(LĐ online) - 19 tờ báo tỉnh khu vực Miền Trung Tây Nguyên từ Thanh Hóa đến Bình Thuận cùng 1 số tờ báo từ các tỉnh Đông Nam bộ đã gặp nhau tại Bình Thuận trung tuần tháng 11 vừa qua để bàn thảo làm cách nào đưa báo địa phương đến với bạn đọc nhiều hơn. Sức ép thông tin
Là cơ quan ngôn luận của Đảng bộ, chính quyền và tiếng nói của người dân, báo Đảng địa phương là bộ phận quan trọng cấu thành của báo chí cách mạng Việt Nam. Dù mô hình tổ chức có khác nhau trong từng tỉnh nhưng những năm gần đây, cùng với sự phát triển nhanh của báo chí trong nước, báo địa phương của khu vực Miền Trung - Tây Nguyên đã có sự đổi mới mạnh mẽ, hướng đến tính chuyên nghiệp. Từ những tờ báo ra 2 hay 3 kỳ / tuần với số trang hạn chế nay hầu hết các báo đã ra 4 đến 5 kỳ / tuần , một số tờ có điều kiện đã nâng lên nhật báo và phần lớn hiện nay đã có tờ điện tử đi cùng. Tăng kỳ, tăng trang, báo Đảng địa phương đã cơ bản đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người đọc, thông tin nhiều chiều hơn, kịp thời ghi nhận và phản ánh các sự kiện diễn ra tại địa phương. Tuy nhiên, như rất nhiều tờ báo nhận xét, họ đang đối mặt với rất nhiều khó khăn. Đó là sự eo hẹp về kinh phí, sự hạn chế về nguồn nhân lực, thiếu trang thiết bị hiện đại cho việc cải tiến tờ báo. Phạm vi hoạt động hẹp, bó gọn trong địa phương nên không ít tờ báo thiếu thông tin, nội dung khô khan, đơn điệu, thiếu hấp dẫn (chủ yếu bài viết lấy từ báo cáo, liệt kê số liệu, chưa phân tích đánh giá theo bản chất vấn đề) nên khó phát hành rộng rãi ra công chúng. Trước sức ép về thông tin của các tờ báo trung ương có mặt tại địa phương, sức ép của các tờ báo điện tử trong nước, của báo hình, nhiều báo địa phương đã đầu tư vào báo điện tử nhưng do khó khăn về bộ máy, phương tiện và chế độ nhuận bút nên thông tin chủ yếu chuyển tải từ báo in sang, lượng tin bài cập nhật mới còn rất ít chưa thu hút nhiều độc giả, số lượng truy cập vào trang còn thấp .Thay đổi cách tiếp cận Để không bị tụt hậu, để đối phó với sự cạnh tranh, lấn lướt của các phương tiện truyền thông mới với công nghệ hiện đại đang phát triển rất mạnh mạnh trong xu thế toàn cầu hóa hiện nay, yêu cầu đổi mới về nội dung lẫn hình thức đã được các tờ báo Đảng địa phương đặt ra một cách cấp thiết. Và như nhiều tờ báo chỉ ra: Yếu tố sống còn của mỗi tờ báo chính là lượng độc giả, là công chúng. Cần thay đối cách tiếp cận với bạn đọc, có cách tiếp cận mới, phải xem bạn đọc thích gì, phải xác định thông tin gì đáp ứng công chúng, không thể bắt bạn đọc đọc những gì tờ báo có mà cần hướng đến việc đáp ứng nhu cầu của bạn đọc những cái gì họ cần. Muốn thu hút bạn đọc, hầu hết các tờ báo địa phương đã đồng ý cần tăng cường giành thế chủ động thông tin ngay tại địa phương mình, đảm bảo cập nhật kịp thời thông tin, sớm định hướng dư luận. Muốn làm được việc này, các tờ báo cần chú ý cách đổi mới thông tin, tiếp cận thông tin theo nhiều góc nhìn khác nhau, không được bỏ sót những thông tin quan trọng. Muốn đổi mới thông tin cần đổi mới cách viết, viết ngắn gọn, đầy đủ thông tin, tránh lối viết dài dòng, sao chép báo cáo, kể lể thành tích. Cần có những bài viết phân tích lý giải có sức thuyết phục các sự kiện, những vấn đề nhạy cảm phát sinh trong đời sống xã hội địa phương mà dư luận đang quan tâm. Hình thức các tờ báo in cũng cần được cải tiến để phù hợp với nội dung. Với báo điện tử, cùng với những vấn đề của địa phương, nên chú ý mở rộng biên độ thông tin ra các tỉnh thành trong nước, khu vực và quốc tế, chọn lọc những thông tin liên quan đến cuộc sống thiết thực của người dân, có ích với độc giả. Nâng cao tính hấp dẫn của báo Đảng không có nghĩa là chạy theo kiểu làm báo thương mại, câu khách, giật gân mà phải nâng cao tính chiến đấu của tờ báo, phê phán cái xấu nhưng cũng kịp thời biểu dương cổ vũ cái tốt, cái thiện. Việc tuyên truyền quan điểm, đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước đến với người dân là một trong những nhiệm vụ quan trọng báo Đảng cần thực hiện, tuy nhiên, như không ít báo công nhận, nếu không có hình thức chuyển tải thích hợp sẽ dẫn đến khô khan, bạn đọc khó tiếp nhận. Chính vì vậy, để tờ báo hấp dẫn hơn, và cũng theo kinh nghiệm của nhiều báo trong khu vực, cần định hình phát triển các chuyên trang, chuyên mục về các vấn đề nổi bật nhiều người quan tâm tại địa phương, chú ý phát huy thế mạnh của những thể loại “ khó” trong báo chí như ký sự, phóng sự , điều tra…Cần một sự hỗ trợ thích đáng Cái khó của báo địa phương hiện nay là thiếu nhân lực cần thiết cho sự đổi mới. Để báo Đảng có chất lượng và tăng tính hấp dẫn, khuyến cáo đưa ra là các báo Đảng địa phương cần nâng cao tính chuyên nghiệp của đội ngũ làm báo. Cần coi trọng khâu tuyển chọn phóng viên và đặc biệt là việc đào tạo lại những người làm báo lâu nay, tạo điều kiện cho họ tiếp cận với cách làm báo hiện đại, tránh trình trạng hành chính hóa phong cách làm báo, có cách giữ chân các phóng viên giỏi ở lại báo, xây dựng một đội ngũ biên tập viên có tay nghề, đào tạo bồi dưỡng kỹ thuật viên cho tòa soạn. Trong việc phát triển đội ngũ cộng tác viên cho báo cần chú ý đến những cộng tác viên là nhà quản lý, nhà khoa học vốn có trình độ hiểu biết rất sâu về lĩnh vực chuyên môn. Những bài báo của họ nếu phối hợp tốt sẽ tăng uy tín rất lớn cho tờ báo. Và cuối cùng, bên cạnh một số ít tờ báo địa phương thực hiện tự chủ phần nào về kinh phí hoạt động, hầu hết các báo Đảng trong khu vực vẫn đang rất khó khăn (do nguồn thu từ phát hành và quảng cáo còn rất nhỏ so với nguồn chi) và lệ thuộc rất lớn vào sự tài trợ của ngân sách. Chính vì vậy, các báo Đảng địa phương hiện nay vẫn đang rất cần một cơ chế chính sách phù hợp hơn trong tổ chức bộ máy, trong kinh phí hoạt động cũng như chế độ chi trả nhuận bút cho phóng viên trong nỗ lực đổi mới tờ báo của mình.
Viết Trọng