Trong các năm 1998, 1999, 2001 ông Nguyễn Hữu Thao và vợ là bà Nguyễn Thị Bình (hộ khẩu: 1023, Nguyễn Trãi, Phường 14, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh) được Tư lệnh Quân Đoàn 4 giao cho 03 lô đất thuộc khu gia đình Lữ Đoàn 434 tại xã Bình Hòa, huyện Thuận An (nay là phường Bình Hòa, TP Thuận An).
Ngày 17/12/2008, ông Thao và bà Nguyễn Thị Bình làm Đơn xin kê khai nguồn gốc đất và Đơn xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhằm mục đích xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các thửa đất nêu trên.
Tháng 4/2020, gia đình ông Thao nhận được các Thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà, đất và Thông báo nộp tiền sử dụng đất của Chi cục Thuế Thành phố Thuận An đối với 03 thửa đất nêu trên, với số tiền gần 3 tỷ đồng.
Không đồng ý với số tiền sử dụng đất và thuế trước bạ theo thông báo, ông Thao làm đơn đến Chi cục Thuế TP. Thuận An và Cục thuế tỉnh Bình Dương. Tuy nhiên, sau khi giải thích hai cơ quan này vẫn giữ nguyên cách tính và số tiền ông Thao phải nộp như Thông báo trước đó. Do đó, ông Thao đã kiện Chi cục thuế TP. Thuận An ra toà.
Tại bản án sơ thẩm số 01/2021/HC-ST ngày 21/9/2021 của TANDTP. Thuận An đã không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Hữu Thao; cho rằng các thông báo của Chi cục thuế TP. Thuận An được ban hành đúng trình tự, thẩm quyền.
Ông Nguyễn Hữu Thao kháng cáo toàn bộ bản án. Ngày 19/10/2021, Viện trưởng Viện KSND tỉnh Bình Dương cũng đã có quyết định kháng nghị phúc thẩm đề nghị TAND tỉnh Bình Dương xét xử phúc thẩm theo hướng huỷ toàn bộ bản án của TAND TP. Thuận An, chuyển hồ sơ về Toà án cấp sơ thẩm xét xử lại.
Theo đó, VKSND tỉnh cho rằng, Toà án cấp sơ thẩm có thiếu sót trong xác định yêu cầu của người khởi kiện. Theo đơn khởi kiện ngày 14/1/2021, ông Thao, bà Bình yêu cầu Toà án huỷ 3 thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà đất và 3 thông báo nộp tiền sử dụng đất; đồng thời kiến nghị Cục thuế tỉnh Bình Dương thu hồi Công văn số 23413 ngày 19/10/2020 và Công văn 28403 ngày 16/12/2020. Đơn khởi kiện Đơn khởi kiện bổ sung ngày 18/3/2021, ông Thao, bà Bình không yêu cầu Cục Thuế tỉnh Bình Dương thu hồi các Công văn nói trên, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không làm việc với người khởi kiện để xác định lại yêu cầu khởi kiện là vi phạm Điều 85 của Luật Tố tụng hành chính.
Hai là, Toà án cấp sơ thẩm xác định Cục Thuế tỉnh Bình Dương tham gia với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là sai tư cách tố tụng vì Công văn số 23413 và Công văn số 28403 là do Phó Cục trưởng ký thay Cục trưởng nên theo khoản 9 Điều 3 của Luật Tố tụng hành chính, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương là người bị kiện, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm không đưa Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương tham gia với tư cách người tham gia với tư cách người bị kiện là vi phạm tố tụng.
Ba là, Tòa án cấp sơ thẩm tuyên án mâu thuẫn với việc xác tư cách tham gia tố tụng của Cục Thuế tỉnh Bình Dương.
Bốn là, Tòa án cấp sơ thẩm xác minh, thu thập chứng cứ không đầy đủ, chưa thu thập Bảng giá đất tại thời điểm có quyết định công nhận quyền sử dụng đất của cơ quan nhà nước có thẩm quy định tại điểm c khoản 1 Điều 8 Nghị định số 45/2014NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ.
Tại phiên tòa phúc thẩm, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông Thao cũng khẳng định, Tòa án cấp sơ thẩm vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng như: Thu thập tài liệu, chứng cứ không đầy đủ; các thông báo nộp tiền sử dụng đất và thông báo nộp lệ phí trước bạ nhà đất Chi cục thuế ban hành nhưng không có chữ ký và con dấu của cơ quan ban hành nên không đúng quy định của pháp luật về văn bản hành chính; ông Thao, bà Bình là vợ chồng nhưng được giao các thửa đất khác nhau, nhưng cơ quan thuế tính hạn mức đất ở cho hộ gia đình là không đúng quy định của pháp luật. Do vậy, đề nghị Hội đồng xét xử hủy bản án sơ thẩm, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại theo thủ tục chung.
Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm diễn ra ngày 25/2/2022 không hiểu vì lý do gì, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Bình Dương thay đổi nội dung quyết định kháng nghị và chỉ đề nghị Hội đồng xét xử sửa bản án sơ thẩm vì “cách tuyên của Toà sơ thẩm là vượt quá yêu cầu khởi kiện và thẩm quyền giải quyết… nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án!??”
Tại phiên toà phúc thẩm TAND tỉnh Bình Dương sau khi lập luận về 2 công văn theo đơn khởi kiện bổ sung của ông Thao bà Bình đã cho rằng “Toà án cấp sơ thẩm xác định Cục thuế tỉnh Bình Dương tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án là không phù hợp…” (nhưng Toà phúc thẩm lại yêu cầu chỉ…rút kinh nghiệm)
Toà án tỉnh Bình Dương cũng cho rằng tại đơn khởi kiện bổ sung ngày 18/3/2021 ông Thao bà Bình đã rút đơn đối với 2 công văn của Cục thuế Bình Dương vì cho rằng không phải là quyết định hành chính và không thuộc thẩm quyền của Toà cấp huyện nhưng Toà cấp sơ thẩm vẫn quyết định bác yêu cầu đề nghị Cục thuế thu hồi 2 công văn này là vi phạm Điều 8, khoản 1 Điều 31 của Luật Tố tụng hành chính…
Mặc dù đã chỉ rõ sai phạm của cấp sơ thẩm; người bảo vệ quyền lợi hợp pháp của ông Thao cũng đã đưa ra các lập luận thuyết phục nhưng TAND tỉnh Bình Dương vẫn bác yêu cầu kháng cáo của người khởi kiện, sửa án sơ thẩm (trả lại án phí cho ông Thao vì là người có công với cách mạng…) làm cho dư luận lại một lần nữa đặt câu hỏi về tình khách quan của vụ án.
Hiện, ông Nguyễn Hữu Thao đã làm đơn đến các cơ quan chức năng đề nghị xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với 2 bản án sơ, phúc thẩm để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.
Báo PLVN sẽ thông tin tiếp về vụ việc.
