Khi đó, bầu trời các bang thuộc vùng New England nước Mỹ và nhiều khu vực ở Canada bỗng nhiên đen kịt một cách bất thường. Dân chúng cực kỳ hoảng loạn, mọi người phải đi lại bằng ánh nến vào buổi trưa. Vài ngày trước đó, họ đã ghi nhận rằng màu sắc của Mặt trời và Mặt trăng trở nên đỏ rực khiến người dân nơi đây nghĩ “Ngày tận thế” đang đến gần.
“Ngày Đen tối” ở New England
Nhiều người đã tận mắt chứng kiến và ghi lại trong nhật ký, những bài thơ, những cuốn sách mô tả sự hoảng loạn xảy ra sau khi ánh sáng đột nhiên biến mất và thay vào đó là bóng tối bao trùm. Sự kiện kỳ bí này nổi tiếng trong lịch sử với tên gọi “Ngày đen tối” ở New England.
Nhà thơ John Greenleaf Whittier viết về sự kiện này trong “Tuyển tập thơ - John Greenleaf Whittier” năm 1873 như sau:
“Vào ngày 5/1780 xa xưa
Đột nhiên hoa cỏ mùa xuân lụi tàn
Trời trong xanh, nắng chan hòa
Đột nhiên bóng tối lan tràn khắp nơi
Trai cầu nguyện, gái khóc than
Nghe kèn phán xét trong bầu trời đêm”.
Sự kiện diễn ra vào sáng ngày 19/5/1780, ánh Mặt Trời ở New England mất hút giữa bóng tối như ban đêm. Những bông hoa co cụp khép cánh, gia cầm chạy nhanh về chuồng trú ẩn. Người dân chứng kiến Mặt Trăng tỏa ra ánh sáng có màu đỏ như máu khi bóng tối nhấn chìm một loạt thành phố từ tiểu bang Maine đến New Jersey.
Nỗi sợ hãi, hoảng loạn bao trùm khắp nơi. Sự bối rối và sợ hãi khi xảy ra hiện tượng kỳ lạ này càng trở nên đáng sợ hơn do thông tin liên lạc thời đó còn chưa phát triển. Lúc đó, không có điện tín hay các bản tin radio, người dân hoang mang không biết điều gì đang xảy ra hay nguyên nhân nào khiến bóng tối đột ngột thống trị giữa ban ngày. Trong sự thiếu vắng thông tin và những lý giải khoa học, họ chỉ còn cách tìm lời giải thích bằng niềm tin tôn giáo.
Trong Kinh Thánh có đoạn viết: "Mặt Trời chuyển tối đen và Mặt Trăng sẽ đỏ như máu, trước khi ngày vĩ đại và khủng khiếp nhất của Chúa đến", hay "Mặt Trời hóa đen và cả Mặt Trăng biến thành máu, các vì sao trên trời rơi xuống Trái Đất". Đó cũng là nguyên nhân khiến mọi người tin rằng “Ngày Phán Xét” đã đến. Những người làm chứng đã cho biết, vào lúc đó, mọi người đổ xuống đường và hét to “Ngày Phán Xét” đã đến.
 |
Bóng đen che phủ kín bầu trời ngay giữa ban ngày. |
Theo nhà sử học Mike Dash, vùng đông bắc nước Mỹ những năm 1780 là một xã hội theo đạo Tin lành, đồng thời đặc biệt quan tâm về tội lỗi và sự cứu thế. Là người viết về Ngày Đen tối trong một cuốn sách có tên Borderlands, Dash nói rằng người dân tin rằng đó là “Ngày Phán Xét”. Lúc đó, những sự kiện tự nhiên như chim bay được xem là một ký hiệu về sự hiện diện của Thiên chúa.
Nhiều giả thuyết đã được đưa ra để giải thích về sự kiện bí ẩn này, mặc dù đã hơn 200 năm trôi qua. Có giả thuyết cho rằng nhật thực, giông bão, phun trào núi lửa, khí quyển thay đổi chứa hơi nước phản sáng, ánh sáng mặt trời bị che khuất bởi một ngọn núi lớn, sao băng hay thiên thạch rơi. Qua thời gian, nhiều giả thiết trong số này bị bác bỏ. Các tài liệu thiên văn học xác định không có hiện tượng nhật thực xảy ra vào thời điểm này. Ghi chép lịch sử loại trừ khả năng giông tố mạnh là nguyên nhân ánh sáng giữa ban ngày bị nuốt chửng.
