Sửa “quy định đèn vàng” để tránh hậu quả của tâm lý đám đông
Tại các Nghị định quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ trước đây, đối với nội dung quy định về chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông thì đều quy định xử phạt chung một hành vi vi phạm là “Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông”...
Đến Nghị định 171/2013/NĐ-CP đã tách thành hai hành vi với mức phạt khác nhau là: “Không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” với mức phạt thấp và hành vi “Khi tín hiệu đèn giao thông đã chuyển sang màu đỏ nhưng không dừng lại trước vạch dừng mà vẫn tiếp tục đi, trừ trường hợp đã đi quá vạch dừng trước khi tín hiệu đèn giao thông chuyển sang màu vàng” với mức phạt cao hơn...
Theo Bộ Giao thông Vận tải, trong quá trình tổng kết thực hiện Nghị định số 171/2013/NĐ-CP để xây dựng Nghị định mới, nhiều ý kiến cho rằng việc tách nội dung quy định về chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông thành hai hành vi vi phạm với hai mức phạt khác nhau nói trên dẫn đến tình trạng người điều khiển giao thông cùng nhau cố qua ngã tư khi đèn giao thông đã chuyển sang màu vàng mà những người này không dừng xe lại trước vạch dừng, vẫn tiếp tục điều khiển xe đi qua nút giao thì sẽ xảy ra va chạm, tai nạn giao thông hoặc gây cản trở đối với các xe của những chiều đường khác đã có tín hiệu đèn xanh vừa nhập vào nút giao, gây ách tắc giao thông tại nút giao.
Ở chiều đường có đèn tín hiệu đỏ đang sáng, một số người đang dừng xe ở trước vạch dừng tại nút giao cũng thường có xu hướng vội vàng điều khiển xe nhập vào trong nút giao ngay khi đèn tín hiệu đỏ vừa tắt và đèn tín hiệu vàng vẫn còn sáng, vì cũng cho rằng chỉ bị xử phạt ở mức thấp hơn, dẫn đến hậu quả xảy ra va chạm, tai nạn giao thông và cản trở đối với các xe của chiều đường có đèn tín hiệu xanh vừa mới tắt vẫn còn đang ở trong nút giao, làm ách tắc giao thông tại nút giao.
Vì vậy, để đáp ứng yêu cầu của công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông và phù hợp với quy định tại khoản 1 Điều 11 Luật Giao thông đường bộ, Nghị định số 46/2016/NĐ-CP đã gộp hai hành vi này lại thành một hành vi là “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” như quy định tại các Nghị định trước Nghị định 171/2013/NĐ-CP.
Vượt đèn vàng trong tình huống nào bị xử phạt?
Đối với việc xác định lỗi vi phạm “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” để tiến hành xử phạt theo quy định của Nghị định 46/2016/NĐ-CP, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, các lực lượng chức năng sẽ căn cứ quy định tại khoản 3 Điều 10 Luật Giao thông đường bộ, Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về báo hiệu đường bộ và hành vi cụ thể của người tham gia giao thông để xác định lỗi vi phạm (tương tự như đã thực hiện đối với hành vi “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” được quy định tại Nghị định 171/2013/NĐ-CP).
Trong trường hợp người tham gia giao thông đã đi quá vạch dừng mà đèn tín hiệu giao thông mới chuyển từ màu xanh sang màu vàng thì được đi tiếp và không bị xử phạt; hoặc trong trường hợp tín hiệu vàng nhấp nháy thì được đi nhưng phải giảm tốc độ, chú ý quan sát, nhường đường cho người đi bộ qua đường và cũng không bị xử phạt.
“Việc quy định gộp chung thành một hành vi “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” và quy định chế tài xử phạt đủ mạnh như tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP không nhằm mục tiêu thu tiền của người vi phạm, mà chủ yếu mang tính giáo dục, cảnh báo, ngăn ngừa người tham gia giao thông vi phạm hành vi “không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông” – trả lời của Bộ Giao thông Vận tải trước băn khoăn của công luận đã khẳng định như vậy.