Trong lúc Australia đang đứng trước nguy cơ tồn tại một Quốc hội “treo” lần đầu tiên trong lịch sử 70 năm qua, các ứng viên độc lập lại được cho là những người quyết định nhằm cân bằng quyền lực sau cuộc bầu cử chưa ngã ngũ.
Thủ tướng Julia Gillard khẳng định sẽ tiếp tục cuộc đua. (Ảnh: Bloomberg) |
Đúng như dự đoán của giới phân tích, kết quả cuộc tổng tuyển cử ngày 21-8 cho thấy không có đảng nào trong 2 đảng chính giành được 76 ghế cần thiết để chiếm đa số tại Quốc hội gồm 150 ghế. Với 78% số phiếu được kiểm, Công đảng của Thủ tướng Julia Gillard có 70 ghế và liên minh Tự do/Dân tộc do ông Tony Abbott lãnh đạo có 72 ghế. Hãng ABC của Australia dự đoán kết quả chung cuộc: Công đảng sẽ giành được 72 ghế và phe đối lập giành được 73 ghế, 1 ghế dành cho Đảng Xanh và 4 ghế cho các ứng viên độc lập.
Giờ đây, cả Công đảng lẫn Liên minh Tự do/Dân tộc đều tìm kiếm cơ hội thành lập Chính phủ, làm tăng thêm tính chất gay go và quyết liệt nhất của cuộc tổng tuyển cử lần này trong nhiều thập niên qua ở Australia. Ngày 22-8, Thủ tướng Gillard nói rằng, do không có đảng nào giành đa số ghế tại Quốc hội trong cuộc tổng tuyển cử một ngày trước đó nên bà sẽ bắt đầu đàm phán với các nghị sĩ độc lập. Theo AFP, sự cân bằng quyền lực lúc này nằm trong tay 5 người, bao gồm 4 ứng viên độc lập và một chính trị gia của Đảng Xanh.
Hai ứng viên độc lập Rob Oakeshott và Tony Windsor tỏ ý sẽ ngồi lại đàm phán với đảng nào có khả năng tạo ra một chính phủ ổn định. Trong khi đó, ứng viên độc lập thứ ba Bob Katter tuyên bố sẽ hậu thuẫn cho đảng nào cam kết giải quyết tốt nhất cho những yêu cầu của ông. Cả ba nhân vật này đều là cựu thành viên của các đảng bảo thủ. Ứng viên thứ tư, ông Andrew Wilkie, dường như sẽ giành chiến thắng ở Tasmania và nghị sĩ Đảng Xanh Adam Bandt đến từ Melbourne được cho là sẽ hậu thuẫn cho
Công đảng.
Trước đó, cựu Thủ tướng Bob Hawke của Công đảng đã kêu gọi thận trọng vì mọi kịch bản đều có thể xảy ra. Ông Hawke dự đoán có thể có một chiến thắng sít sao của Công đảng, của liên minh đối lập, hoặc tình trạng quốc hội “treo”. Theo hãng tin AFP, các nhà phân tích đã nêu khả năng phải cần đếm cả những phiếu bầu gửi qua đường bưu điện. Còn chuyên gia phân tích Norman Abjorensen, nhà khoa học chính trị tại Trường Đại học quốc gia Australia, nhận định rằng có thể ông Abbott sẽ nắm quyền điều hành chính phủ với sự ủng hộ của 3 ứng viên độc lập.
Lên nắm quyền sau khi vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ông Kevin Rudd từ 2 tháng trước, bà Gillard đã kêu gọi bầu cử sớm và hy vọng sẽ có một “kỳ trăng mật” với các cử tri. Song, những gì diễn ra đánh dấu sự bất bại của nữ Thủ tướng 48 tuổi này, cũng là đánh dấu sự thất bại với thành tựu của Công đảng: Giúp Australia tránh cuộc suy thoái trong khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Nữ Thủ tướng sinh ra ở xứ Wales đã cam kết đầu tư cho giáo dục, chăm sóc y tế và giải quyết bài toán khủng hoảng kinh tế. Trong tình thế này, Chính phủ có thể bế tắc 2 tuần cho đến khi mọi kết quả được ngã ngũ. Hãng tin Bloomberg dẫn lời các nhà phân tích thị trường lo ngại rằng, đồng đô-la Australia sẽ giảm và các nhà đầu tư sẽ tìm kiếm các thị trường khác nếu tình trạng Quốc hội “treo” kéo dài.
VĨNH AN