Bê bối điểm thi làm “nóng” nghị trường Quốc hội

Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp cho ý kiến dự án Luật Giáo dục sửa đổi
Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp cho ý kiến dự án Luật Giáo dục sửa đổi
(PLO) - Tiếng vang động trời về những bê bối, gian dối của kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông quốc gia năm nay đã vọng đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH). Hệ quả là dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi sẽ chậm được thông qua để chờ nghe ý kiến đóng góp của chuyên gia, của nhân dân nói chung.

Đây là quyết định đúng đắn cần thiết, nhưng điều quan trọng là cho đến nay, những khuyết nhược của kỳ thi “2 trong 1” vẫn chưa được nhận diện đầy đủ. Các trường vẫn phải công bố kết quả tuyển sinh trên nền điểm thi bị hồ nghi thật hay giả. Với 10 thủ khoa bất ngờ của Học viện An ninh đều xuất phát từ các “điểm nóng” thi cử ở Hòa Bình, Sơn La, Lạng Sơn bị dư luận nghi ngờ và đề nghị cho thi lại.

Cả hai phía Bộ Giáo dục và Học viện đều không có nguyện vọng kiểm tra lại. Cách làm này khiến người ta suy nghĩ chắc chắn những gian dối của kỳ thi này sẽ không được bóc tách triệt để.

Vẫn còn hồ nghi

Từ “điểm nóng” thi cử Hà Giang lan ra Lai Châu, Hòa Bình, Sơn La, Lạng Sơn, Bộ Giáo dục đã phải yêu cầu các tỉnh thành rà soát lại việc chấm thi trung học phổ thông (THPT) mặc dù trước đó Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã mạnh dạn đánh giá đây là kỳ thi nghiêm túc, an toàn… 

Tuy nhiên, chỉ đạo của Bộ Giáo dục lại làm dư luận thêm hoài nghi và thất vọng vì kết quả điều tra ban đầu cho thấy tiêu cực chấm thi nâng điểm ở Hà Giang, Lai Châu đều xuất phát từ những cán bộ của ngành Giáo dục. Liệu tay phải có kiểm tra, làm rõ những sai phạm của tay trái?

Liệu cán bộ địa phương có thật sự tận tâm kiểm tra kết quả thi, phát hiện và chấn chỉnh các vi phạm khi mà hầu hết các trường hợp thí sinh được nâng điểm đều là con cháu của quan chức? Điều quan trọng là ngay chính Bộ, sự quyết liệt bảo đảm cho một kỳ thi công bằng, minh bạch vẫn còn là câu hỏi.

Biểu hiện cụ thể là, theo thống kê, 10 thí sinh có điểm xét tuyển cao nhất vào Học viện An ninh nhân dân, có tới 4 thí sinh của Hòa Bình, 2 thí sinh của Lạng Sơn, 1 thí sinh của Sơn La, 2 thí sinh của Bắc Kạn và 1 thí sinh của Lai Châu. Tỉ lệ này vượt xa các tỉnh có truyền thống về học tập và có đông thí sinh như Hà Nội, Nghệ An, Nam Định...

Các thí sinh có điểm xét tuyển cao nhất vào Học viện An ninh nhân dân năm 2018 ở tất cả các tổ hợp đều là thí sinh thuộc tỉnh Hòa Bình, Lạng Sơn, Sơn La. Dư luận yêu cầu nghiêm khắc phải thi lại để kiểm tra. Thế nhưng Bộ Giáo dục không hề quan tâm mà lên tiếng cho rằng do phía Bộ Công an không có đề xuất nên Bộ không có ý định kiểm tra.

Nhiều ý kiến cho rằng nếu với quyết tâm bảo vê sự minh bạch, công bằng cho khoa cử, trước hiện tượng điểm thi bất thường cao gấp mấy lần các nơi khác thì Bộ Giáo dục tự mình phải cho thi lại chứ không chờ đến ý kiến của phía Bộ Công an.

