Suốt 10 năm xét xử, ngày 7/2/2012, Tòa Phúc thẩm Kiev mới đưa ra được bản án đối với các cựu nhân viên cảnh sát Ukraina trong băng tội phạm khét tiếng nhất nước này dưới thời hậu Xô-viết. Ngoài cựu đại tá – Phó Cục trưởng Cục đấu tranh chống tội phạm có tổ chức Igor Goncharov, cầm đầu băng đảng, đã chết trong tù từ năm 2002 sau khi bị bắt, số còn lại đều lĩnh án tù từ 6 năm đến chung thân.
Đội tử thần
Sau khi Liên Xô tan rã, Ukraina trở thành một quốc gia độc lập, tại thành phố Kiev và tỉnh Kiev bắt đầu xuất hiện nhiều vụ trọng án. Đó là những vụ đâm thuê chém mướn, bắt cóc tống tiền, mà chủ yếu nhằm vào giới doanh nhân và các chính trị gia đối lập.
Hầu hết các vụ án lớn trong những năm 90 cuối thế kỷ trước và những năm đầu thế kỷ này, đều liên quan tới các sĩ quan cảnh sát thoái hóa, biến chất. Chúng tập hợp trong băng đảng được gọi là “Đội tử thần”, mà người dân Ukraina thường gọi là “bầy sói”.
Đứng đầu “bầy sói” là đại tá Igor Goncharov - Phó Cục trưởng Cục đấu tranh chống tội phạm có tổ chức. Theo sau “con sói già” đó còn có ba sĩ quan cảnh sát cấp đại tá, trong đó có Vasily Gaidai – Phó Trưởng ban điều tra trọng tội, người từng được mệnh danh là “Thám tử xuất sắc nhất Kiev”, được Nhà nước phong tặng nhiều huân chương, huy chương và bằng khen.
 |
Ngoài ra còn có hàng chục sĩ quan và nhân viên cảnh sát khác. Theo hãng tin Ukraina From-UA, “Đội tử thần” hoạt động từ năm 1996 đến năm 2002. Nhưng cũng có nguồn tin khác cho rằng băng tội phạm này được thành lập trên lãnh thổ Kiev và tỉnh Kiev ngay từ khi Nhà nước Xô-viết vừa cáo chung (năm 1991).
Trên cơ sở hồ sơ những vụ án đã được khám phá, “Đội tử thần” đã thực hiện 11 vụ giết người và rất nhiều vụ bắt cóc tống tiền. Dư âm các vụ săn lùng kinh hoàng các nhà doanh nghiệp vào cuối những năm 1990, đầu năm 2000, cho đến nay nhớ lại, nhiều người vẫn không khỏi nổi gai ốc.
Họ hình dung tình trạng tội phạm thời đó giống như bầy sói săn đuổi con mồi! Chúng bắt cóc các doanh nhân như những con mồi béo bở, ép buộc gọi người thân mang tiền đến chuộc, nếu không chúng giết, thậm chí còn đem bêu xác nạn nhân tại các quảng trường ở Kiev.
Giết cả nhà báo và thầy lang
Đại diện Viện Kiểm sát Ukraina - ông Oleg Garnik cho biết, những “con sói” này vốn là những cảnh sát, những nhân viên điều tra lão luyện, giàu kinh nghiệm, chúng bí mật theo dõi - quan sát “con mồi” rất chặt chẽ. Bằng tiếng lóng và ngôn ngữ số mã hóa, chúng trao đổi kế hoạch, hò hẹn giờ giấc và địa điểm gặp nhau, để hành động.
Chúng rất thích thể hiện như là những trinh sát, thám tử chuyên nghiệp, thích khoác lên người những bộ trang phục xuềnh xoàng, nhưng lại kín đáo sử dụng mobiles hiện đại nhất. Có điều rất lạ, không bao giờ chúng ném tiền vào những bữa tiệc vô bổ.
Nạn nhân của “bầy sói” thường là các doanh nhân giàu có, những tỷ phú mới phất. Chẳng hạn cặp vợ chồng nhà doanh nghiệp ở làng Schastlivoe (Hạnh phúc) mang một số tiền lớn đến Kiev gửi Nhà băng, nhưng vì Nhà băng quá đông khách, chờ đến cuối buổi chiều vẫn không thể gửi được.
Không dám vượt quãng đường dài, đem số tiến lớn như vậy trở về nhà trong đêm, họ đành phải cầu cứu các cơ quan bảo vệ pháp luật. Và họ tìm đến Trụ sở Doanh nhân thành phố. Biết tin này, Goncharov đã báo cho đồng bọn đón đường, giết chết cả hai người, cướp hết tiền. Vụ này đã được khởi tố thành một vụ án riêng, gọi là “Vụ án nhỏ của bầy sói”. Năm 2010 đã xét xử, tất cả những tên liên quan đều lĩnh án 8-10 năm tù giam.
