Biến thách thức thành cơ hội

Một dây chuyền sản xuất phụ tùng ô tô ở Việt Nam
Một dây chuyền sản xuất phụ tùng ô tô ở Việt Nam
(PLO) - Theo cam kết gia nhập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (AFTA), từ năm 2018, thuế nhập khẩu đối với ô tô nguyên chiếc từ các nước Đông Nam Á (ASEAN) sẽ giảm về mức 0%. Đây thực sự là áp lực cho các nhà sản xuất ô tô Việt Nam khi thời gian không còn nhiều. Việc ngành công nghiệp ô tô Việt Nam có thể biến thách thức thành cơ hội hay không đang là câu hỏi cần có lời giải đáp từ các nhà hoạch định chính sách và cả các doanh nghiệp. 
Công nghiệp ô tô còn đầy rẫy khó khăn
Theo Bộ Công Thương, qua gần 20 năm xây dựng - phát triển và gần 10 năm thực hiện quy hoạch lần đầu (2004-2014), ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đã cơ bản đáp ứng đủ và kịp thời nhu cầu ô tô trong nước theo mục tiêu đề ra về mặt số lượng. Cụ thể, đã đáp ứng được 80% nhu cầu tiêu dùng ở trong nước với dòng xe khách và 60% đối với dòng xe tải. Ngành công nghiệp phụ trợ bước đầu đã hình thành, cung cấp được một số phụ tùng cho sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước. 
Cùng với đó, sự tham gia tích cực và rộng rãi của các doanh nghiệp (DN) thuộc các thành phần kinh tế; trong đó có một số Tập đoàn ô tô lớn trên thế giới như Toyota, Honda, Nissan, Mercedes - Benz, Ford... đã làm ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam “nóng” dần lên. Hiện đã có 18 DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và 38 DN trong nước tham gia sản xuất, lắp ráp ô tô với năng lực khoảng 460.000 xe/năm. 
Theo số liệu của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), chỉ tính riêng năm 2013, các thành viên của VAMA đã đóng góp vào ngân sách nhà nước khoảng 1 tỷ USD (chỉ tính các khoản thuế), đồng thời giải quyết việc làm cho khoảng 100.000 lao động trực tiếp và khoảng 500.000 lao động gián tiếp. 
Tuy nhiên, qua đánh giá, ngành này vẫn chưa đạt được tiêu chí của ngành sản xuất ôtô thực sự, mới ở các công đoạn chính là hàn, tẩy rửa sơn và lắp ráp. Tỷ lệ nội địa hóa đến nay mới đạt bình quân khoảng 7-10% đối với xe con và 35-40% đối với xe tải nhẹ. Trong khi đó, giá bán xe vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực. Theo tính toán, giá thành sản xuất ô tô tại Việt Nam cao hơn khoảng 20% so với các nước ASEAN do sản lượng thấp, hầu hết các dây chuyền lắp ráp chỉ hoạt động đến 50% công suất. 
Đánh giá về những hạn chế trong việc phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam thời gian qua, ông Jesus Metelo Arias, Chủ tịch VAMA, Tổng Giám đốc Ford Việt Nam cho rằng, một trong những nguyên nhân kìm hãm việc phát triển ngành công nghiệp ô tô là do chính sách thay đổi quá nhanh và quá nhiều. Với các DN sản xuất ô tô, việc lên kế hoạch sản xuất và kinh doanh hay đầu tư thường phải có kế hoạch tối thiểu là 5 năm. Nếu thị trường biến động đến mức không dự đoán được năm tiếp theo sẽ ở đâu thì rất khó khăn cho hoạt động của ngành. 
Biến thách thức thành cơ hội
Quy hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đã chỉ rõ mục tiêu tổng quát là phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam trở thành ngành công nghiệp quan trọng của đất nước, đáp ứng tối đa nhu cầu thị trường nội địa về các loại xe tải, xe khách thông dụng và một số loại xe chuyên dùng; phấn đấu trở thành nhà cung cấp linh kiện, phụ tùng và một số cụm chi tiết có giá trị cao trong chuỗi sản xuất công nghiệp ô tô thế giới, góp phần vào tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp khác. 
Chia sẻ về quy hoạch mới này, ông Dương Đình Giám, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chính sách, Bộ Công Thương cho rằng, bên cạnh việc xây dựng chính sách cho nhà sản xuất còn có chính sách hỗ trợ cho khu vực tiêu dùng. Ví dụ người mua xe tải phục vụ cho sản xuất hoặc mua xe nông dụng sẽ được hưởng ưu đãi vốn vay. Đối với khu vực xe cá nhân, Nhà nước cũng có những cơ chế chính sách để giảm bớt thuế, phí cho các dòng xe dung tích nhỏ, tiết kiệm nhiên liệu, phù hợp với hệ thống hạ tầng giao thông, phù hợp với thu nhập của người dân... 
Theo quan điểm của nhà sản xuất, một chuyên gia cho rằng: Trong phát triển công nghiệp phụ trợ phải ưu tiên phát triển chi tiết phụ tùng mà chúng ta có lợi thế. Thực chất của việc sản xuất ô tô là tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, chúng ta tham gia sản xuất linh kiện, phụ tùng nào có lợi thế, đặc biệt là phải đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Bên cạnh đó, cần công nghệ phù hợp hơn là công nghệ cao. Khi công nghệ phù hợp với sản lượng, quy mô và lõi sản phẩm sẽ đáp ứng được các yêu cầu về giá thành. 
Về mục tiêu nội địa hóa 30-40% vào năm 2020 theo quy hoạch mới, nhiều chuyên gia nhận định là có thể thực hiện được, vì trên thực tế, xe buýt chúng ta đã nội địa hóa 60%, xe tải gần 40%, đối với dòng xe con nếu chúng ta đi vào những dòng xe giá bình dân và có thể thỏa thuận được với các nhà sản xuất chính khi dung lượng thị trường đi lên. 
TS Phạm Bích San, Phó Tổng Thư ký Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam cho rằng, để phát triển công nghiệp ô tô Việt Nam, trước mắt nên tập trung vào thị trường trong nước, đảm bảo có đủ các loại xe để sử dụng phát triển kinh tế. Nếu có xuất khẩu và tham gia chuỗi xuất khẩu, cần chú ý những phụ tùng, linh kiện mà Việt Nam sản xuất được đạt chất lượng quốc tế để tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Tin cùng chuyên mục