Do áp lực chuẩn bị năm học mới, các trường ĐH buộc phải công bố kết quả tuyển sinh dựa trên điểm thi mà không biết được cái nào thật, cái nào chưa phản ánh đúng năng lực học. Hệ quả của sự thiếu minh bạch của kỳ thi năm nay không chỉ khiến thí sinh thi được 29,5 điểm ở Hà Nội vẫn rớt, “giỏi bất ngờ” ở Lai Châu, Hòa Bình lại đỗ thủ khoa.

Theo bà Hải, nguyên tắc tổ chức kỳ thi “2 trong 1” như hiện nay hoàn toàn đúng nhưng khi triển khai lại giao cho các địa phương nên nảy sinh nhiều bất cập.

UBTVQH phân vân

Nghiêm trọng hơn, sự “tù mù” của kỳ thi này còn ảnh hưởng đến quyết sách chiến lược của quốc gia trong nhiều năm tới. Vì làn sóng dư luận với thực trạng tiêu cực của kỳ thi này, ngày 8/8 vừa qua, UBTVQH đã họp bàn về chương trình xây dựng pháp luật cho Kỳ họp thứ 6 đã quyết định lùi việc thông qua Luật Giáo dục sửa đổi để có thời gian lắng nghe thêm ý kiến của chuyên gia và dư luận. 

Đây là quyết định sáng suốt, đáng mừng nhưng cách hành xử của Bộ Giáo dục lại khiến người ta lo ngại, liệu với kết quả, đánh giá “ỡm ờ”, không ráo riết với những sai sót trong quản lý, sự đối phó, giả dối trong kết quả thi cử hiện nay thì các chuyên gia hay đại biểu sẽ phải cho ý kiến, quyết định thông qua dự án luật trên nền những thông tin “nửa thực nửa hư” sẽ đi vào “vết xe đổ”.

Vấn đề quan trọng trong dự thảo Luật Giáo dục mới là có cần phải tổ chức một kỳ THPT hay không? Theo báo cáo một số vấn đề xin ý kiến của UBTVQH về Dự án Luật Giáo dục sửa đổi mà Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình trình bày tại phiên họp TVQH, hiện có 2 loại ý kiến khác nhau về vấn đề thi tốt nghiệp THPT:

Ý kiến thứ nhất cho rằng, việc tổ chức kỳ thi là cần thiết để đánh giá mức độ đạt chuẩn giáo dục phổ thông của học sinh, cung cấp dữ liệu quốc gia cho việc nghiên cứu, xây dựng, điều chỉnh chính sách giáo dục và là nguồn thông tin tham khảo cho các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp tổ chức tuyển sinh.

Bên cạnh đó, kỳ thi này còn có ý nghĩa cung cấp chứng nhận hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông cho mục đích liên thông và hội nhập hệ thống giáo dục quốc tế. Việc tổ chức thi do Chính phủ quyết định, phù hợp với yêu cầu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.

Tuy nhiên, ý kiến ngược lại đề xuất không nên tổ chức chức thi mà nên xét và cấp bằng tốt nghiệp THPT để phù hợp với mục tiêu, tính chất của cấp học này; tương thích với xu hướng đổi mới đánh giá theo quá trình; giảm áp lực, tốn kém do thi cử mang lại.

Nhóm ý kiến này cũng cho rằng, việc điều chỉnh này tạo điều kiện tốt hơn đối với các trường hợp người học theo học trình độ trung cấp ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, có tích lũy khối lượng kiến thức văn hóa THPT theo quy định, được học lên các trình độ cao hơn.

Sẽ lấy ý kiến rộng rãi

Thảo luận về vấn đề này, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, vấn đề giáo dục phổ thông được người dân, cử tri rất chú ý, nhất là vừa qua có chuyện  kỳ thi THPT quốc gia để lại nhiều dư luận đang phải giải quyết, trả lời, xử lý, kể cả bằng pháp luật.

Theo ông Phúc, hiện cử tri, xã hội vẫn còn 2 ý kiến khác nhau: Thứ nhất là, những ý kiến phân vân có nên tổ chức thi nữa không, hay chỉ cấp chứng chỉ cho các em học tiếp để ai có nhu cầu thì học tiếp, không thì rẽ ngang? Thứ hai là, vẫn thi. Tuy nhiên, theo ông Phúc, việc tổ chức thi giao cho địa phương như vừa qua nảy sinh rất nhiều phức tạp.