Thậm chí đến cả thầy lang, hoặc những kẻ buôn thần bán thánh, nếu cứ giàu, đều có thể rơi vào tầm ngắm của “bầy sói”. Một lang băm dẻo mồm lừa bịp, khoác lác rằng anh ta có những “viên ngọc thần kỳ”, chỉ cần áp chúng vào chỗ đau và bằng một vài động tác xoa bóp nhẹ, là có thể chữa khỏi ung thư! Nhờ vậy anh ta đã kiếm bẫm tiền.
“Bầy sói” đánh hơi đồng, biết đây là một “con cóc vàng”, chúng đã bắt cóc thầy lang đem về giam giữ tại một ngôi nhà bỏ hoang, ở ngoại ô Kiev; đánh đập, tra tấn, buộc anh ta phải gọi điện cho mẹ đem 50 nghìn USD và những viên ngọc quí đến chuộc. Nhận được tin báo, đơn vị cảnh sát khu vực (đương nhiên không có tay chân của “bầy sói”) đã lập tức bao vây. Bị lộ, những con sói đã không đến địa điểm nhận tiền, mà bóp cổ chết và vùi xác thầy lang trong rừng, rồi tẩu thoát.
Trong vụ bắt cóc, tống tiền không thành đối với ông Mikhail Gelfand, người sáng lập và là Chủ tịch Hội đồng quản trị công ty du lịch “Domino”, cảnh sát xác định được danh tính của một kẻ đáng ngờ, hắn không làm việc trong cơ quan Bộ Nội vụ, có tên là Oleg Sverdlov.
Hắn đã vượt biên sang Nga, nhưng vì không có đầy đủ giấy tờ tùy thân, nên đã bị bắt và dẫn độ về Ukraina. Một nhân viên ngoài biên chế khác, có tên Yuri Nesterov trốn sang Đức. Ở đó một thời gian, thấy khó sống trong một xã hội kỷ cương, nề nếp chặt chẽ, hắn đã trở lại quê hương, ra đầu thú và thỏa thuận hợp tác với chính quyền, khai báo những tên còn lại. Sau đó không bao lâu, đồng bọn của chúng lần lượt sa lưới pháp luật.
Tuy nhiên, vụ án gây xúc động, xôn xao nhất trong xã hội Ukraina và âm vang ra cả ngoài biên giới, đó là vụ sát hại nhà báo Georgy Gongadze (ngày 16/9/2000), người sáng lập tờ “Pravda Ukraina”. Xung quanh vụ án này đã có một số cựu sĩ quan cảnh sát bị đưa ra xét xử, hiện còn đang tiếp tục bị tù.
Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có một kết luận chính thức cuối cùng: Ai là kẻ chủ mưu? Ai là kẻ trực tiếp thực hiện việc sát hại nhà báo? Các nhóm tội phạm đổ lỗi cho nhau. Nhưng phần lớn dư luận Ukraina đều cho rằng chính “Đội tử thần” của Igor Goncharov đã thực hiện vụ án đó.
Hình phạt còn nhẹ
Tòa Phúc thẩm Kiev, nhưng coi đây là lần xử sơ thẩm, đã tuyên án với mức hình phạt cao nhất – tù chung thân đối với Vasily Gaidai, cựu Phó Trưởng ban Điều tra trọng tội, trực thuộc Tổng cục Nội vụ và Valery Melnikov, nhân viên cảnh sát ngoài biên chế.
Trong số 12 sĩ quan và nhân viên cảnh sát đưa ra xét xử trong vụ này, ngoài Igor Goncharov đã chết, hai tên lĩnh án chung thân, năm tên bị phạt tù giam 10-15 năm, bốn tên còn lại nhận mức án 6-8 năm. Tuy nhiên, những bị can đã bị giam quá thời hạn của mức hình phạt, ngay sau khi tuyên án được thả tự do.
Thủ lĩnh Đội tử thần Goncharov bị bắt vào đầu năm 2002, khi ở tuổi nghỉ hưu. Đã bị còng “số 8”, tống vào nhà đá, thế mà ông ta vẫn còn vênh vang khoe: “Có người che chở ở cấp cao. Coi chừng động đến ta – sẽ no đòn!”.
Có thể cũng vì vậy, các “thế lực đứng sau” sợ chuyện bung bét ra, phải vội vàng cho tay chân “bịt miệng” sói già. Nguồn tin chính thức thì loan báo rằng, Goncharov vi phạm Nội qui nhà tù, bị các nhân viên Khu biệt giam xử phạt, “tuổi cao, sức yếu, không chịu nổi hình phạt, nên ông ta đã chết!”. Nhưng báo “Sevodnya” (Ngày nay) thì khẳng định Goncharov đã bị đầu độc.
Đây mới chỉ là một số vụ trọng án do “bầy sói của những năm 90” gây ra. Còn rất nhiều vụ trọng án chưa có kết luận chính thức cuối càng, vẫn đang tiếp tục điều tra. Thế mới biết, những kẻ trên danh nghĩa bảo vệ pháp luật, nếu đã thoái hóa, biết chất, dính dáng với thế giới tội phạm, thì cuộc đấu tranh chống tội phạm sẽ trở nên vô cùng phức tạp!
Linh Vũ