Quang cảnh hội thảo.

Hội thảo Quốc tế về phát triển bền vững kinh tế biển tại Quảng Ninh

(PLVN) - Ngày 3/3, tại TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Diễn đàn toàn cầu về hạch toán tài nguyên và Đại học New South Wales tổ chức Hội thảo Thúc đẩy Hạch toán tài nguyên biển và ven biển – Kết nối và hợp tác trong khu vực Đông Nam Á.

Đọc thêm

Cảng hàng không Việt Nam: Những gam màu sáng, tối

Năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục là một năm tích cực đối với vận tải hàng không, đặc biệt là vận tải hàng không quốc tế.
(PLVN) -  Hệ thống cảng hàng không Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ với những dự án trọng điểm, tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu khởi sắc, ngành hàng không vẫn đối mặt với “bài toán” quá tải, hạ tầng chưa theo kịp tốc độ tăng trưởng và áp lực đô thị hóa.

Kỳ vọng khởi sắc từ những dự án trọng điểm

Phối cảnh Dự án Sân bay Quốc tế Long Thành.
(PLVN) - Theo Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay toàn quốc thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (được phê duyệt bởi Quyết định 648/QĐ-TTg ngày 7/6/2023), cùng với việc Bộ Giao thông vận tải (trước khi sáp nhập - PV) quyết định bổ sung Cảng hàng không quốc tế Gia Bình (Quyết định số 142/QĐ - BGTVT), Việt Nam đặt mục tiêu nâng tổng số sân bay cả nước lên 34 vào năm 2050, trong đó có 15 cảng quốc tế và 19 cảng quốc nội.

