Bảo vệ môi trường các vịnh ở Cát Bà: Trông chờ “gậy pháp lý” mới

Sự chuyển biến tích cực trong quản lý vùng nuôi thủy sản ô lồng, nhuyễn thể và hạn chế, khắc phục ô nhiễm môi trường các vịnh cần thời gian kiểm chứng. Nhưng, việc Ban quản lý vịnh Cát Bà mới được thành lập là tín hiệu vui, tháo gỡ vướng mắc về thiếu quy chế, đầu mối thống nhất quản lý các vịnh tồn tại lâu nay, nhằm bảo vệ môi trường các vịnh trên quần đảo Cát Bà.

Thu gom rác thải trên vịnh Lan Hạ                                                                                 Ảnh: Phương Duy

Rõ trách nhiệm bảo vệ, khai thác các vịnh

Giám đốc Ban quản lý vịnh Cát Bà Nguyễn Đình Khượng cho biết: “Từ nay, việc bảo vệ môi trường các vịnh Cát Bà đã có “gậy pháp lý”, gắn rõ trách nhiệm và quyền hạn, trong đó đầu mối là Ban quản lý phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng giải quyết những hạn chế và khúc mắc trong quản lý và bảo tồn các vịnh biển thuộc quần đảo Cát Bà bấy lâu nay”. Việc cần làm ngay của Ban quản lý, theo ông Khượng, là tổ chức theo dõi tình hình biến động về môi trường, ảnh hưởng hệ sinh thái và các giá trị về di tích, danh thắng, kịp thời phát hiện hiện tượng ô nhiễm, sự cố về môi trường để các cơ quan chức năng có biện pháp ngăn ngừa, xử lý vi phạm, khắc phục hậu quả. Đó là cơ sở để giải quyết khó khăn và là thách thức bấy lâu, một nguyên nhân chính dẫn tới tình trạng ô nhiễm các vịnh ở Cát Bà, ảnh hưởng môi trường, điểm du lịch và bãi tắm là ý thức của người dân và khách du lịch, nhất là các hộ nuôi thuỷ sản và làm dịch vụ trên vịnh, có thể vì lợi ích, sự vô cảm với vẻ đẹp và giá trị của Cát Bà mà bỏ qua trách nhiệm bảo vệ môi trường.

Những hoạt động du lịch, dịch vụ trên đảo, nhất là trên các vịnh đang đe doạ ô nhiễm trực tiếp đến nguồn nước, môi trường trong lành, sạch đẹp của các vịnh và hệ thống bãi tắm. Việc thu gom rác thải trên các vịnh ở Cát Bà bấy lâu nay chưa được bảo đảm do chưa rõ đơn vị nào chịu trách nhiệm. Nay nhiệm vụ đó giao cho Ban quản lý vịnh. Đơn vị này có trách nhiệm thực hiện hoặc hợp đồng với các tổ chức, cá nhân trong việc thu gom rác thải tại các điểm du lịch trên các vịnh, vận chuyển về khu xử lý rác thải theo quy định.

“Độc lập tác chiến” nhưng không đơn độc

Huyện Cát Hải bước đầu tổ chức tốt việc quản lý và bảo vệ môi trường trên các vịnh, hạn chế ô nhiễm nguồn nước các vịnh. Huyện nỗ lực sắp xếp lại trật tự việc nuôi cá lồng bè, kiên quyết loại bỏ lồng bè không đủ tiêu chuẩn, không có giấy phép đăng ký. Tình trạng ô nhiễm các vịnh không còn nghiêm trọng như trước, song ô nhiễm do nuôi cá lồng bè dày đặc trên các vịnh vẫn ảnh hưởng xấu đến nguồn nước nơi đây. Nhiều hộ nuôi thiếu ý thức bảo vệ chính nguồn nước đang sinh lời, làm giàu cho mình. Nhiều hộ nuôi thủy sản để thức ăn dư thừa trôi dạt trên vịnh, chưa kể khối lượng rác không nhỏ gồm túi ni lông, bao dứa, vỏ, hộp... từ các nhà hàng ăn uống, dịch vụ du lịch trên vịnh "dồn" về điểm cuối là các bãi tắm.

Do vậy, một Ban quản lý vịnh Cát Bà hoạt động chuyên nghiệp với các chức năng rõ ràng, quy chế bảo vệ môi trường cho cả hệ thống bãi tắm nói riêng, các vịnh nói chung trên đảo Cát Bà được người dân và khách du lịch đồng tình và quan tâm. Tuy nhiên, nếu chỉ trông chờ vào Ban quản lý mới thành lập, lực lượng mỏng, chưa có kinh nghiệm thực tế sẽ rất khó đạt mục tiêu đề ra. Do vậy, hơn lúc nào hết, đây là thời điểm các ngành chức năng, các xã thị trấn trên địa bàn huyện Cát Hải chung tay phối hợp chặt chẽ cùng Ban quản lý vịnh thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của các vịnh biển thuộc quần đảo Cát Bà. Theo đó, tiếp tục tăng cường tuyên truyền đến các chủ đầu tư, kinh doanh khu vực các bãi tắm, các hộ nuôi thuỷ sản lồng bè, mỗi người dân, khách du lịch về trách nhiệm, quyền lợi và ý thức bảo vệ môi trường các vịnh và các bãi tắm.

Bích Nga