còn đơn điệu; thông tin chuyển tải đển cử tri thiếu sinh động, chưa đáp ứng được sự mong mỏi của cử tri; chưa có nhiều gợi mở nội dung để cử tri phát biểu tâm tư, nguyện vọng, ông Bình nhìn nhận.
Đặc biệt, tại một số địa phương, vẫn còn tình trạng nhiều cuộc tiếp xúc cử tri chưa thực sự thu hút được sự tham gia đông đảo các tầng lớp nhân dân, các giới, các ngành. Cử tri tham dự vẫn chủ yếu là người cao tuổi; cán bộ hưu trí; cán bộ cấp huyện, cấp xã, thôn, ấp; những người có khiếu nại về chế độ, chính sách. Vì vậy, tình trạng “đại cử tri”, “cử tri chuyên nghiệp”, “cử tri đại diện”, “đại biểu cử tri” còn phổ biến…
Nghị quyết số 525 cũng chưa quy định hình thức tiếp xúc cử tri trực tuyến hoặc trực tiếp kết hợp trực tuyến; nhiều địa phương địa bàn rộng, khó khăn trong việc đi lại, tiếp cận với cử tri, hạn chế trong việc đầu tư xây dựng hệ thống trực tuyến do nguồn ngân sách, nguồn lực chưa đảm bảo.
Theo Trưởng Ban Dân nguyện, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới hoạt động tiếp xúc cử tri nói riêng và công tác dân nguyện nói chung, việc nghiên cứu, rà soát các quy định tại Nghị quyết số 525 nhằm đảm bảo thống nhất và phù hợp với Hiến pháp và các văn bản pháp luật đã ban hành; phù hợp với thực tiễn là rất cần thiết.
Trên cơ sở đó, cần xác định việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 525 để hoàn thiện cơ sở pháp lý, kịp thời ghi nhận, thể chế hóa một cách chính thức những thay đổi trong thực tiễn hoạt động tiếp xúc cử tri thời gian vừa qua.
Xác định rõ hình thức tiếp xúc cử tri
Thảo luận tại phiên họp, các ý kiến đều nhất trí với những kết quả đã đạt được trong 10 năm thực hiện Nghị quyết số 525 cũng như những vướng mắc, bất cập cần được sửa đổi, bổ sung để tiếp tục đổi mới công tác tiếp xúc cử tri, thích ứng với sự thay đổi của thực tiễn và quy định của pháp luật liên quan.
Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trương Thị Ngọc Ánh đề nghị bổ sung các hình thức tiếp xúc cử tri cho phù hợp với tình hình hiện nay, nhất là sau đại dịch Covid-19.
Theo đó, bà Trương Thị Ngọc Ánh cho rằng, khi yêu cầu về quy mô tiếp xúc cử tri ngày một lớn, nhưng cơ sở vật chất đảm bảo cho hoạt động tiếp xúc cử tri còn hạn chế, cần quy định rõ về việc thực hiện tiếp xúc cử tri qua hình thức trực tuyến.
Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm Văn phòng QH Bùi Văn Cường cũng chỉ ra rằng Nghị quyết số 525 chưa quy định hình thức tiếp xúc cử tri trực tuyến, tổng hợp ý kiến cử tri tại các kỳ họp bất thường, cần nghiên cứu thêm để sửa đổi cho phù hợp.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ cho rằng nên có 2 nghị quyết riêng về tiếp xúc cử tri của ĐBQH và tiếp xúc cử tri của HĐND.
Chủ tịch QH lưu ý thêm về mặt nội dung cần nhấn mạnh việc phải sửa đổi, bổ sung nghị quyết tới đây phải quán triệt đầy đủ Hiến pháp, Luật Tổ chức QH, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Luật Tổ chức chính quyền địa phương…
 |
Hình ảnh tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn |
Chủ tịch cũng cho rằng việc sửa đổi nghị quyết cũng cần xác định rõ hình thức tiếp xúc cử tri để có hướng dẫn cụ thể.
Chủ tịch QH nêu rõ yêu cầu bám sát quy định pháp luật để có đánh giá tổng kết đồng thời có hướng sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm đạt yêu cầu sâu sát, phù hợp, thực chất, thiết thực, hiệu lực, hiệu quả, vừa bảo đảm linh hoạt, thích ứng, sáng tạo của từng địa phương vừa bảo đảm tính thống nhất trong đa dạng nên cần có quy định khung.
Kết luận phiên họp, Thượng tướng Trần Quang Phương - Phó Chủ tịch QH nêu rõ, UBTVQH thống nhất việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 525, đưa vào chương trình xây dựng Nghị quyết của UBTVQH, giao Ban Dân nguyện chủ trì phối hợp với các cơ quan có liên quan để xây dựng Nghị quyết theo đúng quy định của pháp luật.
UBTVQH đề nghị nghiên cứu ban hành 2 Nghị quyết riêng biệt là Nghị quyết liên tịch về tiếp xúc cử tri của đại biểu HĐND và Nghị quyết liên tịch về tiếp xúc cử tri của ĐBQH, ban hành cùng lúc để tạo sự thay đổi đồng bộ.