Nỗ lực gỡ thẻ vàng IUU: Những tín hiệu lạc quan

Công tác chống khai thác IUU, quản lý đội tàu, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung đã có những chuyển biến tích cực. (Ảnh: chinhphu.vn)
(PLVN) - Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt từ Ban Bí thư, Chính phủ và Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU); quản lý đội tàu, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung, đã chuyển biến tích cực. Đây là tín hiệu lạc quan trong nỗ lực gỡ “thẻ vàng” mà Ủy ban châu Âu (EC) áp đặt từ 2017.

Phát triển kinh tế nhanh và bền vững

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế (TTKT) và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm mục tiêu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt 8% trở lên.

Cục Hải quan triển khai mô hình tổ chức bộ máy mới

Cán bộ Hải quan sẵn sàng triển khai nhiệm vụ theo mô hình mới. (Ảnh: H.P)
(PLVN) - Theo mô hình mới, Cục Hải quan được tổ chức và hoạt động theo 3 cấp: Cục Hải quan; Chi cục Hải quan khu vực; Hải quan cửa khẩu/ngoài cửa khẩu. Trong đó, Cục Hải quan có 12 đơn vị. Đồng thời, tổ chức 20 Chi cục Hải quan khu vực, được đánh số thứ tự từ I đến XX.

Hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại Quảng Nam, cây chủ lực là Sâm Ngọc Linh

Sâm Ngọc Linh (Ảnh internet).
(PLVN) -  Phó Thủ tướng Lê Thành Long mới ký Quyết định phê duyệt Đề án “Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với Sâm Ngọc Linh là cây chủ lực”. Đề án nhằm đưa Quảng Nam thành trung tâm dược liệu quốc gia, phát huy tiềm năng Sâm Ngọc Linh và các dược liệu quý hiếm...

Kỳ vọng với đội ngũ doanh nghiệp vừa và nhỏ

Kỳ vọng với đội ngũ doanh nghiệp vừa và nhỏ
(PLVN) - Hôm qua (27/2), tại trụ sở Chính phủ diễn ra Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) Việt Nam với chủ đề “Nhà nước kiến tạo, DNVVN Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới”.

Doanh nghiệp Nhà nước “hiến kế” để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%

Các đại biểu tham dự hội nghị (Ảnh: VGP).
(PLVN) -  Nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng 8% trong năm 2025, các doanh nghiệp Nhà nước đã đề xuất loạt giải pháp đột phá tại Hội nghị Thường trực Chính phủ ngày 27/2. Trọng tâm là chuyển đổi số, đầu tư hạ tầng, nâng cao năng lực cạnh tranh và cải cách thể chế, tạo động lực phát triển kinh tế bền vững.

Phấn đấu kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2025 ở mức khoảng 4,15%

Công tác quản lý, điều hành giá năm 2025 quyết tâm kiểm soát tốt lạm phát để kinh tế đạt tăng trưởng cao nhất (Ảnh: Thanh Hà).
(PLVN) -  Trong bối cảnh kinh tế nhiều thách thức, công tác điều hành giá đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương chủ động triển khai giải pháp điều hành giá linh hoạt, phấn đấu kiểm soát CPI bình quân năm 2025 ở mức khoảng 4,15%, đảm bảo nguồn cung hàng hóa thiết yếu và tăng cường giám sát thị trường.

Ngành Hải quan: Khẩn trương thực hiện các giải pháp tăng trưởng kinh tế đạt 8% trở lên

Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Hải quan Hải Phòng. (Ảnh minh họa: T.Bình)
(PLVN) -  Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị tiếp tục thực hiện khẩn trương, nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả các đề án, nhiệm vụ, giải pháp nêu tại các nghị quyết, kết luận của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, nhất là Đề án bổ sung về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên…; thúc đẩy mạnh mẽ các hoạt động sản xuất kinh doanh.