“Quan điểm của tôi là vấn đề này liên quan nhiều đối tượng, do đó cần thận trọng xin ý kiến cử tri, chuyên gia, có thêm thời gian để ra quyết sách làm sao cho trúng”, ông Phúc nêu và cho rằng, nên lùi thời gian thông qua dự luật tại Kỳ họp thứ 7, thay vì Kỳ họp thứ 6 vào tháng 10 tới như dự kiến, để có thêm thời gian nghiên cứu.

Các thành viên của UBTVQH cũng cho rằng cần có thêm thời gian để tiếp tục nghiên cứu, lấy ý kiến rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân, vì đây là vấn đề liên quan tới toàn dân, tác động rất rộng lớn.

“Luật này nên lấy ý kiến rộng rãi để khi quyết định sẽ khoa học và rộng hơn và nhân dân sẽ đánh giá cao quyết sách của Quốc hội”, ông Hà Ngọc Chiến, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội nêu quan điểm.

Trong khi đó, Trưởng ban Dân nguyện Quốc hội Nguyễn Thanh Hải cho rằng, hiện nay có ý kiến cho rằng, nếu thi thì 98% tốt nghiệp, chỉ 2% trượt, như vậy tổ chức một kỳ thi cho 1 triệu thí sinh mà chỉ để loại 200 học sinh thì quá tốn kém, lãng phí.  

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng đồng tình với đề nghị vẫn đưa dự luật sửa đổi này ra bàn thảo tại Kỳ họp thứ 6, giao Chính phủ lấy ý kiến nhân dân rộng rãi để tiếp tục hoàn thiện dự thảo và thông qua tại Kỳ họp thứ 7. Theo bà Ngân, sau khi xảy ra vụ việc tiêu cực trong thi cử, không thể không lấy ý kiến rộng rãi được vì điều này liên quan tới từng nhà.

Để giải đáp cho câu hỏi nên tiếp tục duy trì kỳ thi “2 trong 1”, điều đầu tiên phải làm rõ những ưu, khuyết điểm của nó. Sai phạm, giả dối chỉ xảy ra ở 5 tỉnh đã nêu hay còn ở nhiều tỉnh, thành khác? Sai phạm chỉ là do một số cá nhân hay là do tác động của lợi ích nhóm trong đó có lãnh đạo địa phương có con em dự thi?

Sai sót của việc tổ chức thi chỉ ở cấp địa phương hay là do quy chế chung còn nhiều sơ hở? Quan trọng nhất là liệu có cần tổ chức huy động cả hệ thống chính trị vào kỳ thi chỉ để loại 2% thí sinh? Bộ Giáo dục có nên hy sinh quyền lực của mình giao quyền tuyển sinh đại học cho các trường chủ động …Nếu không có những dữ liệu minh bạch khách quan về kỳ thi năm nay thì việc thu nhập ý kiến các chuyên gia và người dân cũng là việc “người mù xem voi” trên diện rộng.

Tin cùng chuyên mục

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Ảnh: VGP).

Phó Thủ tướng ra "tối hậu thư" về 2 bệnh viện nghìn tỉ đang bị lãng phí

(PLVN) -  Hơn nghìn tỷ đồng đã được rót vào hai bệnh viện "siêu hiện đại" ở Hà Nam, nhưng đến nay vẫn chưa đón được bệnh nhân nào. Trước nguy cơ chậm tiến độ kéo dài, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ra “tối hậu thư”: tăng tốc, gỡ vướng vốn, thi công xuyên đêm để sớm đưa hai công trình y tế trọng điểm vào hoạt động, phục vụ Nhân dân và tránh lãng phí đầu tư.

