Báo động tình trạng doanh nghiệp “bốc hơi” (Tiếp theo)

Thoáng quá hoá hở

Theo quy định hiện hành tại Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thực hiện, thủ tục đầu tư, đăng ký thành lập doanh nghiệp rất thuận lợi, thu hẹp đối tượng thuộc diện phải làm thủ tục đăng ký đầu tư và dự án phải thẩm tra, vốn pháp định bắt buộc phải chứng minh nên việc thành lập doanh nghiệp ngày càng dễ dàng, số doanh nghiệp đăng ký tăng đến chóng mặt. Trong khi đó, việc kiểm tra, giám sát hoạt động của doanh nghiệp sau thành lập còn lỏng lẻo, chưa thường xuyên dẫn tới tình trạng doanh nghiệp có thể ở một nơi, đăng ký địa điểm một nẻo hoặc người bị bệnh nằm liệt giường, người nghiện, người trình độ văn hoá chưa qua tiểu học... vẫn có thể ung dung làm giám đốc.

Theo Trưởng phòng Đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch- Đầu tư Trần Việt Tuấn, các doanh nghiệp thành lập nhằm mục đích không lành mạnh, ngay từ đầu có nhiều thủ đoạn che mắt các cơ quan chức năng. Họ thường thuê các văn phòng luật hoặc người có trình độ pháp luật làm hồ sơ nên khá chặt chẽ, rõ ràng và đúng các trình tự pháp luật. Căn cứ vào các quy định của pháp luật, không có lý do gì để từ chối cấp đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, trong quá trình kiếm tra hồ sơ, nếu phát hiện người đến xin thành lập doanh nghiệp có nhiều nghi vấn như thái độ lúng túng, sợ sệt, hỏi sơ qua về trình độ, nghề nghiệp, nhận thấy không phải là người có trình độ cao, hỏi kỹ mới chịu khai được thuê làm giám đốc. Nhiều trường hợp sau khi được phân tích, nêu rõ những nguy hại của việc làm giám đốc thuê khi trình độ, năng lực không có đã  tự rút lui, song mới chỉ chiếm số nhỏ và thực chất không thể kiểm soát được hết tất cả doanh nghiệp thành lập mới.

Do thủ tục đăng ký kinh doanh thông thoáng, nhiều người có ý đồ xấu thành lập doanh nghiệp, mua hoá đơn thuế đợt đầu sử dụng vào những hoạt động phi pháp rồi lập tức dừng hoạt động và tiếp tục thành lập doanh nghiệp mới, thuê giám đốc mới. Đằng sau họ là những ông chủ thực sự, thao túng tất cả. Đơn cử, Công an huyện An Dương khởi tố vụ án Công ty TNHH Khải Thành, địa chỉ 306, đại lộ Tôn Đức Thắng về tội lưu hành các giấy tờ có giá. Trong vụ này, Lưu Văn Khải, sinh năm 1970, làm giám đốc, hiện bỏ trốn, nhưng cơ quan công an xác định người đứng đằng sau công ty này, là Nguyễn Văn Chiêu nên bắt giữ đối tượng này còn nhiều trường hợp cười ra nước mắt như ông Lê Văn Vảy ở thôn Hà Nhuận  bị liệt mấy chục năm nay vẫn làm giám đốc, hay  người hằng ngày ra đồng làm vườn, cấy lúa như chị Vũ Thị Thanh ở thôn Tịnh Thuỷ, cùng xã An Hoà, huyện An Dương và vô số anh lái xe ôm, chị xe thồ đua nhau làm “giám đốc”.

Các ông chủ đứng sau cũng thường lợi dụng bà con nông dân, trình độ văn hóa có hạn, các địa điểm xa nội thành như các huyện An Dương, An Lão, Thủy Nguyên, Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, các quận mới thành quận như Hải An, Dương Kinh…còn nhiều bề bộn trong công tác quản lý để hành động. Không loại trừ, có những kẻ chuyên đi thành lập doanh nghiệp để hoạt động phi pháp.

Rõ ràng, sự thông thoáng của luật pháp cùng sự khuyến khích của Nhà nước tuy mang lại thuận lợi cho nhiều doanh nghiệp nhưng đã bộc lộ nhiều kẽ hở, bị lợi dụng, nhất là có quá nhiều doanh nghiệp thành lập rồi bỏ trốn, biến mất, để lại hậu quả khó lường.

(Còn tiếp)

Nhóm PV Kinh Tế