Sau 1 tuần kể từ khi NHNN điều chỉnh tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng đối với đồng USD thêm 9,3%, tình hình giao dịch ngoại tệ và trạng thái ngoại hối của các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn thành phố nhìn chung bảo đảm cân đối. Tuy nhiên, với diễn biến của thị trường ngoại tệ những ngày gần đây, cả doanh nghiệp và ngân hàng đều lo ngại về mặt bằng giá mới trên thị trường ngoại tệ tự do được thiết lập đang giãn dần khoảng cách với tỷ giá trong ngân hàng.
Chưa căng thẳng về ngoại tệ
Bình ổn tỷ giá là vấn đề mà cả ngân hàng và doanh nghiệp mong mỏi. Đến sáng 19-2, tỷ giá ngoại tệ trong ngân hàng (Vietcombank) là 20.885 đồng/USD, song trên thị trường tự do bị đẩy lên 22.400/USD, tăng khoảng 900 đồng/USD so với ngày đầu NHNN điều chỉnh tỷ giá (ngày 11-2). Khoảng cách giữa tỷ giá trong và ngoài ngân hàng là 1.515 đồng/USD, gần bằng trước khi điều chỉnh tỷ giá. Mặc dù vậy, tại các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn, tình trạng cân đối cung cầu cơ bản được giữ vững. Giám đốc Vietinbank Lê Chân Phạm Ngọc Anh cho biết, khách hàng của chi nhánh vẫn được cung ứng đủ nhu cầu ngoại tệ và ngân hàng cũng mua được một phần ngoại tệ từ các doanh nghiệp xuất khẩu. Phần còn thiếu, chi nhánh được Vietinbank cung ứng, bởi vậy, không bị căng thẳng về ngoại tệ. Song, do tỷ giá trên thị trường tự do lại cao hơn tỷ giá trong ngân hàng, ngân hàng lo ngại khó giữ được ổn định tỷ giá.
Cùng trong trạng thái cần bằng ngoại tệ về cơ bản, Giám đốc ACB Hải Phòng Vũ Việt Thắng khẳng định, đáp ứng đủ nhu cầu ngoại tệ bình thường của khách hàng nhóm 1. Đối với khách hàng mới, khách hàng có nhu cầu đột xuất, ngân hàng có thể xem xét, cân đối trong khả năng. Việc mua-bán ngoại tệ của ngân hàng vẫn diễn ra bình thường trong những ngày này, bình quân giao dịch khoảng hơn 10 triệu USD/tháng. Song thị trường Hải Phòng vốn thường xuyên nhập siêu nhiều hơn là xuất siêu nên phần ngoại tệ thiếu, ACB Hải Phòng đề nghị hội sở cân đối đủ. Sau khi tỷ giá ngoại tệ mới được điều chỉnh, khách hàng của ACB Hải Phòng được mua ngoại tệ theo đúng tỷ giá do NHNN công bố.
Tuy nhiên, vào thời điểm này mới là đầu năm nhu cầu ngoại tệ của doanh nghiệp chưa lớn. Nhiều doanh nghiệp chưa đến hạn phải trả các hợp đồng mua hàng, chưa gây áp lực về ngoại tệ với ngân hàng. Trong thời gian tới, khi các doanh nghiệp trở lại hoạt động “cấp tập” hơn, nhu cầu ngoại tệ nhiều hơn, không biết ngân hàng có cung ứng đủ?
 |
Mạnh tay với thị trường ngoại tệ
Ông Mai Văn Bình, Giám đốc Công ty CP bao bì PP Hải Phòng cho rằng, việc tỷ giá ngoại tệ trên thị trường tự do liên tục bị đẩy lên dù NHNN đã có sự điều chỉnh tỷ giá là do các đối tượng đầu cơ ngoại tệ nắm được điểm yếu của NHNN không có nhiều ngoại tệ để bán. Ngay sau khi NHNN điều chỉnh tỷ giá, giá USD trên thị trường tự do lại tăng cao. Nhà nước không thể cứ mãi chạy theo thị trường mà cần có chính sách cứng rắn hơn. Cụ thể, việc NHNN tăng tỷ giá ngoại tệ là nhằm giúp cho xuất khẩu được thuận lợi hơn. Trong khi đó, các doanh nghiệp xuất khẩu, các tổng công ty nhà nước có nguồn ngoại tệ không bán lại cho ngân hàng để cung ứng ngoại tệ cho các doanh nghiệp nhập khẩu, dẫn đến khan hiếm nguồn ngoại tệ. Bởi vậy, Chính phủ và NHNN cần có biện pháp bắt buộc các đơn vị này phải bán lại ngoại tệ cho ngân hàng, chia sẻ gánh nặng với NHNN và góp phần vào việc bình ổn tỷ giá ngoại tệ. Bên cạnh đó, tình trạng đô-la hóa nền kinh tế cũng như “chợ ngoại tệ” tự do hoạt động sôi động chẳng kém hệ thống ngân hàng cũng là nguyên nhân khiến nhà nước khó kiểm soát được nguồn và tổng lượng ngoại tệ trong dân nên việc điều hành thị trường tiền tệ gặp khó khăn. Giá vàng trên thế giới tăng cao cũng kéo theo giá USD tăng. Nếu để thị trường ngoại tệ tự do mặc sức tung hoành thì dù NHNN có điều chỉnh tỷ giá như thế nào vẫn luôn tái diễn tình trạng 2 giá ngoại tệ trong và ngoài ngân hàng, việc bình ổn tỷ giá sẽ không đạt được, doanh nghiệp lại phải mua ngoại tệ với mức giá chính thức và phí không chính thức như trước.
Cùng với các giải pháp về tiền tệ, việc kiềm chế lạm phát cao cũng là yếu tố quan trọng góp phần bình ổn thị trường tiền tệ. Hiện trên thế giới, giá các loại nguyên, nhiên, vật liệu, lương thực, thực phẩm đang bị đẩy lên cao đến mức báo động. Trong thời gian ngắn tới đây, nhiều mặt hàng khác như điện, xăng, dầu… sẽ tăng giá. Đây cũng là những yếu tố bất lợi cho việc bình ổn thị trường ngoại tệ nói riêng và thị trường tiền tệ nói chung. Việc điều hành thị trường ngoại tệ càng cần có một “bàn tay sắt”../.
Mai Hương