Đọc thêm

Đưa Nghị quyết số 189/2025/QH15 vào cuộc sống: Dốc sức hiện thực hóa “giấc mơ” điện hạt nhân Ninh Thuận - Bài 1: Kỳ vọng vào dự án được tái khởi động sau 8 năm tạm dừng

Nơi xây dựng Khu tái định cư thuộc Dự án Nhà máy điện hạt nhân 2 tại thôn Thái An, xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận.
(PLVN) -   Việc tái triển khai Dự án điện hạt nhân sẽ tạo điều kiện để Việt Nam tiến xa hơn trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, khi công nghệ hạt nhân không chỉ dừng lại ở sản xuất điện mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Việt Nam nâng cao tiềm lực khoa học - công nghệ quốc gia, tham gia vào chuỗi cung ứng công nghiệp điện hạt nhân.

Khuyến khích tinh thần 'dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới' trong toàn xã hội

Bộ trưởng Bộ KH&CN phát biểu tại Lễ hướng ứng Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới. (Ảnh: MOST)
(PLVN) - Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, người Việt Nam có 2 sức mạnh quan trọng: Tư duy STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học) tốt nên làm khoa học và công nghệ tốt; năng lực vận dụng tốt nên làm đổi mới sáng tạo (ĐMST) tốt. Đây đều là những năng lực cốt lõi của thời Khoa học, Công nghệ (KHCN), ĐMST, Chuyển đổi số (CĐS)...

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: 'APEC 2027 - cơ hội vàng để Phú Quốc phát triển đột phá'

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: 'APEC 2027 - cơ hội vàng để Phú Quốc phát triển đột phá'
(PLVN) - Làm việc với tỉnh Kiên Giang ngày 21/4, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, việc tổ chức Tuần lễ Cấp cao APEC 2027 tại Phú Quốc (Kiên Giang) không chỉ là một sự kiện đối ngoại quan trọng mà còn là cơ hội lớn để kiến tạo nền tảng phát triển bền vững cho "đảo Ngọc". Mọi công trình đầu tư phục vụ sự kiện đều phải tuân thủ nguyên tắc “đầu tư không hối tiếc”, vừa đáp ứng yêu cầu trước mắt, vừa mang lại lợi ích lâu dài cho người dân và đất nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm gặp mặt đại biểu tướng lĩnh, anh hùng và các lực lượng tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại buổi gặp mặt. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), tiếp tục các hoạt động tại Thành phố Hồ Chí Minh, chiều 21/4, Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương đã gặp mặt đại biểu tướng lĩnh, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, điệp báo, biệt động Sài Gòn, du kích, cựu thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Vĩnh Phúc phải tăng trưởng đạt mức 9%

Vĩnh Phúc phải tăng trưởng đạt mức 9%
(PLVN) - Để đạt mức tăng trưởng cả nước trên 8% trong năm 2025, Chính phủ đã giao chỉ tiêu tăng trưởng cho từng địa phương theo Nghị quyết số 25/NQ-CP, trong đó tỉnh Vĩnh Phúc phải đạt mức 9%.

Niềm vinh dự của lực lượng diễu binh, diễu hành

Niềm vinh dự của lực lượng diễu binh, diễu hành
(PLVN) -  Những ngày giữa tháng 4/2025, khu vực Đông Nam Bộ nắng như đổ lửa. Nhưng bất chấp thời tiết nắng nóng, tại Biên Hòa (Đồng Nai), các lực lượng quân đội, công an, dân quân tự vệ vẫn “vượt nắng thắng mưa, say sưa luyện tập” diễu binh, diễu hành phục vụ Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) sẽ diễn ra vào 6h30 sáng 30/4/2025.

Hội thảo Đại thắng mùa Xuân 1975: Đỉnh cao nghệ thuật quân sự Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh

Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam”.
(PLVN) - Hôm qua (20/4), tại Học viện Cán bộ TP HCM, Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp Ban Tuyên giáo & Dân vận Trung ương, Bộ Công an, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Thành ủy TP HCM tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam”.