Theo Thomas Choularton - giáo sư khoa học khí quyển đại học Manchester, Anh cho biết: Giả thiết đám mây tro bụi dày che khuất Mặt Trời cũng là điều không thể, bởi không có ghi chép hay bằng chứng nào về hoạt động núi lửa năm 1780 và nếu có thì tro bụi núi lửa thường khiến bầu trời biến thành màu vàng chứ không phải màu đen. Giáo sư Choularton nói thêm, khả năng hiện tượng kỳ bí trên do thiên thạch gây ra cũng rất thấp, mặc dù không thể hoàn loại bỏ hoàn toàn khả năng này.
Bí ẩn dần được sáng tỏ
Cuối cùng, sau hơn hai thế kỷ xảy ra “Ngày Đen tối” ở New England, khoa học đã giải đáp được bí ẩn lâu đời này. Vào năm 2008, trường Đại học Missouri thông báo, phát hiện ra bằng chứng từ những vân gỗ ở Ontario cho thấy, đã đã xảy ra vụ cháy rừng lớn ở Canada vào năm 1780. Cột khói đen kết hợp với sương mù bao trùm khu vực hàng trăm dặm có thể là nguyên nhân gây ra bóng tối ở New England.
Viện nghiên cứu tại Khoa Lâm nghiệp, Đại học Missouri đã phân tích các thân cây ở New England và tìm thấy vết cháy của vòng cây trong những thân cây cổ thụ có niên đại cùng thời gian xảy ra Ngày Đen tối. Vòng gỗ trên mặt cắt thân cây tại bang Ontario, Canada tiết lộ một trận cháy rừng dữ dội xảy ra ở Canada năm 1780, có thể là nguyên nhân gây bóng tối ma quái vùng New England.
“Vòng gỗ luôn là lời giải đáp cho mọi câu chuyện”, Erin McMurry, trợ lý nghiên cứu từ trường Nông nghiệp, thực phẩm và tài nguyên thiên nhiên, thuộc đại học Missouri cho biết. Lần lại lịch sử từ những vòng gỗ trong thân cây, nhà khoa học này ví von rằng vòng cây là một hiện vật lịch sử tự nhiên. Bằng cách xác định tuổi của vòng cây, các nhà khoa học có thể biết thời điểm xảy ra các vụ cháy rừng và hạn hán trong lịch sử. “Nhờ đó, chúng tôi có thể giải mã bí ẩn giấu kín hàng trăm năm bên trong thân cây”, McMurry nói.
Báo cáo "Những vết sẹo lửa tiết lộ nguyên nhân Ngày đen tối ở New England năm 1780", đăng trên tạp chí quốc tế về Những vụ cháy rừng, các nhà khoa học giải thích, vụ cháy khi đó tạo ra những cột khói dày lan vào tầng khí quyển cao, kết hợp với sương mù gây ảnh hưởng rộng tới hàng trăm km.
Kết luận này phù hợp với nhiều báo cáo nói về mùi khói xuất hiện tại khu vực New England. Nhà địa lý Jeremy Belknap, Boston, năm 1780 trong thư gửi Ebenezer Hazard viết rằng không khí “có mùi như ở xưởng ủ mạch nha hoặc lò than”, và mô tả các dòng suối đầy muội than và đen kịt.
“Đây là một cơ hội hiếm hoi trong việc kết hợp các ghi chép lịch sử với công nghệ hiện đại cùng những chứng cứ vật thể từ vòng cây để giải mã bí ẩn bằng khoa học”, McMurry kết luận.
William Corliss, nhà vật lý và là người ghi chép các sự kiện chưa có lời giải, đã thu thập 46 lời miêu tả về Ngày Đen tối khắp thế giới từ năm 1091 đến 1971. Dữ liệu từ các nhân chứng ở New England khiến giả thuyết sự kiện “Ngày Đen tối” do cháy rừng gây ra càng có cơ sở. Một nhân chứng nói rằng không khí lúc đó có mùi cháy, trong khi bụi tro được tìm thấy trên những con sông trong vùng.
Ngày nay, người dân có thể dựa vào kiến thức khoa học, hình ảnh vệ tinh và truyền thông để giải đáp về sự kiện bí ẩn về những năm về trước. Tuy nhiên, “Ngày Đen tối” vẫn khiến không ít người cảm thấy lo lắng. Các văn bản còn lưu giữ về “Ngày đen tối” ghi lại rằng hôm ấy các gia đình ăn cơm trưa cũng phải thắp nến, các loại chim đêm bay ra kiếm ăn, hoa cụp cánh lại và các loài vật nhớn nhác, kêu la ầm ĩ.
