Theo Sputnik, cơ phận chính yếu trong bất kỳ khẩu súng bắn tỉa nào - nòng súng. Công việc chế tạo là quá trình công nghệ phức tạp, đòi hỏi tay nghề vững vàng, vật liệu chất lượng cao và máy móc gia công rất chính xác.
Khẩu súng lên đạn phát một SVLK-14C Sumrak là súng bắn tỉa tầm xa nhất của Nga cho đến nay. Súng được phát triển vào năm 2012 tại công ty thuộc Cục thiết kế hệ thống tích hợp (KBIS) (dưới thương hiệu Lobaev Arms), sử dụng loại đạn đặc biệt .408 Chey Tac (10,3 × 77 mm). Súng này chỉ sản xuất theo đơn đặt hàng, lô nhỏ.
Sơ tốc viên đạn vượt quá 900 m/s, độ chính xác tuyệt vời: từ khoảng cách 1 km có thể bắn trúng vòng tròn có đường kính dưới 10 cm. Nòng súng được làm bằng thép hợp kim nặng sử dụng công nghệ đặc biệt.
Phôi thép chiều dài cần thiết được gia công từ bên ngoài, cắt bỏ tất cả những diềm dư thừa. Lỗ xuyên được tạo ra bằng máy khoan lỗ sâu, tạo lỗ thẳng vào bên trong kim loại. Sau đó nòng súng được nung trong lò một thời gian, bên trong được cọ xát bằng chì và một chất mài mòn. Quá trình phức tạp và tốn thời gian như vậy là cần thiết để tạo ra bề mặt nòng súng nhẵn hoàn hảo, cung cấp ma sát tối thiểu khi tiếp xúc với viên đạn.
Khẩu súng lên đạn phát một SVLK-14C Sumrak |
Không ai đòi hỏi súng trường bắn tỉa quân đội thông thường có độ chính xác siêu cao, nhưng nòng súng của chúng cũng được chế tác theo cách như vậy.
Nhưng cho dù nòng súng có chính xác đến đâu cũng không dễ để bắn trúng mục tiêu từ khoảng cách xa nếu chỉ sử dụng đầu ruồi phía trước và thước ngắm phía sau theo cách truyền thống. Cần phải dùng ống kính quang học.
Ống kính quang học PSO-1 phổ biến nhất, đơn giản và không hào nhoáng của Nga, phát triển từ năm 1963, được gắn từ phía trên, độ phóng đại bốn lần. Tầm ngắm bắn được thiết kế ở khoảng cách từ 100 đến 1300 mét. Phiên bản sửa đổi hiện có thể được lắp đặt trên các loại súng quân đội và chuyên dụng khác nhau (súng tự động Kalashnikov, súng trường SVD các phiên bản, súng trường chuyên dụng Vintorez 9 mm giảm thanh đặc biệt, VSK-94, súng tự động Val) và thậm chí cả súng săn - "Saiga" (dựa trên AK) và "Tigr" (dựa trên súng trường SVD).
Xạ thủ bắn tỉa đơn vị đặc nhiệm sử dụng các thiết bị tinh vi hơn. Ví dụ như - ống ngắm Hyperon, được sử dụng từ năm 2001, cho phép thay đổi độ phóng đại một cách trơn tru, để xác định chính xác hơn khoảng cách và theo dõi liên tục mục tiêu.
Huấn luyện viên bắn tỉa Andrei Husky
Dụng cụ này làm tăng đáng kể hiệu quả tác xạ vào ban ngày và lúc hoàng hôn. Và khi trời tối, có ống ngắm đêm, thông thường chiếu sáng tia hồng ngoại vào mục tiêu. Tuy nhiên, theo hướng dẫn viên bắn tỉa có kinh nghiệm Andrei Husky, ngày nay ống ngắm theo thiết kế này ít được sử dụng.
“Thiết bị đa năng - chụp ảnh nhiệt hoạt động tốt tương tự và không cần chiếu sáng vào đối phương” - ông giải thích với Sputnik – “Thuận tiện hơn nữa là đầu dò hình ảnh nhiệt, ví dụ Orion-100 của Nga. Nó được đặt trước một ống kính quang học thông thường, giúp mở rộng đáng kể khả năng các vũ khí mà xạ thủ đã sử dụng và quen thuộc. Có thể hoạt động cả ngày lẫn đêm.”
Ngoài ra, theo chuyên gia, tại Nga còn phát triển toàn bộ dòng thiết bị đặc biệt để chống bắn tỉa. Ví dụ như tổ hợp Samurai, hoạt động theo nguyên tắc phản xạ chùm tia laser từ... võng mạc mắt của kẻ thù.
Để bắn tỉa, các yêu cầu đặc biệt đặt ra cho viên đạn: tính ổn định trong quá trình đốt cháy thuốc súng, chất lượng, độ chính xác và đặc tính đạn đạo.
Súng trường bắn tỉa cỡ lớn OSV-96 Vzlomshik. |
Lấy ví dụ súng trường bắn tỉa cỡ lớn OSV-96 Vzlomshik. Đạn của súng là loại mạnh nhất 12,7 × 108 mm, cùng loại đạn cho súng máy hạng nặng. Nhưng viên đạn bắn tỉa khác... với đạn thường, có lõi tổng hợp từ thép và chì, đầu đạn bằng thép công cụ. Viên đạn như vậy có khả năng xuyên thấu cao và rất ổn định đường bay. Một tay bắn tỉa dùng OSV-96 có thể tự tin tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách trên 1500 mét, mà các vũ khí thông thường không bắn tới. Đối thủ cạnh tranh chính của OSV-96 là súng Mỹ Barret M82 (dùng đạn .50 BMG, hoặc 12,7x99 mm NATO).
Súng bắn tỉa cũng có loại tốc độ cận âm, giảm việc bộc lộ vị trí. Khi bắn, tiếng súng gần như không nghe thấy, nhưng những viên đạn như vậy chỉ phù hợp để "làm việc" ở tầm ngắn. Tuy nhiên các đặc tính “im lặng” và “không hiệu quả” thường đi đôi với nhau.
Súng trường bắn tỉa cỡ nòng lớn VKS Vykhlop. |
Một ví dụ về vũ khí cận chiến bắn tỉa giảm thanh là súng trường VKS cỡ nòng lớn (dùng đạn 12,7x55 mm) của Nga, có sức công phá khủng khiếp. Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Sputnik, Ilya Sidorov - nhà thiết kế của Cục thiết kế chế tạo dụng cụ Tula, có cho biết:
“VKS là một vũ khí dành cho lực lượng đặc biệt, để chiến đấu trong thành phố, tòa nhà, vì vậy tầm bắn hiệu quả chỉ 600 mét. Súng trường được trang bị bộ giảm thanh để tác xạ lặng lẽ và vô hình. Sử dụng đạn cận âm nhưng có độ xuyên thấu cao: viên đạn lõi vonfram có khả năng xuyên tường tiêu diệt kẻ địch. Khi đó áo chống đạn sẽ không có tác dụng gì, vì ngay cả khi viên đạn không xuyên qua người, địch thủ sẽ chết vì lực động năng mạnh”.