Tận dụng nguồn lực từ cán bộ, đảng viên nghỉ hưu trước tuổi - Bài 2: Khuyến khích cán bộ có kinh nghiệm tham gia tư vấn, hỗ trợ

Cán bộ, đảng viên hưu trí là đội ngũ đông đảo, có kinh nghiệm, bản lĩnh, uy tín, tiếp tục có đóng góp quan trọng đối với sự phát triển của đất nước, địa phương. (Ảnh minh họa: dangcongsan.org.vn).
(PLVN) - Trong buổi trao đổi chuyên đề “Kỷ nguyên phát triển mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” ngày 25/11/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu phải đột phá mạnh mẽ hơn về thể chế phát triển, tháo gỡ “điểm nghẽn”, rào cản, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, huy động, khơi thông mọi nguồn lực bên trong, bên ngoài, nguồn lực trong dân,... Để đột phá về nguồn lực, chúng ta không thể không quan tâm đến nguồn lực từ cán bộ, đảng viên nghỉ hưu trước tuổi.

Bài học về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước: Vẹn nguyên giá trị lý luận và thực tiễn

Chủ tịch nước Lương Cường. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, Chủ tịch nước Lương Cường đã có bài viết với tựa đề: “Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước - Bài học về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân vững mạnh trong kỷ nguyên mới”.

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Chương trình nghệ thuật 'Đất nước trọn niềm vui'

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Chương trình nghệ thuật 'Đất nước trọn niềm vui'
Nhân dịp chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), tối 20/4, tại khuôn viên Hội trường Thống Nhất (Thành phố Hồ Chí Minh), Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng chỉ đạo tổ chức thực hiện Chương trình nghệ thuật: “Đất nước trọn niềm vui” truyền hình trực tiếp trên kênh VTV1 Đài Truyền hình Việt Nam và tiếp sóng trên các kênh truyền hình trong cả nước.

Thủ tướng: 'Thần tốc táo bạo' để đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo

Thủ tướng: 'Thần tốc táo bạo' để đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo
Sáng 20/4, dự khai mạc Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu xây dựng một hệ sinh thái, một không gian khởi nghiệp, một hệ giá trị mới kết nối cộng đồng, tạo phong trào, xu thế khởi nghiệp đổi mới sáng tạo không có giới hạn; tiếp tục phát huy tinh thần thần tốc và táo bạo, quyết chiến, quyết thắng của Đại thắng mùa Xuân năm 1975, đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực và thế giới, xác lập vị thế và tầm vóc của Việt Nam trong kỷ nguyên số.

Khai mạc Hội thảo khoa học cấp quốc gia về Đại thắng mùa Xuân 1975

Hội thảo khoa học cấp cấp quốc gia “Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam”.
(PLVN) - Ngày 20/4, tại Học viện Cán bộ TP HCM, Bộ Quốc phòng chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Công an, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Thành ủy TP HCM tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Đại thắng mùa Xuân 1975 với kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc Việt Nam”.

Lời hồi đáp cho trăn trở của các nhà khoa học trẻ

Thủ tướng Phạm Minh Chính chụp ảnh lưu niệm cùng các đại biểu thanh niên. (Ảnh: VGP)
(PLVN) - Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, Chủ nhiệm Ủy ban quốc gia về thanh niên Việt Nam Bùi Quang Huy cho biết, “khi chúng ta nói về “Sứ mệnh thanh niên”, chúng ta không chỉ nhắc đến trách nhiệm của mỗi người trong những công việc cụ thể của mình. Thời đại công nghệ số, đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học công nghệ đang mở ra. Chúng ta cần phải nắm bắt cơ hội này, không chỉ để khẳng định bản thân mà còn để đóng góp cho sự phát triển chung của dân tộc”...

Thanh niên phải là công dân toàn cầu, mang tâm hồn Việt

Tổng Bí thư Tô Lâm tại ĐH Hội LHTN Việt Nam lần IX. (Ảnh: Đ.Hải)
(PLVN) - Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn đặt trọn niềm tin vào thanh niên. Người khẳng định “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà”. Với tinh thần đó, Đảng và Nhà nước ta luôn đặc biệt coi trọng vai trò của thanh niên và có nhiều chủ trương, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích để thanh niên, những tài năng trẻ sẵn sàng tiên phong đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển, bảo Tổ quốc thân yêu của chúng ta...