Bình đẳng giới và những tiến bộ trong quyền lợi của phụ nữ ở Việt Nam

Theo chị Mai Quỳnh Anh, Quản lý chương trình tại TUVA Communication (Tù Và), các cuộc thảo luận công khai về quyền lợi và vai trò của phụ nữ đã trở nên phổ biến hơn trên các nền tảng truyền thông, từ báo chí đến mạng xã hội.

"Vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong kinh tế, chính trị và xã hội ngày càng được truyền thông thảo luận nhiều hơn. Điều này cũng cho thấy vai trò của phụ nữ ngoài không gian gia đình ngày càng được quan tâm," chị Mai Quỳnh Anh nhận định.

Một trong những thay đổi quan trọng là việc truyền thông đã góp phần chỉ ra các định kiến giới còn tồn tại, đặc biệt trong trách nhiệm chăm sóc gia đình. Trước đây, phụ nữ thường bị mặc định gánh vác vai trò nội trợ, trong khi ngày nay, xã hội đã có xu hướng khuyến khích việc chia sẻ trách nhiệm này giữa các thành viên trong gia đình. Các nội dung truyền thông không chỉ dừng lại ở việc nêu vấn đề mà còn đi sâu vào phân tích những rào cản khiến phụ nữ gặp khó khăn trong sự nghiệp, từ đó thúc đẩy các cuộc thảo luận về giải pháp.

"Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ tài chính cũng được thực hiện, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ do phụ nữ làm chủ, giúp phụ nữ có thêm cơ hội phát triển sự nghiệp, nâng cao vai trò kinh tế trong gia đình và xã hội," chị Mai Quỳnh Anh chia sẻ.

Tuy nhiên, dù có những chuyển biến tích cực, nhiều phụ nữ Việt Nam vẫn đang đối mặt với không ít rào cản. Theo chị Mai Quỳnh Anh, định kiến giới vẫn ảnh hưởng nặng nề đến các quyết định quan trọng của phụ nữ, đặc biệt là trong độ tuổi 20-30. Nhiều bạn nữ ngại lập gia đình, ngại sinh con bởi các bạn loay hoay và lo sợ, không biết mình sẽ phải làm gì để phá vỡ vòng lặp từ mẹ và bà mình. Họ lo ngại mình sẽ rơi vào vòng lặp giống mẹ và bà của họ, bị bó buộc trong trách nhiệm gia đình, mất đi cơ hội phát triển bản thân. Đây không chỉ là vấn đề của riêng phụ nữ mà cần sự thay đổi trong nhận thức chung của cả xã hội, cũng như các chính sách hỗ trợ để đảm bảo phụ nữ có thể cân bằng giữa gia đình và công việc mà không bị đánh đổi sự tự do của mình.

Cũng theo chị Quỳnh Anh, giới trẻ hiện nay có sức mạnh đặc biệt trong việc thúc đẩy bình đẳng giới nhờ sự cởi mở, tinh thần ham học hỏi. Các bạn trẻ không ngần ngại đặt câu hỏi và sẵn sàng thử thách những định kiến xã hội tồn tại lâu đời. Họ cũng nhanh chóng tiếp cận với những quan điểm mới, đặc biệt là các giá trị về bình đẳng và công bằng, điều này giúp tạo ra sự thay đổi từ sâu bên trong cộng đồng.

“Các hoạt động từ cộng đồng là nơi để giới trẻ thể hiện tiếng nói, trao đổi ý kiến và hành động để thay đổi nhận thức về bình đẳng giới. Tôi tin rằng, với những đặc điểm này, giới trẻ Việt Nam sẽ tiếp tục là động lực lớn giúp đẩy mạnh phong trào bình đẳng giới trong tương lai, và phong trào này sẽ ngày càng lan tỏa sâu rộng hơn nữa và tạo ra các thay đổi thực chất và bền vững trong xã hội”, chị Quỳnh Anh nói.

Hiện tại, TUVA Communication đang triển khai chiến dịch “Nhà Nhiều Cột” – một chương trình truyền thông nhằm nâng cao nhận thức về bình đẳng giới, hướng tới việc tạo ra một xã hội mà mỗi cá nhân đều có quyền sống, thử nghiệm và theo đuổi đam mê của mình, bất kể bản dạng giới hay xu hướng tính dục. Theo chị Mai Quỳnh Anh, những thay đổi xã hội cần được thực hiện liên tục và bền vững, không chỉ giới hạn trong một ngày hay một chiến dịch cụ thể. "Việc truyền thông nâng cao nhận thức về vấn đề bình đẳng giới cần được truyền thông và thảo luận xuyên suốt, chứ không chỉ trong một dịp đặc biệt."

Ngoài chiến dịch “Nhà Nhiều Cột”, TUVA Communication còn hợp tác với nhiều tổ chức phi chính phủ và các đơn vị truyền thông khác để đưa ra những chương trình đào tạo, hội thảo và các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng. Các chiến dịch này không chỉ tập trung vào việc thay đổi nhận thức mà còn hỗ trợ phụ nữ tiếp cận các cơ hội nghề nghiệp, phát triển kỹ năng lãnh đạo và tự tin theo đuổi con đường mà họ mong muốn.

Sự kiện của “Nhà Nhiều Cột” về chủ đề định kiến giới trong nghề nghiệp tại trường đại học Y Hà Nội tháng 12/2024

Khi được hỏi về thông điệp dành cho phụ nữ nhân ngày 8/3, chị Mai Quỳnh Anh nhấn mạnh rằng đây không chỉ là ngày tôn vinh phụ nữ mà còn là ngày kỷ niệm lịch sử đấu tranh vì quyền bình đẳng. Chị mong muốn mỗi phụ nữ đều được đối xử công bằng, không chỉ trong một ngày mà suốt cả năm.

"8/3 là ngày Giải phóng phụ nữ, gắn với lịch sử đấu tranh để được quyền đối xử bình đẳng và không bị phân biệt đối xử dựa trên cơ sở giới. Mỗi người phụ nữ đều đáng được đối xử bình đẳng, không chỉ trong ngày 8/3 mà trong 365 ngày còn lại trong năm." Bình đẳng giới không phải là sự nhượng bộ, mà là điều kiện tiên quyết để xây dựng một xã hội công bằng, nơi phụ nữ có thể phát huy hết tiềm năng của mình mà không bị cản trở bởi những rào cản vô hình.

Bên cạnh việc đấu tranh vì quyền lợi, điều quan trọng là phụ nữ cần tin tưởng vào chính mình, tự tin khẳng định giá trị của bản thân và không ngừng theo đuổi ước mơ. Khi mỗi cá nhân ý thức được quyền của mình và xã hội có những cơ chế hỗ trợ thích hợp, bình đẳng giới sẽ không còn là một mục tiêu xa vời mà trở thành hiện thực trong từng gia đình, từng tổ chức và từng cộng đồng.